Trong diễn biến bất ngờ vào phút chót, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng quyết định tới Sunnylands tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ-Asean vào thứ Hai 15/2 này.
Theo một số nguồn tin, tháp tùng ông thủ tướng sẽ là một đoàn đông đảo bao gồm một số ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII, trong có Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh.
Trước đó, khi thông tin đưa ra là ông Nguyễn Tấn Dũng không đi, ông Phạm Bình Minh đã được ủy quyền dẫn đầu đoàn.
Các nguồn chính thống từ Hà Nội chưa đưa bất cứ thông tin gì liên quan tới sự tham gia của Việt Nam tại hội nghị Sunnylands.
Gặp riêng Obama
Theo tin mà BBC có được, ngoài lịch trình họp chung cùng lãnh đạo 9 quốc gia Asean khác trong hai ngày hội nghị 15 và 16/2, ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ có cuộc gặp riêng với Tổng thống Barack Obama.
Hiện chưa rõ tại sao có sự thay đổi kế hoạch của ông thủ tướng.
Tuy nhiên hôm thứ Sáu 12/2 một nguồn tin cho BBC hay rằng đã có sự vận động ngoại giao ráo riết của phía Mỹ để ông Nguyễn Tấn Dũng tham gia.
Đây là lần đầu tiên Hoa Kỳ chủ trì một hội nghị thượng đỉnh với các nước Asean và Washington muốn có sự tham gia của các lãnh đạo cao cấp nhất.
Tuy không phải nguyên thủ, nhưng ông thủ tướng Việt Nam là người điều hành chính phủ Việt Nam trong hai nhiệm kỳ nay và chịu trách nhiệm lớn trong hoạch định chính sách đối ngoại.
Nhà Trắng vài hôm trước thông báo rằng chủ đề tranh chấp ở Biển Đông sẽ được đặt cao trong nghị trình, và vì vậy sự có mặt của ông Nguyễn Tấn Dũng, người trước đây đã có nhiều phát biểu về chủ đề này trên các diễn đàn quốc tế, được cho là rất quan trọng.
Cũng có nhà bình luận cho rằng yếu tố đối nội đóng vai trò đáng kể.
Một tuần nay các diễn đàn sôi nổi đồn đoán về sự nghiệp chính trị của ông Nguyễn Tấn Dũng, nhất là khi ông không xuất hiện trước công chúng trong hai tuần liền, từ 29/1, một ngày sau khi Đại hội XII của Đảng CSVN kết thúc.
Tuy tháng Năm tới ông mới mãn nhiệm, nhưng có đồn đoán rằng ông “buộc phải rời vị trí trước thời hạn”.
Chuyến đi của ông tới Sunnylands lần này sẽ xóa bỏ các tin đồn trên.
Đối tác chiến lược
Đảng CSVN luôn luôn cố gắng chứng minh rằng không có “mâu thuẫn và đấu tranh nội bộ” như các “thế lực bên ngoài tìm cách tuyên truyền”.
Hội nghị thượng đỉnh Sunnylands theo các quan sát viên là sự kiện thuộc loại quan trọng nhất trong quan hệ giữa Hoa Kỳ và khối Asean từ trước tới nay, khẳng định lại lập trường của Mỹ trong quan hệ với các nước Đông Nam Á.
Các nghị sỹ thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ hôm 12/2 vừa thông qua nghị quyết hoan nghênh thượng đỉnh Sunnylands.
Thông cáo của các thượng nghị sỹ thuộc lưỡng đảng nói họ ủng hộ nâng tầm quan hệ với Asean lên thành quan hệ đối tác chiến lược.
Văn bản mà BBC có trong tay cũng nhấn mạnh ủng hộ của Hoa Kỳ cho “nỗ lực của Asean nhằm giải quyết tranh chấp biển và lãnh thổ thông qua ngoại giao hợp tác kể cả trọng tài quốc tế, theo luật pháp và thể chế quốc tế”.