Một nhà phân tích chính sách từ Hà Nội cho rằng lãnh đạo Trung Quốc đã ‘bất nhất’ khi thăm Quốc hội Việt Nam thì tránh đề cập xung đột Biển Đông, nhưng ngay khi rời VN chỉ ‘sau một hai ngày’ lại tuyên bố khẳng định chủ quyền biển đảo ‘từ xa xưa’ của TQ ở đó.
Trao đổi với BBC hôm 08/11/2015, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Quý Thọ, nhà quan sát từ Học viện Chính sách & Phát triển, cũng cho rằng các Đại biểu Quốc hội Việt Nam cần phải có ‘chính kiến’ và không chờ ‘chỉ đạo’ để lên tiếng về thái độ này của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Nhà phân tích nói: “Nên có những phát biểu một cách chính thức, phát biểu một cách thẳng thắn về phát ngôn của ông Tập Cận Bình và các Đại biểu Quốc hội cần phải có chính kiến của mình, chứ không phải chờ có một chỉ thị gì, hay có một chỉ đạo nào từ ở một cấp nào đấy, thì mới được phát biểu.
Nên có những phát biểu một cách chính thức, phát biểu một cách thẳng thắn về phát ngôn của ông Tập Cận Bình và các Đại biểu Quốc hội cần phải có chính kiến của mình, chứ không phải chờ có một chỉ thị gì, hay có một chỉ đạo nào từ ở một cấp nào đấy, thì mới được phát biểuPGS. TS. Phạm Quý Thọ
“Tôi nghĩ rằng cá nhân các Đại biểu Quốc hội phải có chính kiến và phải thể hiện một tinh thần yêu nước, thể hiện một tinh thần cầu thị nhưng phải thẳng thắn để làm sao đấy có một chính kiến của cá nhân các Đại biểu Quốc hội cũng như là một tập thể Quốc hội.”
Lời mời và khoản tiền cho vay
Hôm 7/11, một ngày sau khi rời Việt Nam, phát biểu ở Viện nghiên cứu Đông Nam Á, Singapore, ông Tập Cận Bình nhắc lại tuyên bố từng đưa ra trong chuyến thăm Mỹ mới đây rằng những hòn đảo trên Biển Đông ‘thuộc lãnh thổ Trung Quốc’ từ thời cổ đại.
Bình luận tiếp về những gì đang gây ‘bất bình’ với người dân ở Việt Nam và thái độ cần có của Quốc hội đối với chính sách của Trung Quốc trên Biển Đông, PGS. TS. Phạm Quý Thọ nói:
“Họ (Trung Quốc) không cho ngư dân Việt Nam đánh bắt ở các vùng biển truyền thống hàng trăm năm nay ở Hoàng Sa, hoặc là những vụ va chạm mà có tính chất đe dọa những ngư dân Việt Nam mà họ (ngư dân) không được trang bị vũ khí gì cả, những điều đó là hết sức bất bình.
“Và những tiếng nói yếu ớt sẽ làm cho Trung Quốc có thể lấn tới… Ý kiến của tôi là phải có những ý kiến chính thức từ diễn đàn cao nhất, cơ quan quyền lực cao nhất, đó là các Đại biểu Quốc hội,” ông Thọ nói.
Trong cuộc trao đổi với BBC hôm Chủ Nhật, PGS. TS. Phạm Quý Thọ cũng bình luận về ‘lời mời’ của Chủ tịch Tập Cận Bình với đương kim Thủ tướng Việt Nam, ông Nguyễn Tấn Dũng, tới Trung Quốc ‘vào thời điểm thích hợp’, và dự đoán ‘tác động’ của khoản tiền 1 tỷ Nhân dân Tệ mà lãnh đạo Trung Quốc mới hứa cho Việt Nam ‘vay thêm’.