Vào ngày 18/3 tới sẽ có cuộc gặp quan trọng giữa lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc. Đây là cuộc gặp đầu tiên của các quan chức cấp cao dưới thời tân Tổng thống Joe Biden. Nội dung cuộc họp chưa được tiết lộ. Thế nhưng ngõ cụt của con đường hòa giải thì đã thấy rõ khi mà hai bên theo đuổi những lợi ích khác nhau thì làm sao có tiếng nói chung.
Hãng tin Reuters hôm 11/3 cho hay: Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken sẽ có cuộc gặp chính thức với các quan chức cấp cao của Trung Quốc vào ngày 18/3, tại Alaska, Mỹ. Đây là cuộc gặp mặt trực tiếp đầu tiên giữa những nhà ngoại giao cấp cao Mỹ – Trung Quốc trong nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden. Cuộc gặp được xem là phép thử trong bối cảnh Mỹ tăng cường hoạt động ngoại giao nhằm củng cố quan hệ đồng minh tại Châu Á và Châu Âu.
Tham gia đoàn ngoại giao, phía Mỹ sẽ có Ngoại trưởng Blinken và Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan. Đoàn Trung Quốc sẽ có hai gương mặt quen thuộc là Uỷ viên Quốc vụ phụ trách đối ngoại Dương Khiết Trì và Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị.
Cuộc gặp mở màn này giữa lãnh đạo hai nước sẽ được thực hiện sau chuyến công du tới Nhật Bản, Hàn Quốc của Ngoại trưởng Mỹ Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin.
Hai bên cũng sẽ thương thuyết những vấn đề quan trọng sau khi diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh trực tuyến giữa ông Biden với các lãnh đạo Nhật Bản, Ấn Độ và Australia. Hội nghị Thượng đỉnh này là sự kiện cấp lãnh đạo đầu tiên giữa nhóm “Bộ tứ kim cương” dưới thời Tổng thống Joe Biden.
Như vậy, kết quả của Hội nghị “Bộ tứ” sẽ là định hướng để các nhà ngoại giao Mỹ thảo luận với Trung quốc. Mục tiêu lớn nhất của Washington là, thúc đẩy chính sách ngoại giao, nhằm cân bằng sức mạnh kinh tế và quân sự đang ngày càng gia tăng của Trung Quốc.
Dự đoán nội dung gặp gỡ Mỹ-Trung sẽ chủ yếu xoay quanh những chính sách sai trái của Trung Quốc về Hồng Kông, áp lực của Bắc Kinh với Đài Loan, tình hình người Duy Ngô Nhĩ, v.v..
Bình luận bước đầu về sự kiện quan trọng sắp xảy ra, các nhà phân tích cho rằng, việc sắp xếp thời gian cho cuộc gặp mặt giữa các quan chức của hai cường quốc Mỹ -Trung Quốc đã truyền thông điệp cứng rắn của Washington tới Bắc Kinh rằng, các mối quan hệ liên minh của Mỹ tại Châu Á rất chắc chắn.
Tổng thống Biden từng gọi Trung Quốc là “đối thủ cạnh tranh đáng gờm nhất” của Mỹ. Do đó, Washington sẽ đối đầu với Bắc Kinh trên nhiều vấn đề, như sở hữu trí tuệ, chính sách kinh tế.
Còn về phía Trung Quốc, Trung Nam Hải luôn kêu gọi đàm phán và hợp tác với Mỹ. Tuy nhiên, Trung Quốc phản ứng Mỹ khá gay gắt về nhiều vấn đề, nhất là vấn đề Biển Đông. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc liên tục chỉ trích Mỹ gây căng thẳng, can thiệp vào công việc nội bộ, gây mất ổn định trong khu vực.
Tại cuộc “chạm ngõ” giữa hai bên sắp tới, nếu cả hai bên tiếp tục giữ nguyên thái độ trong các tuyên bố trong thời gian qua thì cuộc gặp chắc chắn sẽ rơi vào bế tắc.
Khi sương mù còn giăng dày đặc trong quan hệ ngoại giao giữa hai nước, có những ý kiến phân tích đáng chú ý cho rằng, vì sao Bắc Kinh và Washington lại “khai hỏa” sớm thế mà không lùi lại một thời gian để đạt hiệu quả tốt hơn? Khi không có một thỏa thuận nào được ký kết, khi khẩu chiến bất phân thắng bại giữa hai bên là điều thấy trước thì cái gọi là “hội nghị thượng đỉnh” sẽ trở thành trò chơi ngoại giao vô tiền khoáng hậu.
Không chỉ có thế, ảnh hưởng trò chơi của hai “Ông lớn” sẽ tác động không nhỏ đến tình hình quốc tế, như một hiệu ứng đô-mi-nô, thậm chí là những thay đổi trong chính sách ngoại giao, an ninh, quốc phòng đối với các nước có liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông. Đặc biệt là với Trung Quốc, chưa thể hình dung hết họ âm mưu gì sau những trò chơi như thế!