Theo một nghiên cứu mới của Mỹ về mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang tiến tới một “cuộc ly hôn” không thể tránh khỏi.
Mỹ cần xác định hậu quả và chi phí của việc phân ly kinh tế với Trung Quốc.
“Việc phân ly (giữa Mỹ và Trung Quốc) sẽ tiếp diễn dù dưới dạng này hay dạng khác”, Trung tâm Trung Quốc của Phòng Thương mại Mỹ và công ty nghiên cứu Rhodium Group (có trụ sở tại New York) khẳng định trong một báo cáo.
“Ở cả Washington và Bắc Kinh, lòng tin chính trị đang chạm đáy”, báo cáo viết. Đánh giá được đưa ra trong bối cảnh chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden xem xét lại đường lối chiến thuật với Trung Quốc.
Ông Biden và các quan chức cấp cao coi Bắc Kinh là đối thủ chiến lược, “đối thủ cạnh tranh đáng ngại nhất” và “thách thức lớn về tốc độ”. Điều này cho thấy lập trường cứng rắn dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump được giữ vững dưới chính quyền tổng thống mới.
Theo báo cáo, cuộc chiến có thể leo thang. Washington cần tìm ra chiến lược tốt nhất, bao gồm xác định hậu quả và chi phí của việc phân ly kinh tế.
Mỹ đang đặt ra hai câu hỏi. Đó là liệu có nên và làm cách nào để tiếp tục con đường này. Viễn cảnh Mỹ – Trung “ly hôn” chưa bao giờ gần đến thế. Tuy nhiên, báo cáo cảnh báo Washington không được hành động vô cớ mà không quan tâm đến các lợi ích kinh tế.
Các nhà nghiên cứu ước tính mức thuế 25% đối với tất cả hàng hóa và dịch vụ của hai nước sẽ khiến nền kinh tế Mỹ thiệt hại khoảng 190 tỷ USD/năm. Lệnh cấm hoàn toàn đối với khách du lịch và sinh viên Trung Quốc đến Mỹ cũng có thể gây thiệt hại 30 tỷ USD/năm.
“Cách tiếp cận hợp lý sẽ là phân ly một phần (không trừng phạt những hàng hóa và dịch vụ không liên quan đến an ninh quốc gia), phân ly tạm thời (có thể điều chỉnh để đáp ứng những thay đổi của Trung Quốc trong tương lai) và hòa bình (tránh leo thang vô cớ và tốn kém)”, báo cáo viết.
Theo báo cáo của Mỹ, với việc tăng cường kiểm soát nhà nước, ngăn chặn doanh nghiệp tư nhân và theo đuổi sự tự chủ về công nghệ cao, Trung Quốc đã tách mình ra khỏi các chuẩn mực kinh tế thị trường tự do.
“Lợi ích của chúng ta nằm ở việc phân ly có mục đích chứ không phải vô cớ. Nghiên cứu này nhằm điều chỉnh mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc một cách hợp lý”, ông Daniel Rosen, tác giả chính của báo cáo, khẳng định.