Ngày 28-3, quân đội Mỹ và Philippines đã khởi động cuộc tập trận chung lớn nhất từ trước đến nay, kéo dài trong 12 ngày trên đảo Luzon, với sự tham gia của khoảng 9.000 binh sĩ.
Tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Philippines, tướng Andres Centino, mô tả việc đưa cuộc tập trận chung Balikatan 2022 lên quy mô lớn chưa từng có phản ánh “quan hệ đồng minh ngày càng sâu sắc giữa hai nước”.
Philippines là đồng minh hiệp ước duy nhất của Mỹ tại Đông Nam Á và đang vướng vào tranh chấp lãnh thổ với một Trung Quốc đang ngày càng quyết đoán trên Biển Đông.
Nội dung tập trận sẽ bao gồm đảm bảo an ninh hàng hải, các hoạt động đổ bộ, huấn luyện bắn đạn thật, chống khủng bố, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa.
Theo Hãng tin Reuters, các cuộc diễn tập gần đây giữa Mỹ và Philippines đều tập trung vào xung đột tiềm tàng ở Biển Đông, nơi Trung Quốc đưa ra yêu sách chủ quyền vô lý chiếm gần như toàn bộ vùng biển này.
Các quan chức Mỹ và Philippines trong lễ khai mạc tập trận Balikatan 2022 ngày 28-3 – Ảnh: BỘ QUỐC PHÒNG MỸ
Trước cuộc tập trận chung, lực lượng tuần duyên Philippines cáo buộc phía Trung Quốc đã điều tàu hải cảnh áp sát tàu Philippines ở khoảng cách chỉ vài mét tại bãi cạn Scarborough, nơi Bắc Kinh đã kiểm soát trên thực tế từ năm 2012.
Sự việc xảy ra chỉ vài tuần sau khi Manila triệu đại sứ Trung Quốc tại nước này tới để phản đối và yêu cầu giải thích sự hiện diện của một tàu hải quân Trung Quốc trong vùng biển Philippines đưa ra yêu sách hàng hải.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận về cuộc tập trận Balikatan 2022 hay sự cố tại bãi Scarborough.
Kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2016, Tổng thống Rodrigo Duterte đã theo đuổi quan hệ kinh tế gần gũi với Trung Quốc và tránh đối đầu trong vấn đề Biển Đông.
Lập trường này vấp phải sự phản đối từ dư luận và quân đội Philippines vì lo ngại Bắc Kinh sẽ không dừng tham vọng mở rộng kiểm soát ở Biển Đông.