Sau vụ Su-24, các chuyên gia đã mất nhiều thời gian và tâm huyết để giải mã nguyên nhân vì sao Ankara bất chấp hậu quả để bắn rơi Su-24 Nga.
Điểm một số nguyên nhân việc Thổ Nhĩ Kỳ bắn Su-24 Nga
Vụ việc Su-24 đã tốn khá nhiều thời gian và giấy mực của truyền thông và các chuyên gia quân sự, chính trị trên thế giới. Hiện có những nguyên nhân cơ bản được chỉ ra là:
Thứ nhất: Do Nga không kích dữ dội vào khu vực kiểm soát của nhóm phiến quân Turkmen (người Syria gốc Thổ Nhĩ Kỳ và người Thổ Nhĩ Kỳ chạy sang đầu quân). Đây là nhóm phiến quân Syria được Ankara hậu thuẫn để lật đổ chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad.
Ankara không thể để đứa con của mình bị tiêu diệt trong tay Nga, mất vùng đệm an ninh ở khu vực biên giới phía bắc Syria, tức phía nam Thổ Nhĩ Kỳ nên Ankara buộc phải bắn rơi Su-24 để dằn mặt, làm Moscow nhụt chí, thậm chí gây ra làn sóng phản đối ở trong nước, buộc Điện Kremlin phải lui quân.
Thứ 2: Do Nga không kích phá hủy các mỏ dầu, đặc biệt là các mỏ ở Alepo và các tuyến đường vận chuyển dầu lậu của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS lên biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời cắt đứt tuyến đường viện trợ vũ khí-trang bị và tiếp tế hậu cần cho lực lượng Turkmen.
Các chuyên gia theo thuyết này cho rằng, chính quyền Erdogan đã bắt tay với tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo, mua dầu lậu của IS với giá hời rồi đem bán kiếm lời thu hàng tỷ USD, đồng thời kéo giá dầu tụt xuống để gián tiếp đánh vào cái “bao tử” của Nga.
Do đó, Moscow buộc phải không kích mạnh, hỗ trợ quân đội Syria “dọn sạch” khu vực biên giới khiến Ankara mất nguồn cung cấp dầu, mất tuyến đường cung cấp viện trợ cho nhóm phiến quân Turkmen. Do đó, Ankara phải bắn rơi máy bay Nga để ngăn chặn hoạt động này.
Thứ 3: Ngăn chặn sự bắt tay giữa Nga và NATO trong cuộc chiến chống tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS ở Syria và Iraq, ngăn chặn khả năng Moscow và Brusells mời các tổ chức dân quân người Kurd tham gia vào tiến trình hòa bình ở Syria và Iraq.
Ngoài ra, còn một giả thuyết liên quan đến vấn đề Thổ Nhĩ Kỳ muốn tái lập đế chế Ottoman thống trị khu vực như trong quá khứ. Tuy nhiên, giả thuyết này có tính thực tiễn không cao. Bởi dù ngông cuồng đến mấy, chính quyền Erdogan cũng biết được mình là ai và khả năng đến đâu.
 |
|
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cùng bị nhiều nước tố tiếp tay buôn dầu lậu cho IS |
Trên thực tế, cả 3 nguyên nhân chính được chỉ ra ở trên tuy đều đúng nhưng nó chỉ là những hành động bên ngoài, không phản ánh được bản chất của vấn đề. Hơn nữa, mục đích chính của những hành động này không phải như thế và nó cũng không mang lại hiệu quả gì.
Sau vụ Su-24, ngoài những biện pháp trừng phạt mà Moscow đưa ra với Ankara, Nga thậm chí còn tiến hành không kích mạnh hơn vào con đường buôn lậu dầu và hỗ trợ cho các nhóm phiến quân của Thổ Nhĩ Kỳ. Sự hợp tác giữa Nga với Mỹ và liên quân còn tiến triển hơn.
Vậy nguyên nhân sâu xa và mục đích của Thổ Nhĩ Kỳ khi bắn rơi chiếc Su-24 là gì? Chúng ta sẽ tìm hiểu 3 nguyên nhân cơ bản cốt lõi buộc Thổ Nhĩ Kỳ phải làm như vậy. Đầu tiên là vấn đề liên quan đến người Kurd.