‘Tôi sẽ không rút lui. Ngay cả khi bạn giết tôi. Tình bạn của chúng ta kết thúc ở đây’ – Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte ngày 14-5 bác bỏ lời kêu gọi rút các tàu của Philippines khỏi khu vực các tàu Trung Quốc đang neo đậu ở Biển Đông.
Ông Duterte có bài phát biểu trên truyền hình ngày 14-5, trong bối cảnh ông chịu nhiều áp lực trong nước vì phản ứng yếu ớt trước sự hiện diện của hàng trăm tàu Trung Quốc trong nhiều tháng ở các khu vực mà Manila “tuyên bố chủ quyền” ở Biển Đông.
“Chúng tôi có lập trường và tôi muốn tuyên bố một lần nữa rằng các tàu của chúng tôi sẽ không lùi bước dù chỉ một inch (2,54cm)”, ông Duterte tuyên bố cứng rắn.
Theo Hãng tin Reuters, Bắc Kinh hồi tháng trước nói Manila phải “dừng ngay các hành động làm phức tạp tình hình và leo thang tranh chấp”, nhằm phản ứng cuộc tập trận hải quân do Philippines tiến hành cùng với Mỹ.
“Tôi không muốn cãi vã, không muốn rắc rối. Tôi tôn trọng vị trí của nước bạn và bạn tôn trọng vị trí của tôi. Nhưng chúng ta sẽ không gây chiến – ông Duterte nêu trong thông điệp ngày 14-5 – Tôi sẽ không rút lui. Ngay cả khi bạn giết tôi. Tình bạn của chúng ta kết thúc ở đây”.
Hiện chưa có phản hồi từ Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila về các phát ngôn trên của ông Duterte.
Theo truyền thông trong nước, chính quyền Philippines gần đây tăng cường số lượng tàu hải quân tại khu vực đảo Thị Tứ, gần nơi các tàu của Trung Quốc hiện diện. Đảo Thị Tứ (hay Pag-asa theo cách gọi của Manila) thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng đang bị Philippines chiếm đóng và kiểm soát.
Ngoại trưởng và bộ trưởng quốc phòng Philippines cũng lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ các tàu Trung Quốc hiện diện ở khu vực đá Ba Đầu, cũng thuộc quần đảo Trường Sa. Đá Ba Đầu nằm trong phạm vi lãnh hải của Sinh Tồn Đông, thuộc chủ quyền của Việt Nam. Tuy nhiên, phía Phillippines cũng có yêu sách chủ quyền đối với thực thể này.
Trước đó, ngày 11-5, phát ngôn viên tổng thống Philippines, ông Harry Roque, cho rằng sự hiện diện của tàu Trung Quốc tại đá Ba Đầu đã bị thổi phồng quá mức vì khu vực này “chưa bao giờ” thuộc quyền sở hữu của Philippines. Theo ông Roque, đá Ba Đầu thậm chí không nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines. Tuy nhiên, việc theo đuổi các yêu sách tại đá Ba Đầu là vì lợi ích của đất nước.
Quan điểm của ông Roque trái với lập trường của Bộ Ngoại giao nước này. Trên Twitter, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr. đã lên tiếng phản bác phát ngôn của ông Harry Roque, khẳng định ông Roque không có quyền phát ngôn về vấn đề thuộc thẩm quyền của Bộ Ngoại giao.
Bộ Ngoại giao Philippines đã liên tục gửi công hàm phản đối tới Bắc Kinh kể từ đầu tháng 4 đến nay, yêu cầu Trung Quốc rút tàu khỏi đá Ba Đầu và các thực thể khác ở Biển Đông.