Tổng thống Mỹ Biden khẳng định, bất kỳ hành động nào của Taliban gây nguy hiểm cho người Mỹ sẽ bị đáp trả.
Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 14/8 thông báo Mỹ sẽ triển khai 5.000 binh sĩ tới Afghanistan để hỗ trợ công tác sơ tán, đồng thời cảnh báo lực lượng Talbian không đặt phái bộ và người Mỹ vào tình thế nguy hiểm.
Trước đó, ông Biden cũng đã có cuộc họp với đội ngũ an ninh Nhà Trắng để thảo luận về các nỗ lực rút quân khỏi Afghanistan trong bối cảnh lực lượng Taliban tiến gần hơn với việc giành lại quyền kiểm soát hầu hết các khu vực của đất nước.
Tổng thống Biden cho biết, dựa trên những khuyến cáo của đội ngũ tình báo, quân sự và ngoại giao, ông đã ủy quyền triển khai khoảng 5.000 binh sĩ nhằm đảm bảo sơ tán nhân viên người Mỹ, các nước đồng minh và người Afghanistan hợp tác với Mỹ một cách an toàn và có trật tự.
Tổng thống Biden cũng cảnh báo Mỹ sẽ có phản ứng quân sự “mạnh mẽ và ngay lập tức” trước bất kỳ hành động nào của Taliban gây nguy hiểm cho người Mỹ.
Ông Biden nói, sự hiện diện tiếp tục của các lực lượng Mỹ ở Afghanistan sẽ không làm thay đổi tình hình nếu quân đội Afghanistan không thể nắm giữ đất nước.
“Trong 20 năm chiến tranh ở Afghanistan, Mỹ đã gửi đi những người tốt nhất của mình, đầu tư gần 1 nghìn tỷ đô la, đào tạo hơn 300.000 binh sĩ và cảnh sát Afghanistan, trang bị cho họ những thiết bị quân sự tối tân và duy trì lực lượng không quân của họ như là một phần của cuộc chiến dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
Thêm một năm, hoặc năm năm nữa, sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ sẽ không tạo ra sự khác biệt nếu quân đội Afghanistan không thể hoặc không nắm giữ đất nước của mình. Và sự hiện diện vô tận của Hoa Kỳ giữa cuộc xung đột dân sự của một quốc gia khác là không thể chấp nhận được đối với tôi”, hãng thông tấn TASS của Nga dẫn tuyên bố của Tổng thống Mỹ cho biết.
Theo người đứng đầu Nhà Trắng, thỏa thuận của chính quyền Mỹ tiền nhiệm với Taliban (mà Nga vốn coi là hoạt động ngoài vòng pháp luật) đã khiến phong trào này “ở vị trí mạnh nhất về mặt quân sự kể từ năm 2001”.
Ông Biden đã chỉ thị cho Ngoại trưởng Antony Blinken hỗ trợ chính quyền Afghanistan trong nhiệm vụ tìm kiếm một giải pháp chính trị ở nước này, theo một tuyên bố của cơ quan báo chí Nhà Trắng hôm 14/7.
“Tôi đã chỉ đạo Ngoại trưởng hỗ trợ Tổng thống Ghani và các nhà lãnh đạo Afghanistan khác khi họ tìm cách ngăn chặn đổ máu thêm và theo đuổi một giải pháp chính trị. Ngoại trưởng Blinken cũng sẽ tham gia với các bên liên quan chính trong khu vực”, tuyên bố cho biết.
Trước đó, Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo sẽ cử 3.000 binh six Mỹ để hỗ trợ sơ tán các nhân viên tại Đại sứ quán Mỹ ở Kabul và những người Afganistan đã hỗ trợ Mỹ trong cuộc chiến kéo dài 20 năm qua.
Taliban chiếm thành trì cuối cùng ở miền Bắc của Chính phủ Afghanistan
Hiện lực lượng Taliban đang giành ưu thế và kiểm soát nhiều khu vực ở Afganistan. Ngày 14/8, giới chức địa phương thông báo các tay súng Taliban đã chiếm được thành phố Mazar-i-Sharif, thành trì cuối cùng ở miền Bắc của Chính phủ Afghanistan, trong khi các lực lượng an ninh bỏ chạy qua biên giới với Uzbekistan.
Người đứng đầu hội đồng tỉnh Balkh, ông Afzal Hadid nêu rõ: “Taliban đã giành quyền kiểm soát Mazar-i-Sharif”.
Ông Hadid cho biết thêm thành phố này dường như đã thất thủ mà không có giao tranh nổ ra. Theo ông, các binh sĩ đã buông vũ khí và chạy về phía cửa khẩu biên giới.
Trước đó, các nhóm thuộc lực lượng Taliban đã giành kiểm soát tỉnh Logar, nằm ở phía Đông Nam thủ đô Kabul.
Ông nhấn mạnh: “Toàn bộ lực lượng an ninh đã rời khỏi thành phố Mazar-i-Sharif”, mặc dù một vài vụ đụng độ lẻ tẻ đã xảy ra ở khu vực bên ngoài trung tâm thành phố này.
Tổng thống Afghanistan Ahsraf Ghani ngày 14/8 cho biết ông đã tiến hành các cuộc họp tham vấn với lãnh đạo các địa phương và các đối tác quốc tế về tình hình nguy cấp hiện nay trong bối cảnh quân Taliban đang siết chặt vòng vây quanh thủ đô Kabul.
Trước đó, ngày 12/8, các đặc phái viên của Mỹ, Nga, Trung Quốc và Pakistan đã tham gia cuộc đàm phán với đại diện của chính quyền Afghanistan và Taliban tại Doha, Qatar nhằm phá vỡ bế tắc trong tiến trình đàm phán hòa bình tại quốc gia Nam Á này.
Đại diện các nước tham gia đã kêu gọi thúc đẩy tiến trình hòa bình tại Afghanistan như một “vấn đề cực kỳ cấp bách” và ngừng ngay lập tức các cuộc tấn công vào những thành phố cùng thủ phủ tỉnh tại quốc gia Tây Nam Á.
Các nước cũg tái khẳng định, sẽ không công nhận bất kỳ chính phủ nào tại Afghanistan nắm quyền “thông qua sử dụng vũ lực quân sự”.
Cuộc đối đầu giữa lực lượng chính phủ Afghanistan và phong trào Taliban đã kéo dài vài năm. Trong những tháng gần đây, Taliban đã chiếm nhiều vùng lãnh thổ quan trọng ở các vùng nông thôn và biên giới, đồng thời tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào các thành phố lớn ở Afghanistan.
Chiến sự leo thang trong bối cảnh quân đội Mỹ đang rút quân khỏi Afghanistan. Bộ Ngoại giao Nga coi đây là sự thừa nhận sự thất bại trong sứ mệnh của Washington ở Afghanistan.
Phát biểu trước báo giới ngày 13/8, Ngoại trưởng Lavrov cho biết Nga ủng hộ giải pháp chính trị ở Afghanistan dựa trên các quyết định của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ). Ông lấy làm tiếc trước việc phong trào Taliban đang tìm cách giải quyết cục diện hiện nay ở Afghanistan bằng vũ lực.
“Chúng tôi ủng hộ giải pháp cho vấn đề Afghanistan với sự tham gia của mọi lực lượng chính trị, sắc tộc ở nước này, có sự nhượng bộ lẫn nhau. Chúng tôi ủng hộ các tiến trình do Liên hợp quốc thông qua – một tiến trình thật không may đã bị chậm lại. Phái đoàn nhà nước đã không còn đặc biệt hào hứng nối lại đối thoại trong khoảng thời gian gần hai năm trở lại đây. Trong bối cảnh đó, thật đáng tiếc khi Taliban quyết định tìm cách định hình cục diện bằng quân sự. Taliban đang chiếm giữ ngày càng nhiều các tỉnh và thành phố. Đó không phải là điều tốt đẹp, mà là sai lầm”, ông Lavrov nói.
Theo Ngoại trưởng Nga, Moskva hiện giữ liên lạc với tất cả các lực lượng chính trị ở Afghanistan, từ chính quyền Kabul, Taliban cho tới đại diện của cộng đồng người gốc Uzbekistan, Tajikistan.
Ngày 14/2/2003, Tòa án Tối cao Liên bang Nga ra quyết định coi Taliban là tổ chức khủng bố. Mọi hoạt động của tổ chức cực đoan này bị phía Nga coi là bất hợp pháp trên phạm vi cả nước.