Đại biện Việt Nam tại Malaysia Nguyễn Thị Ngọc Anh cho biết, Việt Nam là Đối tác chiến lược duy nhất của Malaysia trong ASEAN. Việc thiết lập này đã phản ánh mức độ tin cậy chính trị và quan hệ hợp tác sâu rộng giữa hai nước.
PV: Năm 2023, Việt Nam và Malaysia kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2023), xin Đại biện cho biết quan hệ song phương giữa hai nước có những dấu ấn gì nổi bật?
Đại biện Nguyễn Thị Ngọc Anh: Quan hệ Việt Nam và Malaysia đã trải qua chặng đường dài nửa thế kỷ xây dựng và phát triển với nhiều dấu ấn nổi bật, đặc biệt là về chính trị và kinh tế.
Về chính trị, tôi cho rằng một trong những dấu ấn đặc biệt quan trọng là việc hai nước thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược năm 2015. Càng đặc biệt hơn khi Việt Nam hiện là Đối tác chiến lược duy nhất của Malaysia trong ASEAN. Việc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược đã cho thấy mức độ phát triển sâu rộng của quan hệ hai nước, cũng như thể hiện sự tin tưởng chính trị cao; đồng thời mở ra trang mới cho hợp tác sâu rộng và toàn diện trên tất cả các lĩnh vực từ chính trị, ngoại giao, kinh tế, thương mại, văn hoá, quốc phòng – an ninh, khoa học công nghệ và phát triển bền vững.
Về kinh tế, trong nhiều năm qua, Malaysia luôn duy trì là một trong những đối tác thương mại và đầu tư hàng đầu của Việt Nam trong ASEAN. Malaysia hiện là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam trong ASEAN và thứ 9 trên thế giới. Malaysia cũng là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam trong ASEAN. Kim ngạch thương mại song phương không ngừng gia tăng trong những năm qua, bất chấp ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, kim ngạch năm 2022 đạt 14,7 tỷ USD, tăng 17,6% so với năm 2021. Bên cạnh đó, Malaysia là nhà đầu tư lớn thứ hai trong ASEAN tại Việt Nam, đứng thứ 10/140 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 668 dự án còn hiệu lực với tổng số vốn 13 tỷ USD. Trong khi đó, Việt Nam cũng có 21 dự án đầu tư sang Malaysia với tổng vốn đăng ký đạt 853 triệu USD.
PV: Trên cơ sở quan hệ Đối tác Chiến lược được Lãnh đạo hai nước tuyên bố thiết lập kể từ tháng 8/2015, xin bà cho biết đâu là những lĩnh vực hợp tác tiềm năng, còn nhiều dư địa để thúc đẩy trong thời gian tới, cũng như phương hướng, biện pháp cần được triển khai để hiện thực hóa các tiềm năng này, qua đó đưa quan hệ hợp tác Việt Nam-Malaysia ngày càng đi vào chiều sâu và thực chất?
Đại biện Nguyễn Thị Ngọc Anh: Tôi cho rằng, trong thời gian tới, hợp tác chính trị, kinh tế sẽ tiếp tục là những hợp tác then chốt và còn nhiều dư địa để phát triển hơn nữa nhằm thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam – Malaysia. Bên cạnh đó, cũng cần chú trọng đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng khác như du lịch, giao lưu nhân dân, giáo dục và lao động.
Để làm được điều đó, trước hết hai nước cần phối hợp triển khai hiệu quả Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược giai đoạn 2021 – 2025, trong đó đặc biệt chú trọng việc duy trì tin cậy chính trị, duy trì trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp, trên tất cả các kênh, không ngừng thúc đẩy hợp tác kinh tế, tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai hợp tác trong các lĩnh vực mới và tiềm năng. Bên cạnh đó, hai bên cần phải duy trì đều đặn, đồng thời phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương như Ủy ban hỗn hợp về hợp tác Kinh tế, Khoa học và Kỹ thuật cấp Bộ trưởng Ngoại giao, Ủy ban Hỗn hợp Thương mại cấp Bộ trưởng Công Thương… nhằm hiện thực hóa các thỏa thuận cấp cao trong việc phối hợp triển khai các mục tiêu phát triển trong từng lĩnh vực cụ thể.
Trong lĩnh vực kinh tế, Lãnh đạo Cấp cao hai nước đã nhất trí đặt mục tiêu đưa kim ngạch song phương lên 18 tỷ USD vào năm 2025. Để hiện thực hóa được mục tiêu này thì hai bên cần đẩy mạnh hơn nữa hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối doanh nghiệp, tích cực tổ chức, tham gia các hội chợ, triển lãm để quảng bá sản phẩm của nhau, đồng thời các doanh nghiệp hai bên không ngừng tìm kiếm các hướng hợp tác trao đổi thương mại các mặt hàng mà hai nước có thế mạnh như nông thủy sản, các sản phẩm dành cho người Hồi giáo (Halal), công nghiệp thực phẩm, sản phẩm linh kiện điện tử…
PV: Thưa Đại biện, bà đánh giá như thế nào về hợp tác giữa Việt Nam và Malaysia tại các diễn đàn khu vực, quốc tế, nhất là trong các vấn đề mà hai bên có chung lợi ích?
Đại biện Nguyễn Thị Ngọc Anh: Có thể nói quan hệ song phương tốt đẹp đã tạo một tiền đề rất vững chắc cho hợp tác giữa hai nước tại các diễn đàn khu vực và quốc tế. Thời gian qua, hai nước thường xuyên trao đổi thông tin, hợp tác và tích cực ủng hộ lẫn nhau trong các tổ chức, diễn đàn quốc tế và khu vực mà hai nước đều là thành viên như tại ASEAN, Liên Hợp Quốc (UN), Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Phong trào Không liên kết (NAM), Diễn đàn hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC), Hội nghị Á – Âu (ASEM)…v.v.
Đặc biệt, trong khuôn khổ ASEAN, Việt Nam và Malaysia đều là những thành viên tích cực, có trách nhiệm của khối. Hai nước cũng cam kết phối hợp chặt chẽ với các nước thành viên ASEAN trong việc duy trì và thúc đẩy tình đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, đảm bảo thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 cũng như các chiến lược và sáng kiến có liên quan nhằm xây dựng một cộng đồng ASEAN hài hòa, gắn kết, giàu bản sắc, có khả năng ứng phó trước những vấn đề nổi lên trong khu vực và trên thế giới.
Phỏng vấn Đại biện Malaysia
PV: Xin Đại biện chia sẻ đôi nét về cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống, học tập và làm việc tại Malaysia?
Đại biện Nguyễn Thị Ngọc Anh: Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, hiện nay có khoảng hơn 30.000 người Việt đang sinh sống, làm ăn và học tập tại Malaysia. Cộng đồng người Việt Nam tại Malaysia có đóng góp quan trọng cho nền kinh tế bản địa, gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau, giữ gìn và phát triển văn hóa Việt Nam và tham gia vào các hoạt động từ thiện cộng đồng và xã hội.
Tháng 3/2022, “Hội Hữu nghị Malaysia – Việt Nam” với tiền thân là Ban liên lạc cộng đồng người Việt tại Malaysia đã được thành lập và được chính quyền Malaysia cấp phép. Việc thành lập Hội đã và đang giúp đẩy mạnh việc vận động người Việt Nam ở nước ngoài, nhất là thế hệ trẻ, gắn bó với quê hương, đóng góp tích cực vào sự phát triển của nước sở tại, trở thành cầu nối, góp phần thúc đẩy quan hệ tốt đẹp giữa hai nước; giữ gìn tiếng Việt, phát huy bản sắc văn hoá và truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Chính vì vậy, tôi cho rằng quan hệ Việt Nam – Malaysia phát triển tốt đẹp như hiện nay có vai trò, đóng góp không nhỏ của cộng đồng người Việt Nam tại Malaysia.
Nhận thức sâu sắc vai trò của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, ý thức rõ nhiệm vụ và trách nhiệm được Đảng, Nhà nước giao phó và trong bối cảnh tình hình mới, Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia luôn đồng hành cùng cộng đồng trong mọi hoạt động, quyết tâm trở thành chỗ dựa tin cậy cho bà con Việt Nam ở xa , thực hiện tốt 06 giải pháp đề ra tại Kết luận số 12-KL/TW, ngày 12/8/2021 của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới, tiếp thực hiện tốt, hiệu quả hơn nữa Nghị quyết 36, Chỉ thị 45 về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài.