Trong chuyến thăm này hai bên sẽ thảo luận về vấn đề vũ khí và quân sự. Campuchia là một quốc gia yêu chuộng hòa bình, vì vậy chúng tôi không ủng hộ việc này.
Ông Phay Siphan, người phát ngôn Chính phủ Campuchia, ảnh: The Cambodia Daily.
VOA Cambodia ngày 19/5 đưa tin, các quan chức Campuchia hôm Thứ Tư đã lên tiếng hoan nghênh Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama thăm chính thức Việt Nam, nhưng tỏ ý thận trọng về khả năng Mỹ tuyên bố dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí cho Việt Nam.
Người phát ngôn Chính phủ Campuchia Phay Siphan hôm qua nói với báo giới, chuyến thăm Việt Nam của ông Obama có thể giúp “hòa giải mối quan hệ giữa hai nước”. Ông Phay Siphan được VOA Cambodia dẫn lời cho biết:
“Chúng tôi cũng nghe nói rằng, trong chuyến thăm này hai bên sẽ thảo luận về vấn đề vũ khí và quân sự. Campuchia là một quốc gia yêu chuộng hòa bình, vì vậy chúng tôi không ủng hộ việc này”.
Tuy nhiên ông Phay Siphan nhấn mạnh, quan hệ hợp tác đối tác toàn viện Việt Nam – Hoa Kỳ phát triển cũng có lợi cho các nước ASEAN như Campuchia.
John Ciorciari, một Giáo sư về Chính sách công Đại học Michigan nói rằng, Hoa Kỳ đang cố gắng tăng cường quan hệ với các nước trong khu vực mà Mỹ “xoay trục chiến lược sang châu Á”.
Kung Phoak, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Chiến lược Campuchia nhận định, Phnom Penh cũng có thể tận dụng lợi thế từ chuyến thăm này. Các cuộc thảo luận mở liên quan đến nhiều nước là cần thiết để các thành viên Cộng đồng kinh tế ASEAN cùng hưởng lợi. Trong hợp tác thương mại, càng nhiều đối tác thì càng tốt.
Tuy nhiên Son Chhay, một nghị sĩ Campuchia đối lập cho rằng Phnom Penh có rất ít lợi ích từ sự phát triển của quan hệ Việt – Mỹ.
“Chương trình nghị sự chủ yếu trong chuyến thăm Việt Nam của ông Obama là thương mại, quân sự và an ninh hàng hải. Về thương mại, đây là chuyến thăm đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam và Hoa Kỳ đang xúc tiến phê chuẩn TPP, trong khi hiệp định này không có Campuchia”, nghị sĩ này nói.
Ciorciari lưu ý, đằng sau chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Obama là bóng dáng của tranh chấp trên Biển Đông. Yêu sách bành trướng của Trung Quốc và các hành động phiêu lưu, bồi đắp đảo nhân tạo và quân sự hóa Biển Đông là mối quan ngại chung của Việt Nam và Mỹ.
“Biển Đông rõ ràng là một trong những yếu tố thúc đẩy chuyến thăm vì nó là một động lực chính làm quan hệ Việt – Mỹ phát triển trong nhiệm kỳ của Tổng thống Obama”, Ciorciari cho biết. Theo ông, đàm phán đa phương là cần thiết để giải quyết vấn đề Biển Đông.