Báo Inquirer của Philippines hôm qua (11/4) đưa tin, Trung Quốc nói rằng họ sẽ tiến hành “hiệp thương hữu nghị” với các nước láng giềng để tránh đối đầu trong các hoạt động đánh bắt cá ở những nơi có tranh chấp ở Biển Đông, nhưng Philippines cho biết sẽ chờ đợi phán quyết của tòa án quốc tế về yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông.
Philippines hiện đang chờ đợi phán quyết của Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) tại La Haye, có thể sẽ được đưa ra trong vài tuần tới, sau khi Philippines nộp đơn khiếu nại về yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với một diện tích lớn ở Biển Đông. Việt Nam cũng đã phát tín hiệu ủng hộ nỗ lực giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình đó của Philippines, tuy chưa nộp đơn kiện.
Trong hồ sơ kiện Trung Quốc về Biển Đông, ngoài khiếu nại về yêu sách “đường 9 đoạn” của Trung Quốc, Philippines còn nêu ra một số vấn đề khác, trong đó có cả hoạt động đánh bắt cá ở Biển Tây Philippines (tên Philippines gọi Biển Đông). Theo đó, Trung Quốc đã không làm theo luật và không ngăn chặn các công dân và tàu của nước này khai thác thủy sản trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Không những vậy, Trung Quốc đã ngăn cản bất hợp pháp các ngư dân Philippines đánh bắt cá tại ngư trường truyền thống của họ ở bãi cạn Scarborough, mà Trung Quốc đã chiếm quyền kiểm soát từ tay Philippines vào tháng 6/2012.
Trong động thái mới nhất, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nói sự đối đầu giữa các ngư dân Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Malaysia, và Đài Loan có thể tránh được thông qua “hiệp thương hữu nghị”.
Ông Lục Khảng nói tại cuộc họp thường kỳ ở Bắc Kinh tuần trước rằng “Hợp tác nghề cá là một phần quan trọng trong sự hợp tác cùng có lợi giữa Trung Quốc và các nước láng giềng, trong đó có các nước ven Biển Đông”. Văn bản ghi lại nội dung cuộc họp báo được đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Ông Lục nói chính phủ Trung Quốc coi trọng việc quản lý nghề cá và chỉ đạo ngư dân Trung Quốc tiến hành hoạt động khai thác phù hợp với luật pháp và các quy định. Tuy nhiên, kể từ năm 2012, Việt Nam, Philippines và gần đây là Malaysia, Indonesia đã ghi nhận nhiều trường hợp xâm nhập bất hợp pháp, cũng như gây hấn của các tàu Trung Quốc trong vùng biển của các nước này.