Chuyến thăm Mỹ đầu tiên của ông Tập Cận Bình trên cương vị Chủ tịch Trung Quốc sẽ diễn ra từ ngày 22-28/9 tới và được báo giới Trung Quốc đánh giá là “mang ý nghĩa trọng đại”.
Trong khi đó, khả năng Mỹ-Trung bộc lộ thái độ cạnh tranh hay hợp tác cũng đang trở thành tiêu điểm chú ý của truyền thông quốc tế.
Tờ Tokyo Shimbun (Nhật Bản) hôm nay (10/9) dẫn nguồn “nhiều quan chức chính phủ Mỹ” tiết lộ, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tiếp đón ông Tập tại Nhà Trắng vào ngày 25/9, đồng thời tổ chức hội đàm thượng đỉnh và tiệc chiêu đãi.
Cũng theo tờ này, phía Trung Quốc liên tục yêu cầu Mỹ sắp xếp để nhà lãnh đạo nước này đọc diễn văn trước Quốc hội Mỹ nhưng đã bị Washington thẳng thừng cự tuyệt, thay vào đó là cuộc hội đàm giữa ông Tập với các nghị sĩ lưỡng viện Mỹ.
Trang Đa Chiều (Mỹ) lý giải, sở dĩ Trung Quốc nỗ lực tìm cách để ông Tập phát biểu trước Quốc hội Mỹ bởi chỉ những nhân vật được xã hội Mỹ nhìn nhận một cách phổ biến hoặc có uy tín cao mới có cơ hội diễn thuyết tại đây.
Yêu cầu của Bắc Kinh bị từ chối cho thấy quan hệ Mỹ-Trung “còn xa mới đạt tới mức độ ‘tín nhiệm lẫn nhau'”, Tokyo Shimbun bình luận.
Tính đến nay, người Trung Quốc duy nhất từng phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ chỉ có Đệ nhất phu nhân thời Trung Hoa Dân Quốc, bà Tống Mỹ Linh.
Điều khiến Trung Quốc bất mãn hơn nữa chính là việc hôm 29/4, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã có bài phát biểu trước Quốc hội Mỹ trong chuyến công du của mình đến Washington.
Ông Tập sẽ bị cho là “lép vế” trước Thủ tướng Nhật nếu không thực hiện được điều tương tự.
Ông Tập vẫn sẽ phải chịu “kém cạnh” Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, người đã có bài phát biểu tại Quốc hội Mỹ hồi tháng 4. Ảnh: AP.
Bên cạnh đó, giáo sư Đại học Nhân dân (Trung Quốc) Kim Xán Vinh mới đây tiết lộ trong lịch trình chuyến thăm Mỹ của ông Tập lần này bao gồm điểm đến là đảo Hawaii.
Tuy nhiên, Washington đã từ chối cho nhà lãnh đạo Trung Quốc đặt chân lên đảo với lý do đây là nơi đặt trụ sở Bộ Tư Lệnh Thái Bình Dương (PACOM), ảnh hưởng quan trọng đến tình hình biển Đông .
Tuy vậy, theo Chinanews (Trung Quốc), Mỹ vẫn đánh giá cao tầm quan trọng chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc.
Ứng viên tranh cử Tổng thống của đảng Dân chủ Hillary Clinton bày tỏ hy vọng “chuyến thăm Mỹ của ông Tập đạt được kết quả tích cực” trong bối cảnh Mỹ cần điều chỉnh khôn khéo chiến lược với các nước châu Á để thực hiện thành công chiến lược “tái cân bằng châu Á-Thái Bình Dương”.
Cựu Cố vấn chính về châu Á cho ông Obama giai đoạn 2009-2011 Jeffrey Bader hôm 7/9 đánh giá, chuyến công du của Tập Cận Bình chắc chắn sẽ xác định rõ hướng đi của quan hệ Mỹ-Trung trong tương lai, ảnh hưởng sâu rộng đến cục diện quốc tế.
Truyền thông Mỹ cũng tỏ thái độ khá tích cực trước sự kiện ngoại giao quan trọng này. Tờ New York Times mới đây đã đăng quảng cáo 2 cuốn sách tiếng Anh nói về ông Tập.