BienDong.Net: Trung Quốc khăng khăng nói rằng giàn khoan Hải dương – 981 nằm trong vùng lãnh thổ của họ nhưng thực tế không phải vậy. Các bằng chứng lịch sử và luật quốc tế cũng cho thấy lập luận của Trung Quốc là giả dối.
Trong bài phát biểu với RFA ngày 13/5, TS Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính Phủ và là người từng chứng kiến nhiều văn kiện quan trọng được ký kết với phía Trung Quốc đã nói rõ điều này.
TS Trần Công Trục với các nhà báo tại Hội thảo về Hoàng Sa, Trường Sa ở Quảng Ngãi (ảnh BienDong.Net)
Theo TS Trần Công Trục, vị trí Trung Quốc chọn để đặt giàn khoan 981 là cực kỳ nhạy cảm, nó làm cho người ta có thể hiểu lầm rằng vị trí này gần với quần đảo mà họ gọi là Tây Sa mà hiện nay Trung Quốc đang chiếm đóng hoàn toàn, và họ có quyền mở rộng các vùng biển ra để làm như vậy, thậm chí có thể tạo ra việc chồng lấn các vùng đặc quyền kinh tế trên thềm lục địa Việt Nam.
Đối với Trung Quốc, khi họ chiếm Hoàng Sa rồi, họ muốn giải thích, vận dụng sai công ước LHQ về Luật biển, bởi vì công ước quy định về những tiêu chuẩn, điều kiện cụ thể để tính hiệu lực của các đảo, quần đảo đối với các vùng biển liên quan. Theo một điều khoản của công ước, những đảo nào mà vùng đất luôn luôn nổi trên mặt nước khi thủy triều xuống thấp nhất thì từng đảo một sẽ có từng đường cơ sở để tính cho vùng biển. Đối với đảo nào có điều kiện, thích hợp cho con người sinh sống, và có điều kiện có đời sống kinh tế riêng thì mới có thể tính đến các vùng biển kinh tế và thềm lục địa theo quy định của Công ước luật biển năm 1982.
Nhưng ai cũng biết rằng Hoàng Sa là một quần đảo tập hợp những đảo đá, bãi đá, những rạn san hô rất nhỏ. Đảo lớn nhất là Phú Lâm chỉ rộng 1,6 cây số vuông thôi, mà quần đảo này nằm trong một môi trường biển hết sức khắc nghiệt cho nên rõ ràng đến bây giờ, mặc dù Trung Quốc sau khi chiếm đọat của Việt Nam đã cố gắng để tạo ra những diện mạo đáp ứng đúng cái tiêu chuẩn mà công ước quốc tế quy định nhưng vẫn không được. Vì vậy nó không thể mở rộng phạm vi vùng đặc quyền kinh tế mặc dù chỉ cách đảo Tri Tôn 18 hải lý, có nghĩa là nằm ngoài 12 hải lý, nằm ngoài tiêu chuẩn tối đa, mà công ước luật biển quy định.
Theo TS Trục, vị trí đặt giàn khoan này không liên quan gì đến vai trò vị trí của quần đảo Hoàng Sa, mà nó nằm sâu trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Bình luận về việc Trung Quốc lên tiếng sẵn sàng đàm phán nhưng với điều kiện Việt Nam phải rút toàn bộ tàu bè ra khỏi khu vực giàn khoan 981 đang hoạt động, TS. Trần Công Trục nói: Tôi nghĩ rằng người Việt Nam chỉ mong giải quyết một cách êm thấm để không ảnh hưởng đến lợi ích chung của khu vực và thế giới. Giữ gìn an ninh hòa bình hợp tác và phát triển là nguyện vọng và vì vậy tất cả những đề nghị ngồi lại đàm phán giải quyết hòa bình thì Việt Nam rất hoan nghênh, nhưng nguyện vọng và ý chí đó không phải là không có điều kiện, không có bất kì một cái giá nào. Nên nhớ rằng Việt Nam có quyền chủ quyền và có quyền tài phán trên thềm lục địa thuộc vùng đặc quyền kinh tế của chính mình và phù hợp với luật pháp của quốc tế. Nghĩa là Việt Nam có quyền và có trách nhiệm bảo vệ cho quyền và lợi ích chính đáng của mình. Chắc chắn trên thế giới không ai có thể chấp nhận cái điều kiện như Trung Quốc đưa ra cả, TS Trần Công Trục khẳng định.
Về nguy cơ Trung Quốc kiếm cớ để gây chiến, TS.Trần Công Trục nói rằng trong lịch sử, Việt Nam đã từng rất nhiều lần chống chọi sự xâm lược của Trung Quốc và người Việt Nam đã rất hiểu cách làm của họ. Chính vì vậy ông Trực cho rằng trong vụ giàn khoan này, có lẽ các nhà lãnh đạo Việt Nam cũng như các tổ chức lãnh đạo có liên quan đã tính hết tất cả các phương án có thể xảy ra. Và rõ ràng là, dù muốn hay không muốn, sự kiềm chế, kìm nén của Việt Nam cũng là có giới hạn.
TS Trục nói thêm: Có một số dư luận nói rằng, tại sao hành động Trung Quốc như vậy mà Việt Nam lại không có tiếng nói mạnh mẽ, không làm mạnh hơn nữa đi, không dùng tất cả sức mạnh để ngăn cản? Tôi nghĩ rằng đây là một sự kiềm chế, không phải chỉ vì lợi ích của Việt Nam, mà vì phải nghĩ đến lợi ích chung của khu vực và thế giới. Thế mạnh của chúng ta là về mặt pháp lý, chân lý.
Chúng ta phải phát huy được sức mạnh của đoàn kết của dân tộc này, đất nước này, của cộng đồng khu vực. Tôi muốn nói đấy là sức mạnh tiềm năng nhất và là sức mạnh vô địch. Bây giờ họ có thể dùng bất kỳ các biện pháp nào cứng rắn và dùng sức mạnh cường quyền để mà áp đảo, nhưng chắc chắn họ không bao giờ làm nhụt được ý chí của các quốc gia nhỏ bé, luôn luôn có tinh thần độc lập như Việt Nam, ông Trục khẳng định.
BDN