Sau cuộc hội đàm lịch sử tại Washington với người đồng cấp Cuba, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố Chiến tranh Lạnh đã kết thúc từ lâu.
Lễ thượng cờ tại Đại sứ quán Cuba ở Washington
Sáng 20/7 theo giờ Mỹ (tối cùng ngày theo giờ Việt Nam), Mỹ và Cuba đã chính thức mở cửa các đại sứ quán tại thủ đô mỗi nước.
Sự kiện này đánh dấu một bước đi mang tính biểu tượng, khởi đầu cho một hành trình lâu dài hướng tới việc bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa hai nước sau hơn nửa thế kỷ đóng băng.
Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez, trưởng phái đoàn quan chức cấp cao nước này, đã chủ trì buổi lễ nâng cấp Phòng Đại diện Quyền lợi Cuba thành Đại sứ quán Cuba tại Washington và kéo quốc kỳ Cuba.
Buổi lễ thượng cờ tại Đại sứ quán Cuba ở Washington diễn ra trang trọng với khoảng 500 khách mời, trong đó có các nghị sĩ trong Quốc hội Mỹ cùng phái đoàn gồm 30 quan chức cấp cao trong các lĩnh vực ngoại giao, văn hóa của đảo quốc Caribe.
Hàng nghìn người Mỹ gốc Cuba và đông đảo phóng viên báo chí của nhiều nước đã có mặt trước tòa đại sứ để theo dõi sự kiện lịch sử này.
Sau lễ thượng cờ, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã có cuộc tiếp đón và hội đàm với người đồng cấp Cuba Bruno Rodriguez tại trụ sở Bộ Ngoại giao Mỹ. Đây là chuyến thăm đầu tiên của một ngoại trưởng Cuba tới Bộ Ngoại giao Mỹ kể từ năm 1958.
Phát biểu trong cuộc họp báo chung sau hội đàm, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã gọi ngày 20/7 là một ngày lịch sử và là ngày để phá bỏ các rào cản.
Ông Kerry sau đó còn phát biểu bằng tiếng Tây Ban Nha để chào mừng sự khởi đầu mới trong quan hệ giữa hai nước: “Mỹ rất vui mừng trước khởi đầu mới trong quan hệ với nhân dân và Chính phủ Cuba. Chúng ta đã quyết định chung sống như những láng giềng tốt trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và mong muốn người dân Mỹ cũng như Cuba hướng tới tương lai với niềm hy vọng.
Vì vậy, chúng ta cùng chào mừng ngày hôm nay, ngày 20/7, ngày bắt đầu khôi phục lại những gì đã bị tổn hại và mở ra cánh cửa đã bị đóng kín quá lâu”.
Ngoại trưởng Mỹ cũng nhấn mạnh rằng dấu mốc lịch sử này không đồng nghĩa với việc chấm dứt những khác biệt giữa chính phủ hai nước. Tuy nhiên, điều này phản ánh một thực tế là Chiến tranh Lạnh đã kết thúc từ lâu.
Ông Kerry cho rằng tiến trình bình thường hóa hoàn toàn quan hệ song phương sẽ kéo dài và phức tạp song điều đó có lợi cho người dân cả hai nước, khuyến khích đi lại và tự do trao đổi thông tin, cũng như nối lại hoạt động thương mại và tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc thăm thân cho công dân hai nước.
Ngoại trưởng Kerry cho biết thêm Chính quyền của Tổng thống Barack Obama mong muốn dỡ bỏ lệnh trừng phạt kinh tế áp đặt với La Habana hơn nửa thế kỷ qua và hy vọng Quốc hội Mỹ sẽ sớm thực hiện điều này. Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Kerry thông báo ông sẽ sang thăm chính thức Cuba vào ngày 14/8 tới.
Về phần mình, Ngoại trưởng Cuba Rodriguez nhấn mạnh hai bên có thể tiến tới sự kiện ngày 20/7 là nhờ sự lãnh đạo sáng suốt của Lãnh tụ Cách mạng Cuba Phidel Castro cũng như sự quyết tâm và bền bỉ của người dân Cuba cùng sự tin tưởng vững chắc vào con đường đã chọn.
Ngoại trưởng Cuba Rodriguez đồng thời tuyên bố: “Việc dỡ bỏ hoàn toàn bao vây cấm vận, trả lại vùng lãnh thổ bị chiếm đóng trái phép Guantanamo cũng như tôn trọng đầy đủ chủ quyền của Cuba và đền bù những thiệt hại kinh tế và nhân đạo đối với người dân Cuba là những bước đi quyết định để thúc đẩy tiến trình bình thường hóa quan hệ song phương”.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Kerry cho biết vào thời điểm này, Washington chưa có ý định thay đổi thỏa thuận thuê hiện nay đối với căn cứ hải quân trên Vịnh Guantanamo.
 |
| Ngoại trưởng Mỹ và Cuba có cuộc hội đàm lịch sử tại Washington ngày 20/7 |
Trước đó cùng ngày, tại thủ đô La Habana, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Tây Bán cầu Roberta Jacobson đã đại diện cho Chính phủ Mỹ tham dự buổi nâng cấp Phòng Đại diện Quyền lợi Mỹ thành Đại sứ quán Mỹ.
Hiện văn phòng này đã thay đổi nội dung đề trên các tấm danh thiếp, thư tín cũng như địa chỉ trang web, các tài khoản Twitter và Facebook sang thành “Đại sứ quán” thay vì “Phòng Đại diện Quyền lợi” như trước đây.
Sau gần 7 tháng thương lượng với 4 vòng đàm phán, tiến trình bình thường hóa quan hệ Mỹ – Cuba đã đạt được bước tiến mang dấu mốc lịch sử với việc hai nước nhất trí mở lại Đại sứ quán vào ngày 20/7. Trước đó cùng ngày, quốc kỳ 3 màu đỏ, trắng và xanh lam của Cuba đã tung bay bên ngoài trụ sở của Bộ Ngoại giao Mỹ cùng với quốc kỳ của những nước mà Washington có quan hệ ngoại giao.
Kể từ sau tuyên bố lịch sử bình thường hóa quan hệ ngoại giao được Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Raul Castro đưa ra ngày 17/12/2014, hai nước đã nhanh chóng triển khai hàng loạt bước đi nhằm đẩy nhanh quá trình này.
Mỹ và Cuba đã tiến hành 4 vòng đàm phán lần lượt tại thủ đô của hai nước với những tiến triển trong nhiều vấn đề quan trọng.
Mỹ cũng đã dỡ bỏ rào cản lớn nhất trên con đường khôi phục quan hệ song phương khi đưa Cuba ra khỏi cái gọi là “Danh sách các nước bảo trợ khủng bố”. Hai bên cũng đã lần đầu tiên tổ chức cuộc đối thoại về nhân quyền vào đầu tháng Tư.