Tính đến tháng 6/2015, Trung Quốc vẫn là chủ nợ lớn nhất của Mỹ khi sở hữu 1.300 tỷ USD trái phiếu Mỹ nhưng họ đang dần từ bỏ vai trò này.
Bằng chứng là hiện giờ Trung Quốc đang bán trái phiếu Mỹ vì họ rất cần tiền mặt. Gần đây, Bắc Kinh tung ra nhiều biện pháp hỗ trợ thị trường chứng khoán đang biến động mạnh và vực dậy giá trị đồng nhân dân tệ sau việc phá giá.
Ngoài ra, Đại lục cũng đang cố gắng kích thích nền kinh tế tăng trưởng đang yếu đi, khiến họ không thể là nhân tố duy nhất “nuốt chửng” nợ Mỹ như trong quá khứ.
Khi dự trữ ngoại hối của Trung Quốc cho thấy hao hụt 94 tỷ USD, còn lại khoảng 3.600 tỷ USD trong tháng 8, giới phân tích cho rằng bây giờ có thể là lúc để Bắc Kinh giảm số lượng trái phiếu Mỹ họ đang nắm giữ.
Ngoài ra, khả năng Đại lục ngừng mua nợ của Mỹ trong tương lai gần cũng tăng lên, đặt ra lo ngại về chi phí đi vay tăng cao ở nền kinh tế số một thế giới.
Trên thị trường đã xuất hiện lo ngại Trung Quốc bắt đầu “tháo chạy” khỏi trái phiếu Mỹ.
Bài học Nhật Bản
Từ bỏ dần vai trò chủ nợ lớn nhất của Mỹ có lẽ Trung Quốc nhớ tới bài học của Nhât Bản vào thập kỷ 80 của thế kỷ XX.
Nhật Bản khi đó là chủ nợ lớn nhất của Mỹ. Người Nhật ồ ạt đầu tư vào thị trường tài chính Mỹ, lùng mua lượng lớn tài sản trên đất Mỹ.
Đến nỗi ngay cả hai biểu tượng Mỹ là tòa nhà Rockefeller và hãng phim Colombia Pictures cũng rơi vào tay Nhật Bản. Thâm hụt thương mại ngày một lớn có lợi cho Nhật Bản, các cuộc chiến thương mại giữa hai bên diễn ra liên miên, nước Mỹ hoảng hồn suốt ngày nói về “mối nguy Nhật Bản” hệt như nói về Trung Quốc hiện nay.
Ai cũng dự đoán Nhật Bản sắp vượt Mỹ và trên nhiều diễn đàn, người Nhật cũng đòi có vai trò lớn hơn.
Kết cục, Mỹ đã phát động một cuộc chiến kinh tế khốc liệt đẩy Nhật Bản rơi vào suy trầm kinh tế nhiều thập kỷ. Bài học ấy, chủ nợ Trung Quốc rất cần suy ngẫm.