Nga đẩy mạnh cáo buộc Ukraine chuẩn bị sử dụng “bom bẩn”, mặc dù các đồng minh hàng đầu của Kyiv đã lên tiếng cho rằng đây chỉ là cái cớ để Moscow leo thang xung đột.
Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov và Chủ tịch Hội đồng liên quân Mỹ Mark Milley đã điện đàm ngày 24.10, trao đổi về việc mà Moscow cho là Ukraine có thể sử dụng “bom bẩn”, theo hãng tin RIA. Trước đó, ông Gerasimov cũng đã điện đàm với đồng cấp Anh.
Các cuộc điện đàm diễn ra chỉ một ngày sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu điện đàm với các đồng cấp ở Mỹ, Anh, Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ – tất cả đều là thành viên NATO.
“Bom bẩn” chỉ việc sử dụng thiết bị nổ thông thường để gieo rắc phóng xạ hạt nhân, và trong các cuộc điện đàm với Anh, Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ, ông Shoigu đã cáo buộc Ukraine có ý định sử dụng loại vũ khí này. Song Anh, Pháp và Mỹ đã ra tuyên bố chung bác bỏ cáo buộc của Nga, cho rằng đây chỉ là cái cớ để Moscow leo thang xung đột với Ukraine. Ukraine cũng đã nhanh chóng lên án Moscow vì cáo buộc này, nói rằng Nga mới chính là bên có khả năng sử dụng “bom bẩn”.
Nga đã đẩy mạnh cáo buộc “bom bẩn” nhằm vào Ukraine trong ngày 24.10. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói đây là “mối đe dọa rõ ràng”, còn Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết Moscow đã có thông tin cụ thể về các cơ sở khoa học Ukraine sở hữu công nghệ có khả năng tạo ra “bom bẩn”, theo hãng tin TASS. Cũng theo ông Lavrov, những lời lẽ cho rằng Nga mới là bên có ý định sử dụng “bom bẩn”, như Ukraine cáo buộc, không phải là “đối thoại nghiêm túc”.
Trong khi đó, trung tướng Igor Kirillov, chỉ huy Lực lượng Bảo vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học thuộc quân đội Nga, tuyên bố Bộ Quốc phòng Nga có bằng chứng cho thấy Ukraine đang lên kế hoạch khiêu khích bằng việc cho nổ bom bẩn hoặc vũ khí hạt nhân có sức công phá thấp với mục đích cáo buộc Nga sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt ở Ukraine, cũng theo TASS. Ông Kirillov đồng thời cho biết lực lượng của Nga đang tiến hành chuẩn bị để hoạt động trong điều kiện ô nhiễm phóng xạ, theo Reuters.
Việc Nga tăng cường cảnh báo về nguy cơ “bom bẩn” rất đáng chú ý trong bối cảnh Tổng thống Vladimir Putin và các quan chức hàng đầu ở Moscow đã tăng cường đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân tại Ukraine, tạo ra nguy cơ mà Mỹ cho là nghiêm trọng nhất kể từ khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962.
Một quan chức quân sự Mỹ nói với các phóng viên hôm 24.10 rằng Washington hiện vẫn không thấy bất cứ dấu hiệu nào cho thấy Nga đã quyết định sử dụng vũ khí hạt nhân, vũ khí sinh học hay hóa học tại Ukraine, theo Reuters.
Tình hình Kherson
Bộ Quốc phòng Ukraine ngày 24.10 cho biết quân đội của họ đã giải phóng hơn 90 khu định cư với dân số hơn 12.000 người ở tỉnh Kherson, theo The Guardian. Trong những ngày qua, Kherson đã trở thành điểm nóng khi lực lượng Ukraine gia tăng sức ép lên lực lượng Nga hiện đang kiểm soát phần lớn khu vực.
Đánh giá về tình hình ở Kherson, ông Kyrylo Budanov, lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự Ukraine, nói trong một cuộc phỏng vấn với báo Ukrainska Pravda hôm 24.10 rằng Nga sẽ làm chậm bước tiến của quân đội Ukraine ở phía nam chỉ khoảng hai tuần nếu cho nổ đập thủy điện Kakhovka gần Kherson.
Bình luận của ông Budanov được đưa ra trong bối cảnh lo ngại ngày càng gia tăng xung quanh việc Nga có thể đang lên kế hoạch cho nổ đập thủy điện lớn tại Nova Kakhovka, nằm về phía thượng nguồn Kherson với dung tích 18 triệu m3 nước.
Ông Budanov cũng cho rằng Nga không từ bỏ Kherson mà đang chuẩn bị bảo vệ thành phố trước các cuộc tiến công của Ukraine. Đồng thời theo ông, việc chính quyền thân Nga ở Kherson yêu cầu người dân sơ tán là một phần trong nỗ lực “thao túng thông tin” của Moscow.
Iran mắc “sai lầm lớn”
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi ngày 24.10 nói Iran đang làm cho thế giới trở nên kém an toàn hơn với việc cung cấp cho Nga các máy bay không người lái (UAV) để tấn công các mục tiêu ở Ukraine, Reuters cho hay.
“Tôi nghĩ Iran đang mắc sai lầm lớn”, bà Pelosi nói sau cuộc gặp với Thủ tướng Andrej Plenkovic của Croatia. Theo bà Pelosi, nhiều nước đã nỗ lực đạt được thỏa thuận hạt nhân với Tehran để “thế giới an toàn hơn” nhưng giờ đây Iran “đã đi chệch khỏi quỹ đạo đó để hỗ trợ Nga và biến thế giới trở thành một nơi kém an toàn hơn”.
Iran vốn luôn phủ nhận việc bán UAV cho Nga. Song Ukraine và phương Tây khẳng định vũ khí do Tehran cung cấp đang giúp Nga giành được một số lợi thế quan trọng trên chiến trường, giữa lúc Nga được cho là sản xuất không kịp vũ khí phục vụ chiến đấu và tình hình thực địa có nhiều thay đổi.
“Trước hết chúng ta phải có khả năng chống lại máy bay không người lái… đó là một công nghệ nguy hiểm và cần phải được ngăn chặn”, bà Pelosi nói.
Bà Pelosi đến Zagreb, thủ đô Croatia, để tham dự một diễn đàn nhằm ủng hộ nền độc lập của Ukraine và việc trao trả bán đảo Crimea về cho Kyiv.
T.P