Tổng thống Mỹ dự kiến thảo luận với các lãnh đạo Việt Nam về diễn biến đáng lo ngại ở Biển Đông khi đến thăm chính thức vào cuối tháng này.
Ông Daniel Russel, Trợ lý Ngoại Trưởng Mỹ về các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương sáng nay cho biết một trong các nội dung chính mà ông Obama sẽ thảo luận với các lãnh đạo Việt Nam là tăng cường hợp tác an ninh trên biển.
“Chúng ta hợp tác để thúc đẩy trật tự dựa trên nguyên tắc và giải quyết căng thẳng nghiêm trọng ở Biển Đông, nhằm bảo đảm quyền của tất cả các bên và luật pháp quốc tế được tôn trọng, bảo đảm mỗi nước liên quan đến tranh chấp cần có bước đi giảm căng thẳng và xuống thang”, ông Russel nói.
Theo Trợ lý Ngoại Trưởng Mỹ, nhiều nước đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về một số hành động của Trung Quốc, trong việc cải tạo các thực thể địa lý, trong xây dựng trên quy mô lớn và quân sự hóa các tiền đồn của họ ở Biển Đông.
Ông Russel cũng nhắc lại khi ông tham dự cuộc họp của các quan chức cấp cao ASEAN (SOM) và đại diện các nước tham gia Cấp cao Đông Á (EAS) tại Lào cách đây hai ngày, gần như tất cả các nước đều bày tỏ quan ngại sâu sắc về căng thẳng gia tăng ở Biển Đông. Hầu hết các nước thể hiện quan điểm mạnh mẽ rằng tất cả các bên liên quan cần tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng quyền của các nước theo luật quốc tế.
Ông Russel cho biết tàu của Washington thực hiện các quyền theo luật pháp quốc tế.
“Nếu tàu hải quân của một nước hùng mạnh nhất thế giới không thể đi vào khu vực mà luật pháp quốc tế cho phép, thì tàu của các nước nhỏ hơn sẽ ra sao? Nếu tàu chiến không thể thực hiện quyền chính đáng của mình trên biển theo luật quốc tế, thì các ngư dân, các tàu hàng sẽ thế nào? Làm sao họ có thể tự bảo vệ mình khi bị tàu của nước lớn hơn ngăn chặn?”, ông Russel đặt vấn đề.
Ông Russel cho rằng Mỹ có lợi ích lớn khi khu vực này ổn định, đó là lý do vì sao Mỹ đang hợp tác chặt chẽ với Việt Nam, với các nước khác cùng có tranh chấp, các thành viên ASEAN và với Trung Quốc để giảm căng thẳng, khuyến khích các nước thực hiện tiến trình ngoại giao, kiềm chế để đóng góp vào sự thịnh vượng của khu vực.
“Tôi rất trông đợi tình hình Biển Đông cũng sẽ được thảo luận sâu giữa Tổng thống Obama với các lãnh đạo Việt Nam”, ông nói.