Phản ứng của Trung Quốc càng khắc nghiệt càng phản tác dụng. Việc đe dọa bà Thái Anh Văn sẽ chỉ củng cố thêm lập trường đòi độc lập.
Bà Thái Anh Văn trong lễ nhậm chức hôm 20/5, ảnh: SCMP.
South China Morning Post ngày 22/5 đưa tin, Bắc Kinh đe dọa sẽ đình chỉ các cuộc đàm phán thường xuyên với Đài Bắc cho đến khi nào tân lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn thừa nhận “nguyên tắc 1 Trung Quốc” theo nhận thức chung 1992.
Ma Xiaoguang, người phát ngôn Văn phòng Các vấn đề Đài Loan thuộc chính phủ Trung Quốc cho biết: “Chỉ bằng cách xác nhận tuân thủ nền tảng chính trị chung của đồng thuận 1992, cụ thể là nguyên tắc một Trung Quốc thì việc liên lạc trao đổi thường xuyên giữa 2 bờ eo biển mới được tiếp tục.”
Trong bài phát biểu hôm nhậm chức 20/5 được Bắc Kinh theo dõi chặt chẽ, Tiến sĩ Thái Anh Văn tránh nhắc đến từ “đồng thuận”. Bà chỉ khẳng định, năm 1992 diễn ra cuộc họp giữa lãnh đạo hai bờ oe biển để cố gắng thu hẹp sự khác biệt, đó là một sự thật lịch sử.
Kể từ năm 2008 chính phủ Mã Anh Cửu của Quốc Dân đảng lên nắm quyền ở Đài Loan đã tích cực hỗ trợ nguyên tắc một Trung Quốc. Trong khi đảng Dân Tiến mà bà Thái Anh Văn làm lãnh đạo lại luôn từ chối xác nhận điều này.
Hầu hết các học giả và chính khách Đài Loan nhận xét, phát biểu nhậm chức của bà Thái Anh Văn hôm Thứ Sáu tuần qua là rất thiện chí. Bà không chỉ cam kết sẽ tuân thủ “Hiến pháp Trung Hoa Dân quốc trong đó có khái niệm một nước Trung Quốc”, mà còn tuân thủ Luật Quan hệ giữa Đài Loan với Đại lục.
Douglas Paal, cựu Giám đốc Viện Hoa Kỳ tại Đài Bắc cho biết, bài diễn văn của bà Thái Anh Văn là khá thành công. Nhưng hãng Tân Hoa Xã hôm Thứ Bảy cho rằng, Bắc Kinh muốn bà tuyên bố rõ rằng chính quyền mới sẽ tôn trọng sự đồng thuận thay vì “mơ hồ và lảng tránh”.
Các nhà phân tích tin rằng, phản ứng của Trung Quốc càng khắc nghiệt càng phản tác dụng. Việc đe dọa bà Thái Anh Văn sẽ chỉ củng cố thêm lập trường đòi độc lập của đảng Dân Tiến.