Chỉ trong khoảng vài ngày, tại Trung Quốc đã xảy ra hai diễn biến lớn và cả hai đều liên quan trực tiếp đến việc Chủ tịch kiêm Tổng Bí thư Tập Cận Bình sẽ trở thành nhà lãnh đạo trọn đời.
Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình
Theo phân tích của nhà báo Katsuji Nakazawa đăng trên trang Nikkei ngày 21/10, một là thứ được gọi là “nghị quyết lịch sử thứ ba”, nội dung của nó sẽ được công khai vào tháng tới. Thứ hai là sự xuất hiện của một thời gian biểu cho mục tiêu chính trị mới của ông Tập là “thịnh vượng chung”.
Một nguồn tin của ĐCSTQ quen thuộc với các vấn đề nội bộ của đảng cho biết về nghị quyết thứ ba, người này nói: “Không còn nghi ngờ gì nữa, Chủ tịch Tập đang hướng tới mục tiêu trở thành nhà lãnh đạo suốt đời, tranh đua với hai nhân vật đã ban hành nghị quyết thứ nhất và thứ hai”. Nguồn tin này đề cập đến Mao Trạch Đông và Đặng Tiểu Bình, cả hai đều nắm giữ quyền lực cho đến ngày họ qua đời.
Bộ Chính trị của ĐCSTQ vào thứ Hai đã quyết định tổ chức một cuộc họp chính trị quan trọng từ ngày 8/11 đến ngày 1/11. Phiên họp toàn thể thứ sáu của Ban Chấp hành Trung ương khóa 19 của đảng sẽ thảo luận và thông qua một “nghị quyết quan trọng về những thành tựu chính và kinh nghiệm lịch sử của Đảng 100 năm không ngừng nỗ lực”. Điều này dẫn đến giải pháp lịch sử thứ ba.
ĐCSTQ đã thông qua một “nghị quyết lịch sử” hai lần trong quá khứ, lần đầu tiên vào năm 1945 và một lần nữa vào năm 1981.
Văn kiện đầu tiên, ra đời 4 năm trước khi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập vào năm 1949,được soạn thảo dưới thời Mao Trạch Đông.
Văn kiện thứ hai hai được viết dưới thời Đặng Tiểu Bình, cha đẻ của chính sách “cải cách và mở cửa”. Nó tố cáo cuộc Cách mạng Văn hóa 1966-1976 dưới thời Mao nhưng công nhận một số thành tựu của nhà lãnh đạo.
Nghị quyết thứ ba lịch sử có một ý nghĩa quan trọng. Nói một cách đơn giản, tài liệu mới chỉ ra khả năng ông Tập trở thành nhân vật vĩ đại thứ ba trong lịch sử ĐCSTQ.
Điều quan trọng là Mao và Đặng tiếp tục là nhà lãnh đạo tối cao của Trung Quốc cho đến khi họ trút hơi thở cuối cùng. Mao tạm thời mất quyền lực sau khi quản lý kinh tế yếu kém nghiêm trọng nhưng đã trở lại thông qua Cách mạng Văn hóa. Đặng nắm giữ quyền lực khổng lồ ngay cả khi đã nghỉ hưu khỏi các chức vụ chính thức – đến mức mà ông ta có thể thay thế bất kỳ người kế nhiệm nào chỉ bằng một mệnh lệnh.
Hình mẫu của Tập là Mao, không phải Đặng.
Một số nguồn tin trong đảng đã chỉ ra thực tế là sau khi Mao nắm quyền lãnh đạo đảng tại Hội nghị Tuân Nghĩa ở tỉnh Quý Châu vào năm 1935, trong chiến dịch Vạn lý Trường Chinh 1934-1936, ông ta đã chờ đợi tới 10 năm trước khi ban hành nghị quyết lịch sử đầu tiên để biện minh cho những chính sách cơ bản của mình, mở đường cho ông ta trở thành người có quyền lực tuyệt đối.
Tập có thể đang xem xét một biểu đồ thời gian tương tự. Ông lên nắm quyền Tổng Bí thư vào mùa thu năm 2012, sau đó đảm nhiệm chức vụ chủ tịch Trung Quốc vào mùa xuân năm 2013. Một thập niên lãnh đạo của mình, ông hiện đang tìm cách mô phỏng Mao ban hành một nghị quyết lịch sử.
Để mở đầu cho nghị quyết lịch sử năm 1945, Mao đã phát động Phong trào Chỉnh đốn đầu tiên ở Diên An, thành trì cách mạng của đảng, vào nửa đầu những năm 1940 để thanh trừng các đối thủ chính trị. Năm 1945, cùng năm với việc thông qua nghị quyết lịch sử đầu tiên, Mao trở thành chủ tịch đảng, một chức vụ mới được thành lập và là người cao nhất của đảng. Tư cách chủ tịch đảng của ông vẫn không thay đổi cho đến khi ông qua đời vào năm 1976.
Tương tự như Phong trào Chỉnh đốn, ông Tập đã bắt đầu một chiến dịch chống tham nhũng khốc liệt sau khi lên nắm quyền, đánh đuổi hết kẻ thù này đến kẻ thù khác. Chiến dịch chống tham nhũng của ông Tập vẫn còn sống và phát huy tác dụng; lần đốn hạ mới nhất một nhân vật có ảnh hưởng đã xảy ra vào đầu tháng này.
Nếu nhà lãnh đạo hiện tại vẫn tại vị sau Đại hội toàn quốc của ĐCSTQ vào năm tới, thì “thịnh vượng chung” sẽ được thiết lập để trở thành cụm từ định nghĩa của thời đại. Ấn bản ngày 16/10 của Tạp chí Qiushi, ấn phẩm lý luận của ĐCSTQ, đã truyền tải một bài phát biểu vào tháng 8 của ông Tập nhằm vạch ra mục tiêu chính trị mới này. Trong đó, ông cam kết đảm bảo tiến bộ thực chất trong việc điều chỉnh tình trạng bất bình đẳng thu nhập của quốc gia, dẫn đến việc tiếp cận bình đẳng với các dịch vụ công cơ bản, vào năm 2035. Đây là lần đầu tiên một mốc thời gian cho sự thịnh vượng chung được đưa ra.
Tầm quan trọng là gì? Mục tiêu lớn lao như vậy không thể đạt được vào năm 2027, năm kết thúc nhiệm kỳ thứ ba được kỳ vọng của ông Tập với tư cách là tổng bí thư của đảng, vị trí quyền lực nhất đất nước. Do đó, dư luận xôn xao về nhiệm kỳ thứ tư, từ năm 2027 đến năm 2032.
Đầu năm nay, đảng này kỷ niệm 100 năm thành lập và ông Tập tuyên bố hoàn thành một “xã hội thịnh vượng vừa phải”, mục tiêu chính trị có từ thời Đặng Tiểu Bình.
Mục tiêu chính trị mới của sự thịnh vượng chung là một sự kế thừa. Nhưng một thế giới thịnh vượng chung sẽ như thế nào? Cho đến nay, không có gì là tốt đẹp. Kể từ khi cụm từ này xuất hiện, nền kinh tế Trung Quốc đã phải trải qua một đợt suy thoái đáng kể do các nhà đầu tư lo ngại những động thái chính trị đang chờ đợi.
Trong năm qua, một số sự cố bí ẩn đã diễn ra ở Trung Quốc. Chúng bao gồm việc hoãn niêm yết của Ant Group, áp lực lên gã khổng lồ gọi xe Didi, và cuộc khủng hoảng nợ của nhà phát triển bất động sản lớn Hằng Đại.
Với mục tiêu sắt đá của nhà lãnh đạo, thịnh vượng chung phải được hiện thực hóa bằng bất cứ giá nào. Và nếu có vấn đề nảy sinh? Những thứ đó sẽ được coi là vật hy sinh cần thiết. Điều này chỉ là khởi đầu chuẩn bị cho những phát triển chưa từng có khi ông Tập kéo dài thời gian cầm quyền.