Các nhà kinh tế Trung Quốc dự đoán tăng trưởng GDP năm 2023 của nước này sẽ cao nhất trong số các nền kinh tế lớn trên thế giới nhưng thấp hơn Việt Nam và Ấn Độ.
Kỳ họp thứ nhất Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc (tức Quốc hội Trung Quốc) khóa 14 đã khai mạc tại Đại lễ đường nhân dân ở Bắc Kinh vào sáng 5-3.
Trong báo cáo công tác chính phủ của Thủ tướng Lý Khắc Cường, nước này đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 5% trong năm 2023.
Mục tiêu GDP và chi tiêu quân sự của Trung Quốc nằm trong số các vấn đề được giới quan sát theo dõi chặt chẽ nhất trong kỳ họp lần này. Thậm chí mục tiêu GDP nhận được sự quan tâm đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc loại bỏ chính sách “không COVID-19”.
Chuyển tăng trưởng từ lượng qua chất
Mục tiêu “khoảng 5%” cho năm 2023 – cao hơn mức tăng trưởng ghi nhận năm ngoái – được công bố trong bối cảnh Trung Quốc tìm cách vực dậy nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sau một năm tăng trưởng ảm đạm vì các biện pháp nghiêm ngặt phòng chống đại dịch COVID-19.
“Nền kinh tế Trung Quốc đang phục hồi ổn định và đang cho thấy tiềm năng to lớn cũng như động lực để tăng trưởng hơn nữa”, ông Lý Khắc Cường nêu, đồng thời tuyên bố Trung Quốc sẽ tăng cường nỗ lực thu hút và tận dụng đầu tư nước ngoài.
Năm 2022, GDP của Trung Quốc tăng chỉ 3%, đạt hơn 121.020 tỉ nhân dân tệ (tức 17.950 tỉ USD), thấp nhiều so với mục tiêu Quốc hội đề ra quanh mức 5,5%. Đó là tốc độ tăng trưởng hằng năm thấp thứ hai của nước này kể từ năm 1976, chỉ sau số liệu năm 2020 – thời điểm đợt dịch COVID-19 đầu tiên gần như làm tê liệt nền kinh tế.
Các chuyên gia Trung Quốc cho rằng mục tiêu “khoảng 5%” trong năm 2023 cho thấy sự tự tin của chính quyền vào phục hồi kinh tế toàn quốc sau khi giành “chiến thắng quyết định” trước COVID-19. Tuy nhiên, giới phân tích phương Tây đánh giá mức “khoảng 5%” dường như vẫn còn khiêm tốn, thấp hơn những gì họ dự báo.
“Thực tế GDP của Trung Quốc có thể sẽ tăng hơn 6% trong năm 2023 nếu xung đột Nga – Ukraine và chủ nghĩa đơn phương quốc tế không leo thang trên quy mô lớn. Tuy nhiên, các quan chức đặt mục tiêu tăng trưởng GDP thấp hơn một chút so với mức đó để thể hiện họ nhấn mạnh vào phát triển chất lượng cao và theo đuổi mô hình tăng trưởng bền vững”, ông Tào Hòa Bình, nhà kinh tế học tại Đại học Bắc Kinh, đánh giá thêm.
Theo truyền thông Trung Quốc, mục tiêu tăng trưởng quốc gia công bố ngày 5-3 cũng phù hợp với kỳ vọng tăng trưởng cao hơn từ sự phục hồi kinh tế đang diễn ra trên cả nước. Hầu hết các địa phương cấp tỉnh của Trung Quốc đã đặt mục tiêu tăng trưởng ở mức trên 5,5%.
“Những cơn gió ngược” phía trước
Vào tháng 12-2022, sau khi Trung Quốc đột ngột chấm dứt chính sách “không COVID-19”, làn sóng lây nhiễm lớn đã quét qua đất nước tỉ dân này, khiến các chuỗi cung ứng và nhà máy rơi vào hỗn loạn. Tình trạng gián đoạn bắt đầu biến mất vào tháng 1-2023 và tốc độ phục hồi kinh tế đã tăng lên vào tháng trước.
Tuy nhiên, các nhà phân tích đánh giá Trung Quốc sẽ phải đi trên con đường phục hồi kinh tế khó khăn giữa “những cơn gió ngược” toàn cầu, và mục tiêu 5% khiêm tốn được công bố ngày 5-3 phần nào cho thấy điều đó, theo Đài CNN (Mỹ).
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) vào tháng 1 vừa qua cũng dự báo nền kinh tế toàn cầu sẽ suy yếu hơn nữa trong năm nay khi lãi suất tăng và cuộc chiến của Nga ở Ukraine chưa dừng.
Thời báo Hoàn cầu dẫn lời một nhà quan sát kinh tế độc lập và từng làm việc tại cơ quan hoạch định kinh tế Trung Quốc cho biết mục tiêu tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay có thể sẽ vượt qua hầu hết các nền kinh tế, ngoại trừ một số nước như Việt Nam và Ấn Độ.
Trong kỳ họp kéo dài đến ngày 13-3, đội ngũ phụ trách kinh tế mới của Trung Quốc – bao gồm các bộ trưởng cùng nhiều vị trí quan trọng khác – sẽ được công bố.
Ông Tập Cận Bình gần như chắc chắn sẽ được bầu làm Chủ tịch nước nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp kể từ năm 2013, trong khi ông Lý Cường, ủy viên Ban thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc, có khả năng sẽ trở thành thủ tướng, thay thế ông Lý Khắc Cường.
Đội ngũ phụ trách kinh tế mới của Trung Quốc sẽ mang trọng trách dẫn dắt nền kinh tế vượt qua “gió ngược” là một loạt thách thức ngày càng tăng, bao gồm tiêu dùng chậm chạp, tỉ lệ thất nghiệp gia tăng, tình trạng suy thoái trong lĩnh vực bất động sản, căng thẳng gia tăng với Mỹ liên quan các lệnh trừng phạt công nghệ…
Ngân sách quốc phòng tăng 7,2%
Cũng tại kỳ họp, Trung Quốc công bố ngân sách quốc phòng hằng năm của nước này sẽ tăng lên 1.553,7 tỉ nhân dân tệ (224,79 tỉ USD) trong năm 2023, tăng 7,2%. Như vậy, ngân sách quốc phòng Trung Quốc duy trì đà tăng trong nhiều năm liên tiếp. Ngân sách quốc phòng Trung Quốc đã tăng 7,1% vào năm ngoái lên 1.450 tỉ nhân dân tệ, nhanh hơn mức tăng 6,8% vào năm 2021 và mức tăng 6,6% vào năm 2020.
T.P