Dân mạng Trung Quốc đã “chế” ra khẩu hiệu riêng của họ đối với chính sách 3 con: “Nếu bạn không cưới, không sinh con, bạn sẽ ngồi tù. Còn nếu có, bạn sẽ sống hạnh phúc”.
Đây chỉ là một trong những ví dụ điển hình về sự chế giễu nhằm vào một hiệp hội ở Trung Quốc sau khi họ tổ chức một cuộc thi sáng tạo khẩu hiệu thúc đẩy chính sách kế hoạch hóa gia đình mới được chính phủ nước này áp dụng.
Trước đó, tháng 5 năm nay, chính phủ Trung Quốc tuyên bố rằng tất cả người dân đại lục giờ có thể sinh con thứ ba, gỡ bỏ giới hạn sinh 2 con vốn đã trở thành luật được áp dụng từ năm 2016.
Hiệp hội Kế hoạch hóa Gia đình Trung Quốc (CFPA), thành lập năm 1980 trong bối cảnh cao điểm của chính sách một con, nói trong một thông báo mới đây rằng họ đang khuyến khích người dân nghĩ ra những câu khẩu hiệu để “quảng bá cho văn hóa kết hôn và kế hoạch hóa gia đình thời kỳ mới, và khuyến khích bầu không khí xã hội thân thiện với sinh đẻ”.
Hiệp hội này hy vọng cuộc thi này sẽ giúp “tăng nhận thức của người dân ở mọi nhóm tuổi, giới tính và cấp độ văn hóa”. Họ cũng thêm rằng, họ muốn những câu khẩu hiệu mang tính chất quảng bá cho “sự phát triển dân số cân bằng dài hạn” cũng như “các giá trị gia đình hài hòa”, trong đó bao gồm “tổ chức đám cưới ở độ tuổi phù hợp”.
Thế nhưng, CFPA lại không có được thứ họ muốn, ít nhất là trên mạng xã hội. Đề nghị của họ lập tức bị đem ra chế giễu và thu hút rất nhiều người tham gia “chế” khẩu hiệu.
Một cư dân mạng viết: “Hãy sinh thêm con, chết sớm, đừng tạo thêm gánh nặng cho đất nước”. Một người khác viết: “Những người phụ nữ có 3 con đều chết sớm; những người phụ nữ sinh nhiều con trai thì già nhanh”.
Một bình luận thu hút được nhiều tương tác nêu: “Nếu các bạn không sinh con và tôi không sinh con, vậy thì nguồn lao động giá rẻ từ đâu ra?”.
Cuộc thi sáng tạo khẩu hiệu sẽ kéo dài đến hết ngày 15/9, và một hội đồng sẽ tổ chức đánh giá và lựa chọn ra 35 người chiến thắng. Những người này sẽ nhận được phần thưởng từ 300 NDT (46 USD) đến 1.000 NDT (154 USD); theo tuyên bố của CFPA.
Lời kêu gọi sáng tạo khẩu hiệu khiến nhiều người nhớ lại một giai đoạn trong lịch sử. Trong khoảng thời gian áp dụng chính sách 1 con ở Trung Quốc, được thực thi vào năm 1980, nhiều thông điệp được vẽ trên tường hoặc viết trên những tấm băng rôn lớn có nội dung kêu gọi phụ nữ đi đặt vòng tránh thai sau khi đa sinh 1 con. Nhìn chung, những khẩu hiệu thời kỳ này mang tính bắt buộc và có phần cực đoan.
Trong thời kỳ chính sách 2 con, bắt đầu từ năm 2016, những câu khẩu hiệu trở nên tinh tế và nhẹ nhàng hơn, kêu gọi người dân tuân thủ chính sách dân số quốc gia. Một trong số những khẩu hiệu ở giai đoạn này là: “1 là quá ít, 2 là vừa đủ”.
Và khi chính sách 3 con bắt đầu được thực thi, những khẩu hiệu thôi thúc người dân đi ngược lại với thông điệp trong giai đoạn chính sách 1 con, bởi chính phủ Trung Quốc đang cố gắng khuyến khích người dân sinh thêm con, chứ không phải ít đi.
Trung Quốc hiện đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số nhanh chóng do tỷ lệ sinh đẻ thấp suốt nhiều thập kỷ qua. Nhiều người, do phải đối mặt với một xã hội đầy sức ép và sự cạnh tranh, thường sinh con muộn hoặc thậm chí lựa chọn…ở vậy.
Nhiều chính sách của chính phủ Trung Quốc đã khiến cho thủ tục ly hôn trở nên phức tạp hơn, đồng thời đưa ra nhiều hình thức khuyến khích các gia đình sinh con – như khoản tiên 500 NDT (77 USD)/tháng và thêm 30 ngày nghỉ thai sản.
Nhưng tính đến thời điểm hiện tại, các biện pháp khuyến khích vẫn chưa đạt nhiều hiệu quả, trong khi tỷ lệ sinh đẻ ở một số khu vực ở Trung Quốc tiếp tục giảm. Giới chuyên gia Trung Quốc hồi tháng 7 vừa qua từng cảnh báo rằng “đà tăng trưởng dân số tiêu cực là khó tránh khỏi”.