Một vấn đề đang được các chuyên gia quân sự đặc biệt quan tâm là khả năng Thổ Nhĩ Kỳ đóng cửa eo biển Bosphorus, “trói chân” Hạm đội Biển Đen-Nga.
Thổ Nhĩ Kỳ gây khó dễ cho tàu Nga ở eo biển Bosphorus
Ngày 30-11, một chiếc tàu vận tải mang tên “Yauza” của Hải quân Nga đã chạm mặt với một tàu ngầm thông thường của Thổ Nhĩ Kỳ, đang được một tàu tuần duyên của cảnh sát biển nước này hộ tống, khi đang di chuyển qua eo biển Dardanelles, kênh InoTV trích dẫn thông báo từ tờ Hurriyet Daily News.
Tàu vận tải “Yauza” có chiều dài 133 mét đã đến Dardanelles từ biển Aegean vào buổi sáng ngày 30 tháng 11 và di chuyển tiếp về hướng biển Marmara, tờ báo viết. Một khoảnh khắc căng thẳng xảy ra khi tàu này chạm trán một tàu ngầm của Thổ Nhĩ Kỳ ở gần thị trấn Eceabat.
Theo tờ báo, lẽ ra đây là một chuyện rất bình thường nhưng sự kiện này đáng được chú ý vì nó xảy ra trong bối cảnh quan hệ căng thẳng giữa Moscow và Ankara, sau khi tiêm kích F-16 Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ máy bay ném bom Su-24 của Nga, đang tiến hành không kích các mục tiêu của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS.
Trong bối cảnh căng thẳng giữa 2 nước đang gia tăng, một câu hỏi lớn đã xảy ra là liệu sự cắt đứt liên lạc về hợp tác quân sự và những đòn trừng phạt kinh tế mà Moscow mới áp đặt với Ankara có thể khiến nước này đóng cửa eo biển Bosphorus đối với tàu thuyền của hải quân Nga hay không?
Câu nỏi liệu Ankara có nhắm vào “tử huyệt” của Moscow đã dấy lên, sau khi Thổ Nhĩ Kỳ đã ép buộc các tàu Nga phải đợi nhiều giờ mới cho phép đi qua eo biển Bosphorus – một trong những eo biển có địa hình phức tạp, khó vượt qua nhất thế giới từ cả hai phía, vào ngày 30-11.
Động thái này cho thấy Ankara đang định bắt chẹt Moscow, bởi Hạm đội Biển Đen của Nga muốn tới Syria chỉ có một con đường độc đạo duy nhất là đi qua eo biển Bosphorus, sau đó vượt qua tiếp eo biển Dardanelles của Thổ Nhĩ Kỳ, để ra ngoài Địa Trung Hải.
Bosphorus là một eo biển có chiều dài 31 km, ngăn cách giữa châu Á và châu Âu. Nó có chiều rộng lớn nhất 3,7 km ở lối vào phía bắc (từ Biển Đen ra) và nhỏ nhất là 0,75 km nằm giữa hai pháo đài Anadoluhisari và Rumelihisari; độ sâu dao động trong khoảng 36 – 124m tính theo giữa luồng.
Với vị trí chiến lược quan trọng nối liền biển Đen và biển Marmara (để ra Địa Trung Hải), khiến nơi đây từ lâu trở thành một trong những tuyến đường hàng hải nhộn nhịp nhất thế giới. Ước tính mỗi năm có trên 50.000 lượt tàu qua lại giữa biển Marmara và biển Đen.
 |
|
Tàu vận tải Nga chạm mặt tàu ngầm Thổ Nhĩ Kỳ ở eo biển Dardanelles |
Do hoàn toàn thuộc quyền kiểm soát của Thổ Nhĩ Kỳ, đây chính là yết hầu khống chế toàn bộ cửa ngõ ra vào biển Đen. Không chỉ các tàu chiến và tàu hậu cần thuộc Hạm đội biển Đen của Nga mà các tàu thương mại từ Bulgaria, Romania, Georgia, Ukraine… cũng phải đi qua đây
Nhờ địa thế cực kỳ hiểm yếu và hoàn toàn thuộc về lãnh hải của Thổ Nhĩ Kỳ nên, nếu không được sự cho phép của chính quyền nước này, chắc chắn không một loại tàu thuyền nào có thể đi qua khu vực này, bất chấp quốc gia đó sở hữu lực lượng hải quân mạnh đến đâu.