Nhằm đối phó với những nguy cơ tiềm tàng từ phía Nga, NATO đã liên tiếp công bố những kế hoạch tăng cường phòng thủ của mình tại sườn Đông.
Nga tin rằng, hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ và NATO tại châu Âu nhằm kiềm chế sức mạnh của Nga.
Theo Interfax ngày 19/1, NATO đang xem xét khả năng bổ sung các hệ thống phòng không cho các quốc gia vùng Baltic nhằm đối phó trước những diễn biến mới. Theo Phó tổng thư ký NATO, ông Alexander Vershbow: “Một số vấn đề quan trọng mà chúng ta sẽ thảo luận, bao gồm các biện pháp để bảo đảm quốc phòng cho các quốc gia vùng Baltic trong trường hợp xấu nhất xảy ra”.
Vị quan chức này nói rằng, ông không muốn “suy đoán” về kết quả trước khi Hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra, nhưng việc triển khai quân đội ở châu Âu sẽ là một biện pháp quan trọng.
NATO hiện vẫn thực hiện phân tích các tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu, trong đó có kế hoạch phát triển ba sư đoàn ở phía Tây Liên bang Nga vào năm 2016, ông Vershbow cho biết.
Ông Alexander Vershbow còn cho rằng, kế hoạch này cho thấy Moscow đang thực hiện chiến lược “bao vây” tâm lý. “Tôi tin rằng kế hoạch của Nga phản ánh một xu hướng tăng cường năng lực thông thường… Nga đã chọn cách để đối phó với NATO như là một đối thủ, rất khác với một kẻ thù”, Phó Tổng thư ký NATO nhấn mạnh.
Không chỉ lấy Nga làm lý do cho việc tăng cường hệ thống phòng thủ trên đất liền, NATO còn cho rằng chiến lược phát triển của Hải quân Nga đang trực tiếp đe dọa khối quân sự này và buộc họ phải phát triển phòng thủ trên biển làm đối trọng.
Hồi cuối năm 2015, Bộ trưởng Quốc phòng Na Uy Ine Erikson Soreide tuyên bố NATO sẽ củng cố hệ thống phòng thủ trên biển, nhằm ứng phó với khả năng hàng hải ngày mạnh tăng của Nga.
Phát biểu tại một hội nghị của Hội đồng Đại Tây Dương về tương lai của NATO, ông Erikson Soreide nói rằng: “Một lĩnh vực cần được quan tâm hơn là những thách thức ngày càng tăng của lĩnh vực hàng hải… NATO không được thua trong lĩnh vực hàng hải”.
Trước đó, ông Erikson Soreide đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter để thảo luận về việc “thiết lập những khả năng hàng hải thực sự của liên minh này”. Kể từ khi công bố chiến lược quốc phòng sửa đổi vào cuối năm 2014, Nga đã tăng cường tập trung vào sức mạnh hải quân.
Trong đó, chủ yếu tập trung vào phát triển và triển khai các tàu nổi và tàu ngầm trang bị vũ khí tấn công tầm xa có độ chính xác cao, cũng như tiến hành thành công nhiều cuộc diễn tập quân sự tại Bắc Cực, Biển Baltic, Biển Đen và Địa Trung Hải trong năm qua.
Do đó, Bộ trưởng Quốc phòng Soreide cho rằng, NATO “có khả năng phải đối mặt với một mối đe dọa đối với những tuyến đường biển trên khắp Đại Tây Dương”, gợi nhớ lại một thách “khiến tất cả các nước châu Âu và Mỹ đều quan ngại”.
Trong những năm gần đây, khả năng triển khai sức mạnh trên biển của NATO đã suy giảm đáng kể do các quốc gia thành viên đều cắt giảm chi tiêu quốc phòng.
Tính đến tháng 6/2015, NATO đưa ra báo cáo cho thấy chi tiêu quốc phòng chung cho năm 2015 của liên minh này đã giảm 1,5%, thấp hơn so với mức giảm 4% của năm 2014.