Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 24.7 tuyên bố nước này có quyền khai thác dầu mỏ và khí đốt ở khu vực gần vùng biển tranh chấp với Nhật Bản trên biển Hoa Đông, đồng thời bác bỏ đường phân định ranh giới vùng đặc quyền kinh tế giữa Nhật Bản và Trung Quốc ở biển Hoa Đông.
Một phần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ở biển Hoa Đông nhìn từ trên không – Ảnh: Reuters
Trong sách trắng quốc phòng năm 2015 vừa được chính phủ Nhật Bản thông qua ngày 21.7, Bộ Quốc phòng Nhật Bản yêu cầu Trung Quốc chấm dứt xây dựng các giàn khoan thăm dò dầu khí ở biển Hoa Đông, nơi có tranh chấp lãnh thổ giữa Tokyo và Bắc Kinh quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, theo Reuters.
Trung Quốc đã khôi phục hoạt động thăm dò dầu khí ở biển Hoa Đông cách đây hai năm, theo sách trắng quốc phòng Nhật Bản. Những giàn khoan mới xuất hiện ở phía Trung Quốc gần đường phân định ranh giới vùng đặc quyền kinh tế giữa Nhật Bản và Trung Quốc ở biển Hoa Đông, Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho hay.
Phản ứng trước thông tin từ sách trắng quốc phòng Nhật Bản, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 24.7 tuyên bố hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí của Trung Quốc ở Hoa Đông là hoàn toàn “phù hợp và hợp pháp”.
“Trung Quốc và Nhật Bản vẫn chưa đạt được thỏa thuận về đường biên giới trên biển ở Hoa Đông, và Trung Quốc không công nhận đường phân định ranh giới vùng đặc quyền kinh tế Nhật – Trung do phía Nhật Bản đơn phương lập ra ở biển Hoa Đông”, Reuters dẫn thông cáo Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 24.7.
Trung Quốc có vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý (370 km) và thềm lục địa ở Hoa Đông mở rộng đến Vùng trũng Okinawa, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết thêm. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đề nghị Nhật Bản ngồi vào bàn đàm phán để giải quyết tranh chấp ở biển Hoa Đông.
Tokyo lo ngại những giàn khoan mới của Trung Quốc sẽ nhắm vào các mỏ khí đốt nằm ở vị trí chồng lấn đường phân định ranh giới, và có thể được dùng để làm trạm hoặc căn cứ radar cho các máy bay không người lái (UAV) của Trung Quốc quan sát hoạt động gần quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư.
Căng thẳng Trung – Nhật leo thang kể từ tháng 9.2012, khi đó Nhật Bản tuyên bố quốc hữu hóa những hòn đảo thuộc Senkaku/Điếu Ngư. Tàu tuần duyên và hải quân Trung Quốc – Nhật Bản thường xuyên “đụng độ” nhau tại vùng biển gần quần đảo này, theo Reuters.