Với tần suất xuất hiện ngày càng dày đặc các máy bay quân đội Trung Quốc gây rối Đài Loan, chủ đề liệu hai bên eo biển cuối cùng có xảy ra chiến tranh hay không đã trở thành một chủ đề nóng được quan tâm trong thời gian gần đây. Chuyên gia cho rằng năm 2022 sẽ là một bước ngoặt lớn.
Vào ngày đầu tiên của cuộc tập trận Hán Quang của Đài Loan, được tổ chức từ ngày 13 đến ngày 17/9 năm nay, Giải phóng quân ĐCSTQ (PLA) đã ồ ạt đưa máy bay quân sự đến gây náo loạn Đài Loan. Không quân Đài Loan ngay lập tức điều máy bay chiến đấu Phantom 2000 để ứng phó. Ngày 14, PLA điều thêm hai chiếc J-16 quấy rối Đài Loan. Mặc dù bị cơn bão “Chanthu” tấn công vài ngày trước, máy bay quân sự của PLA vẫn quấy rối Đài Loan và không chịu “nghỉ ngơi” do bão. Chỉ trong tháng 8, PLA đã có hơn 10 cuộc tập trận hoặc huấn luyện quân sự, bao gồm Hoàng Hải, Biển Đông và Biển Bột Hải.
Liệu có xung đột quân sự hai bên eo biển?
Với tần suất xuất hiện ngày càng dày đặc các máy bay PLA gây rối Đài Loan, chủ đề liệu hai bên eo biển cuối cùng có xảy ra chiến tranh hay không đã trở thành một chủ đề nóng được quan tâm trong thời gian gần đây. Trong một cuộc phỏng vấn với Đài Tiếng nói Hoa Kỳ, ông Minh Hiền, Giám đốc Viện Chiến lược và Các vấn đề Quốc tế thuộc Đại học Đạm Giang (Tamkang), cho biết có nhiều hình thức chiến tranh hiện đại. Đánh giá từ những định nghĩa khác nhau, “hai bên eo biển đã ở trong chiến tranh”.
Trong chừng mực có thể xảy ra xung đột quân sự giữa hai bên eo biển, chuyên gia này tin rằng năm 2022 thực sự là một năm rất quan trọng đối với Tổng Bí thư ĐCSTQ Tập Cận Bình, vì vậy, nếu xung đột vũ trang nổ ra ở eo biển Đài Loan, ông nhận định nhiều khả năng phải sau năm 2022.
Ông Minh Hiền nói: “Nếu không có cách nào để ổn định (Đảng Cộng sản Trung Quốc), thì việc phát động chiến tranh đột ngột có thể làm thay đổi bất ổn nội bộ, giống như chiến tranh biên giới Việt-Trung năm 1979 do Đặng Tiểu Bình phát động, Chiến tranh Trung-Xô trên đảo Trân Bảo vào năm 1969”.
Người sáng lập và là người viết chuyên mục của trang web “Tiền Tiêu Dự Sách” của Đài Loan gần đây đã xuất bản một cuốn sách mới: “Buộc phải chiến đấu, Đài Loan đã sẵn sàng chưa?”. Cuốn sách chỉ ra rằng năm 2022 rất có thể là điểm nút của cuộc chiến eo biển Đài Loan.
Chuyên mục viết: “Năm 2022 là Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc, tức là liệu Tập Cận Bình có thể phá bỏ điều lệ của Đảng Cộng sản và tiếp tục tái đắc cử hay không. Trước mắt, sẽ có những cuộc đấu tranh vô cùng gay gắt trong nội bộ Đảng…Đài Loan không có động cơ chiến tranh. Người duy nhất có động cơ phát động chiến tranh ở eo biển Đài Loan là Tập Cận Bình”.
Dựa trên nhận định của tác giả, ông Tập đã chuẩn bị 4 bộ kịch bản cho Đại hội toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc:
Đầu tiên là ông ta sẽ giành được thắng lợi toàn diện trong cuộc đấu tranh trong nội bộ Đảng, và đảm nhiệm thành công 4 chức vụ bao gồm Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Chủ nhiệm Ủy ban an ninh quốc gia và Chủ tịch quân ủy.
Thứ hai là ông ta buộc phải nhường chức Tổng bí thư và nhường một trong hai chức vụ Chủ tịch nước và Chủ nhiệm ủy ban an ninh quốc gia, nhưng ông ta sẽ chọn người kế nhiệm.
Bộ kịch bản thứ ba là ông Tập chỉ có chức Chủ tịch Quân ủy, nhưng lại nghe ngóng chuyện chính trị ở hậu trường.
Chuyên mục cho biết: “Bộ kịch bản thứ 4 là trường hợp xấu nhất. Đồng nghĩa với việc ông ta không thể bảo vệ được 4 vị trí của mình. Sau đó ông Tập có thể phát động xung đột ở eo biển Đài Loan để giữ vị trí Vì vậy, 2022 là điểm nút và là cửa ngõ. Trong 4 tình huống trên, nếu ông Tập rơi vào tình huống thứ 4 thì chiến tranh eo biển Đài Loan là điều khó tránh khỏi”.
Thịnh Cửu Nguyên, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đài Loan thuộc Học viện Khoa học Xã hội Thượng Hải, nói với Đài Tiếng nói Hoa Kỳ rằng liệu hai bên eo biển cuối cùng có xảy ra chiến tranh hay không là một vấn đề sai lầm, bởi vì khái niệm thực tế của nó là “Hoa Kỳ và Trung Quốc có cần chiến tranh không?”.
Chuyên gia này nói: “Trung Quốc và Hoa Kỳ không thể có chiến tranh, tại sao? Bởi vì tôi nghĩ rằng kể từ Thế chiến thứ hai, kể từ khi xuất hiện vũ khí hạt nhân, trên thực tế, không có hai quốc gia có vũ khí hạt nhân nào từng gây chiến, bởi vì cả hai đều có khả năng tiêu diệt quốc gia kia… Vì vậy, tôi không nghĩ có thể xảy ra chiến tranh giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ”.
Ngoài ra, chuyên gia này cũng tuyên bố rằng nếu Trung Quốc và Hoa Kỳ phải xảy ra chiến tranh thì sẽ không vì vấn đề Đài Loan.
Ông nói: “Khách quan mà nói, Đài Loan không phải là lợi ích cốt lõi nhất của Hoa Kỳ, nhưng Đài Loan là lợi ích quan trọng nhất của Trung Quốc. Vì vậy, tôi nghĩ Hoa Kỳ chưa thực sự sẵn sàng cho một cuộc chiến giữa Đài Loan và Trung Quốc, nhưng Trung Quốc đang chuẩn bị. Đúng vậy. Nếu xảy ra chiến tranh giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ về vấn đề Đài Loan, Trung Quốc chắc chắn sẽ giỏi hơn Hoa Kỳ, và chắc chắn sẽ vượt qua Hoa Kỳ”.
Theo một cuộc thăm dò do Formosa của Đài Loan thực hiện vào cuối tháng 4 năm nay, gần 40% người dân tin rằng hai bờ eo biển chắc chắn sẽ xảy ra chiến tranh, trong khi hơn một nửa số người dân tin rằng sẽ có không có chiến tranh.
Trong một cuộc thăm dò do Viện Chiến lược Quốc tế Đài Loan thực hiện, hơn 70% số người được hỏi tin rằng ĐCSTQ sẽ không tấn công Đài Loan trong vòng 6 năm, và chỉ 30% cho rằng điều đó là có thể, cho thấy rằng người dân Đài Loan có xu hướng lạc quan về chiến tranh xuyên eo biển.