Tổng thống Pháp ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn lãnh thổ quốc gia và đóng cửa biên giới. Quân đội được điều động vào Paris để bảo đảm an ninh sau hàng loạt vụ tấn công khủng bố vào đêm qua, 13/11. Câu hỏi đặt ra là vì sao nước Pháp lại là mục tiêu của bọn khủng bố?
Người chết la liệt trong đêm khủng bố kinh hoàng tại Paris, 13/11
Chỉ trong một đêm, thủ đô Paris của Pháp đã phải hứng chịu 9 cuộc tấn công khủng bố, gây thương vong lớn nhất cho nước Pháp trong vòng vài thập niên qua.
Theo các chuyên gia, vì nước Pháp có nhiều cộng đồng da đen, mà nhóm Hồi giáo cực đoan từ lâu nay đã len lỏi vào để phát triển tư tưởng cực đoan. Có thể đây là hành động thể hiện ra của tư tưởng cực đoan này. Nhìn lại vụ Charlie Hebdo, hai tay chủ mưu cũng là những người Hồi giáo cực đoan.
Vào cuối năm 2014, Thủ tướng Pháp Manuel Carlos Valls đã nhận định rằng Pháp chưa bao giờ đứng trước mối đe dọa khủng bố lớn hơn hiện nay. Theo cảnh sát Pháp, từ mùa hè năm 2013 đến nay đã có 5 âm mưu khủng bố bị phá vỡ.
Shaun Gregory, chuyên viên về an ninh quốc tế thuộc Đại học Durham, nói rằng Pháp là tuyến đầu của khủng bố Hồi giáo ở châu Âu và đã là mục tiêu của khủng bố Hồi giáo cực đoan trong mấy thập niên.
Năm 1995, một quả bom nổ trên chuyến xe lửa ở Paris, giết chết 8 người và làm hơn 100 người bị thương. Đó là một trong những vụ tấn công mà người ta quy cho các phần tử cực đoan Algeri. Năm sau, một vụ nổ bom khác cũng trên tuyến đường xe lửa này, giết chết 4 người và làm gần 100 người bị thương.
Giữa thập niên 1990, bạo động ở Pháp có phần giảm bớt. Theo ông Gregory, một phần là vì xu thế chính trị – Pháp từ đầu không nhập cuộc trong chiến tranh Iraq hồi năm 2003, thay vào đó tìm cách tạo khoảng cách giữa nước này và châu Âu cũng như các nước đồng minh trong khối NATO.
Nhưng trong mấy năm gần đây, mối đe dọa khủng bố lại gia tăng. Theo số liệu thống kê của cảnh sát Liên minh châu Âu (Europol) thì từ năm ngoái đã có trên 500 vụ khủng bố trên khắp châu Âu, gần một nửa là ở Pháp và 40% các vụ bắt giữ có liên hệ đến hoạt động khủng bố là ở Pháp.
Sự tái xuất hiện mối đe dọa khủng bố Hồi giáo ở Pháp phần nào được giải thích bằng sự chuyển đổi đường lối đối ngoại của nước này. Ông Gregory nói: “Pháp đã tham gia sứ mạng ổn định ở Afghanistan. Nước này đã bắt đầu gia tăng vai trò ở Bắc Phi và trong việc ổn định tình hình ở Libya và Marocco. Và đương nhiên phải kể các hoạt động ở Mali vào năm 2012, 2014 rồi đang cùng Mỹ tham gia chiến dịch tiêu diệt Nhà nước Hồi giáo IS”.
Pháp có cộng đồng Hồi giáo đông đảo nhất Tây Âu, ước tính có đến khoảng 5 triệu. Theo Gregory, chính sách và thái độ nhận thức của chính phủ Pháp đối với cộng đồng Hồi giáo đóng góp phần nào trong vấn đề này. Chẳng hạn, lệnh cấm đeo mạng che toàn gương mặt nơi công cộng và đội khăn trùm đầu trong các trường công. Cùng lúc sự nhận thức về sức ép gia tăng đối với cộng đồng Hồi giáo bên trong nước Pháp với việc chính phủ Pháp tìm cách duy trì sự khẳng định về chủ nghĩa thế tục và ngăn chặn các biểu tượng tôn giáo nơi công cộng. Các sự việc này kết hợp lại đưa nước Pháp trở lại là tuyến đầu của chủ nghĩa khủng bố ở châu Âu.
Theo AFP, gần 40 công dân Pháp đang chiến đấu cùng với các nhóm thành chiến ở Syria và Iraq, trong khi người ta cho rằng mấy trăm người nữa đang chuẩn bị ra đi. Khoảng 200 người đã trở về Pháp, và đang chờ xét xử.
Chuyên gia về khủng bố Bill Tupman thuộc Đại học Exeter nói rằng vụ tấn công ở Paris hôm 13/11 sẽ có một tác động rất lớn lên bối cảnh xã hội và chính trị ở Pháp. Theo chuyên gia này trước đây, sự ủng hộ chính trị cho phe cực hữu khá là thấp. Giờ đây, như phần còn lại của châu Âu, sự ủng hộ dành cho phe cực hữu, cho các hoạt động chống nhập cư, chống chủ nghĩa đa văn hóa, bản sắc dân tộc sẽ mạnh hơn bao giờ hết từ trước đến nay ở châu Âu. Và 9 vụ tấn công khủng bố hôm nay chắc chắn làm tăng thêm tình cảm bài Hồi giáo ở Pháp nói riêng và châu Âu nói chung.