Nếu phán quyết của tòa không được tôn trọng, chúng tôi sẽ buộc họ phải có trách nhiệm. Chắc chắn cái giá Trung Quốc phải trả sẽ là uy tín, danh dự, nhưng …
Reuters ngày 18/2 đưa tin, Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu (EU) đã cảnh báo Trung Quốc hôm Thứ Tư rằng, nước này nên tôn trọng phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague, Hà Lan xung quanh vụ Philippines kiện nước này áp dụng, giải thích sai Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 ở Biển Đông.
Trung Quốc vẫn khăng khăng tuyên bố “chủ quyền” với gần như toàn bộ Biển Đông, đồng thời bác bỏ thẩm quyền và phán quyết của PCA, mặc dù nước này đã phê chuẩn và đang là thành viên chính thức của Công ước, trong đó phiên tòa được thành lập đúng theo quy định của Công ước.
Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách Đông Nam Á, Amy Searight cho biết, Hoa Kỳ, EU, Úc, Nhật Bản và Hàn Quốc phải sẵn sàng làm rõ, phán quyết của PCA là ràng buộc pháp lý, Trung Quốc sẽ phải trả giá nếu nước này không tuân thủ phán quyết của Tòa trong trường hợp thua kiện.
“Chúng tôi cần phải có sự sẵn sàng rất lớn trong phối kết hợp hài hòa với nhau, đứng sau hậu thuẫn cho Philippines và phần còn lại của ASEAN để nói rằng, đó là luật pháp quốc tế. Điều này là vô cùng quan trọng, nó ràng buộc tất cả các bên”, bà Amy Searight phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế.
Searight chuyển thông điệp tới Trung Quốc: “Nếu phán quyết của tòa không được tôn trọng, chúng tôi sẽ buộc họ phải có trách nhiệm. Chắc chắn cái giá Trung Quốc phải trả sẽ là uy tín, danh dự, nhưng chúng ta cũng có thể nghĩ ra những cách sáng tạo để buộc họ phải trả giá”.
Klaus Botzet, người đứng đầu cơ quan chính trị phái đoàn EU tại Washington cho biết, rất khó để chống lại dư luận thế giới. “Một phương Tây thống nhất, một dư luận quốc tế thống nhất sẽ là cả vấn đề đối với Bắc Kinh”, ông nói.
“Nếu chúng ta nhất trí rằng, hỗ trợ và hậu thuẫn cho luật pháp quốc tế được thực hiện bởi phán quyết của Tòa án Quốc tế về Luật Biển ở The Hague cần phải được tôn trọng, đó sẽ là một thông điệp rất mạnh mẽ và khó có thể bỏ qua”, Botzet bình luận.
Nhà ngoại giao này tin rằng, việc Trung Quốc đầu tư vào quân sự đã buộc các nước láng giềng phải liên minh lại. Hoa Kỳ có một khả năng quân sự đặc biệt ở châu Á – Thái Bình Dương và EU hỗ trợ mạnh mẽ việc Mỹ bảo vệ luật pháp và trật tự quốc tế ở châu Á.