Một báo cáo gần đây của quân đội Pháp cho biết, ĐCSTQ đã và đang triển khai các phương tiện “bí mật, tham nhũng và cưỡng bức” để vũ khí hóa các phương tiện truyền thông phương Tây và tiếng Trung trong một chiến dịch nhằm áp đặt tầm nhìn của họ về các vấn đề hiện tại đối với phần còn lại của thế giới, theo Thời báo Epoch Times.
Nghiên cứu dài 650 trang, dựa trên thông tin công khai, báo cáo nghiên cứu và các cuộc phỏng vấn độc lập, đã xem xét cách thức Bắc Kinh khai thác sự cởi mở của phương Tây để khuếch đại các câu chuyện tuyên truyền của mình, tạo thành một thành phần trong hoạt động ảnh hưởng lan rộng của chế độ trên toàn cầu.
Các giá trị khoan dung đặc trưng cho các nền dân chủ phương Tây đã mang lại cho Bắc Kinh “quyền tự do đi lại đáng kể”, cho phép họ mở rộng các văn phòng nước ngoài, tuyển dụng các nhà báo nước ngoài để chuyển thể thông điệp của mình cho các đối tượng khác nhau, thâm nhập vào báo chí địa phương với quà tặng và các lợi ích vật chất khác, trong khi phân phát hàng tỷ báo cáo cho biết số tiền quảng cáo trên các phương tiện truyền thông phương Tây để mở rộng phạm vi tiếp cận của mình.
Báo cáo cho biết tại Trung Quốc, thay vì là một cơ quan giám sát nhằm kiểm soát chính phủ, báo chí dưới thời Bắc Kinh đã trở thành một công cụ để phục vụ Đảng. Tầm nhìn như vậy đã được thể hiện rõ ràng trong một bài phát biểu năm 2016 của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, trong đó ông nói với khoảng 180 đại diện truyền thông nhà nước để điều chỉnh tư tưởng của họ với tư tưởng của các quan chức hàng đầu, “nói cho ý chí của Đảng … và bảo vệ quyền lực của Đảng”, theo cho một bài viết của Tân Hoa xã.
Đối với một số phóng viên Tân Hoa xã, việc ông Tập lên nắm quyền đã đánh dấu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới, trong đó truyền thông Trung Quốc “không còn phải xấu hổ vì là truyền thông của chế độ độc tài”, một phóng viên Tân Hoa xã nói với một trong những tác giả báo cáo vào năm 2018.
Mua sức ảnh hưởng
Truyền thông nhà nước Trung Quốc hoạt động tích cực trên tất cả các mạng xã hội, với ảnh hưởng khá lớn trên Twitter, Facebook, YouTube và Instagram — tất cả đều bị chặn ở Trung Quốc.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã thiết lập các trang tiếng Anh và ngôn ngữ khu vực trên Facebook vào năm 2013. Tám năm sau, họ đã đứng đầu truyền thông thế giới về lượng theo dõi, với bốn trang báo lớn — CGTN, China Daily, Xinhua và People’s Daily — mỗi trang có từ 86 triệu đến 116 triệu người theo dõi tại thời điểm báo cáo của Pháp được xuất bản, lớn hơn khoảng 2,5 đến 3 lần so với của CNN.
Các tài liệu tiết lộ rằng cơ quan chủ quản của quốc gia có những tờ báo này đã chi hàng trăm nghìn đô la để thu hút những người theo dõi trên Twitter và Facebook trong một chiến dịch có vẻ như là một chiến dịch để tự khẳng định mình là tiếng nói tin tức có thẩm quyền.
Đồng thời, tờ China Daily do ĐCSTQ kiểm soát đang rót hàng triệu đô la để phân phối nội dung của họ thông qua một số ấn phẩm có ảnh hưởng nhất trên thế giới. Từ tháng 11/2016 đến tháng 4/2020, China Daily đã trả gần 19 triệu cho các tờ báo Hoa Kỳ để đưa vào các trang phụ có tên là China Watch.
Các tác giả cho biết sự hợp tác có lợi ích gấp ba lần. Nó không chỉ giúp các phương tiện truyền thông Trung Quốc tiếp cận đối tượng mục tiêu mà còn khiến họ có vẻ đáng tin hơn và tạo đòn bẩy tài chính cho họ so với các phương tiện truyền thông đối tác của họ.
Tờ The Telegraph của Anh, cho đến tháng 4 năm ngoái đã nhận được khoảng 750.000 bảng Anh (khoảng 1 triệu USD) mỗi năm để phân phối China Watch, cũng đã đăng ít nhất 20 bài báo có chữ ký của đại sứ Trung Quốc tại Anh từ năm 2016 đến 2018 – gấp đôi con số được xuất bản bởi Daily Mail, The Guardian và Financial Times, theo nghiên cứu của một tổ chức tư vấn về an ninh và quốc phòng của Anh năm 2019.
Một đơn đặt hàng truyền thông toàn cầu mới
Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã chỉ định tổng cộng 15 cơ quan đại diện nhà nước của Trung Quốc có trụ sở tại nước này làm cơ quan đại diện nước ngoài vì họ “thuộc sở hữu đáng kể hoặc được kiểm soát hiệu quả” bởi một chính phủ nước ngoài, một phát ngôn viên của Bộ nói với Epoch Times vào tháng 9.
Trong trường hợp của hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa xã, các nhà báo địa phương của họ có “nhiệm vụ duy nhất là dịch các công văn do nhân viên Trung Quốc viết trước đây”, báo cáo của Pháp cho biết. Một nhà báo Pháp của Tân Hoa Xã nói với một tác giả báo cáo vào năm 2018 rằng các công văn của Tân Hoa Xã của họ bao gồm 80% bản dịch từ tiếng Anh và 20% từ tiếng Trung Quốc. Theo phóng viên Tân Hoa xã, các bản dịch và bài báo gốc thỉnh thoảng sẽ được hiệu đính bởi một nhà báo Trung Quốc thông thạo tiếng Pháp và phù hợp với “kỳ vọng của Đảng cũng như ‘những câu chuyện được ưa thích’”.
Các cựu nhân viên của tờ báo Hồng Kông ủng hộ Bắc Kinh Sing Tao đã kể lại những câu chuyện tương tự với Đại Kỷ Nguyên sau khi ấn phẩm này đăng ký năm thực thể của Hoa Kỳ là đặc vụ nước ngoài theo lệnh của Bộ Tư pháp vào tháng Tám.
David, một cựu biên tập viên cấp cao của văn phòng Sing Tao ở New York, nói rằng anh ấy đã được thông báo tóm tắt về “hai nguyên tắc” trong ngày đầu tiên của mình: không báo cáo tin tức về Pháp Luân Công, một nhóm tinh thần bị Bắc Kinh bức hại, cũng như Đài Loan độc lập.
Một người khác, người đã làm việc cho văn phòng của cửa hàng ở San Francisco nhiều năm trước, cho biết cô ấy được yêu cầu không sử dụng từ CCP — từ viết tắt của ĐCSTQ — và Trung Hoa Dân Quốc, tên chính thức của Đài Loan. Thay vào đó, cô ấy phải sử dụng các từ “Trung Quốc” và “Tỉnh Đài Loan của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”, cô ấy nói với Epoch Times.
Mua lại phương tiện truyền thông nước ngoài, đào tạo nhà báo, tặng quà và thiết bị, gây áp lực ngoại giao, sử dụng thủ đoạn tống tiền thị thực, đe dọa thông qua điện thoại là một trong số các chiến thuật khác mà Bắc Kinh triển khai nhằm định hình lại cảnh quan truyền thông ở nước ngoài theo ý mình, theo báo cáo.
Tại Nam Phi, Nhà báo Azad Essa đã thấy chuyên mục hàng tuần của mình bị hủy bỏ khỏi Independent Media, tập đoàn truyền thông lớn thứ hai của đất nước, vài giờ sau khi xuất bản câu chuyện vào tháng 9/2018 của anh ấy lên án cuộc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ ở vùng Tân Cương của Trung Quốc. Tập đoàn truyền thông này được sở hữu 20% bởi hai thực thể Trung Quốc do Bắc Kinh hậu thuẫn hoặc kiểm soát.
Theo một nghiên cứu hồi tháng 9 của Viện Lowy có trụ sở tại Sydney, do lo ngại bị trả thù, các nhóm truyền thông Hoa ngữ ở Úc đã chủ động tự kiểm duyệt.
Một chủ sở hữu phương tiện truyền thông cho biết: “Những chủ đề nhạy cảm về chính trị hoặc những lời chỉ trích chống lại chính phủ Trung Quốc sẽ khiến các nhân viên của chúng tôi hoặc gia đình của họ gặp rủi ro. Chúng tôi không muốn họ hoặc gia đình họ bị giam giữ ở Trung Quốc”.