Obama đang bước vào năm cuối của nhiệm kỳ Tổng thống thứ 2, một chuyến thăm chính thức Việt Nam vào tháng 11 tới sẽ là công cụ chuyển đổi cả hai lĩnh vực…
Thạc sĩ Peter Maslanka, một nhà phân tích làm việc cho 2 công ty tư vấn về chính trị châu Á ở Jakarta và Washington DC ngày 15/10 bình luận trên International Polcy Digest, Tổng thống Mỹ Barack Obama nên sang thăm chính thức Việt Nam trong tháng 11 này. Đó cũng là khoảng thời gian ông chủ Nhà Trắng sẽ bay qua Philippines dự hội nghị thượng đỉnh APEC.
Mặc dù kế hoạch công du Đông Nam Á của ông Obama chưa được công bố, nhưng có những “lý do chính đáng” thúc đẩy Tổng thống Hoa Kỳ thêm Việt Nam vào hành trình công du của mình trong tháng tới. Sau chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ lần đầu tiên của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tháng 7 vừa qua, quan hệ Mỹ – Việt đã ấm lên đáng kể mà ít người trước đó có thể dự đoán được.
Trong buổi tiếp Tổng bí thư tại Nhà Trắng, ông Obama đã nhận lời mời thăm chính thức Việt Nam trong tương lai, nhưng không đưa ra ngày giờ chính xác. Trong khi Trung Quốc ngày càng leo thang hung hãn trên Biển Đông, Việt Nam đã cùng với 11 nước đạt được thỏa thuận TPP thì việc ông Obama sớm đặt chân đến Hà Nội trong chuyến công du Đông Nam Á chính là một lợi ích chiến lược của Mỹ.
Hành động hung hăng, bất chấp tất cả của Trung Quốc trên Biển Đông đang làm xói mòn lòng tin không chỉ của Việt Nam mà ngay cả khu vực Đông Nam Á. Bởi vậy việc tăng cường hợp tác an ninh Mỹ – Việt đã trở thành nhu cầu. Ngay trước khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sang thăm chính thức nước Mỹ, Trung Quốc lại một lần nữa kéo giàn khoan khổng lồ của họ ra hạ đặt bất hợp pháp trong vùng chồng lấn vùng đặc quyền kinh tế chưa phân định giữa 2 nước ngoài cửa vịnh Bắc Bộ.
Hợp tác Việt Nam – Hoa Kỳ đã trở nên mật thiết hơn sau khi hai bên thúc đẩy hợp tác quốc phòng song phương và Mỹ nới lỏng lệnh cấm vũ khí sát thương đối với Việt Nam cuối năm ngoái. Trên mặt trận kinh tế, chuyến thăm của ông Obama sẽ hỗ trợ cho việc thông qua TPP và khẳng định quyền lợi dài hạn của Mỹ về thương mại, đầu tư trong khu vực.
Việt Nam là đối tác xuất khẩu lớn nhất của Mỹ trong 10 nước ASEAN, tổng kim ngạch thương mại hai chiều Việt – Mỹ năm 2014 đạt 29,4 tỉ USD, chiếm 22% tổng kim ngạch thương mại Mỹ – ASEAN. Nền kinh tế Việt Nam đang được quản lý khá tốt với tốc độ tăng GDP quý 3 là 6,81%. Trong khi đó hầu hết các nước ASEAN bị ảnh hưởng bởi những “cơn gió chướng” bắt nguồn từ sự suy giảm của nền kinh tế Trung Quốc và hoạt động tăng lãi suất dự kiến của Hoa Kỳ.
Trong khu vực Đông Nam Á, những bất ổn chính trị ở Malaysia kết hợp với khó khăn về kinh tế, các vụ bê bối xuyên biên giới của quỹ phát triển 1MDB mà FBI đang điều tra khó có thể sớm giải quyết được. Indonesia thì đang có xu hướng quay lại chính sách bảo hộ thị trường trong nước, tăng trưởng GDP quý 2 chỉ đạt 4,67%, thấp nhất trong 6 năm qua. Việt Nam không vướng phải những vấn đề này và tích cực trong việc thúc đẩy TPP cũng như hợp tác với Hoa Kỳ.
Nếu chuyến thăm chính thức Việt Nam của ông Obama diễn ra trong tháng 11 tới, nó sẽ không chỉ tăng cường di sản của ông khi rời nhiệm sở như một vị Tổng thống đã nỗ lực duy trì sự nổi bật của Mỹ trong thế kỷ 21, mà còn cho thấy chiến lược xoay trục sang châu Á – Thái Bình Dương của ông không phải nói xuông.
Obama đang bước vào năm cuối của nhiệm kỳ Tổng thống thứ 2, một chuyến thăm chính thức Việt Nam vào tháng 11 tới sẽ là công cụ chuyển đổi cả hai lĩnh vực chiến lược quốc phòng và chiến lược kinh tế của Mỹ ở châu Á – Thái Bình Dương, thạc sĩ Peter Maslanka bình luận.