Việc Tòa án Tối cao Trung Quốc vừa ban bố luật mới trừng phạt những hành động bị coi là đánh cá “bất hợp pháp” trong vùng biển mà Bắc Kinh đòi chủ quyền tại Biển Đông, đang gây ra nhiều phản ứng từ cộng đồng quốc tế.
Tàu Trung Quốc diễn tập xịt vòng rồng tấn công tàu cá “lạ” ở Biển Đông ngày 14/7/2016
Ngày 2/8, Tòa án Tối cao Trung Quốc công bố một phán quyết, theo đó, tất cả ngư dân nước ngoài “đánh bắt trái phép” trong “vùng biển thuộc chủ quyền của Trung Quốc” sẽ bị tống giam và án phạt có thể lên đến một năm tù.
Quyết định mà Tòa Tối cao Trung Quốc ban hành không nói gì đến phán quyết Tòa trọng tài mới đưa ra hồi giữa tháng trước, trong đó nói rõ Bắc Kinh không có chủ quyền lịch sử ở Biển Đông, và cũng không có cơ sở pháp lý ở khu vực được gọi là “đường 9 đoạn” mà Bắc Kinh tự vẽ ra để chiếm gần hết diện tích của Biển Đông, cũng như không có quyền tuyên bố bất cứ vùng đặc quyền kinh tế ở những hòn đảo mà Trung Quốc đang chiếm giữ tại Trường Sa.
Tuy phủ nhận phán quyết về Biển Ðông nhưng trong thông cáo vừa kể, Tòa Tối cao Trung Quốc giải thích, phán quyết của mình dựa trên luật pháp Trung Quốc và Công ước về Luật Biển!
Theo giới quan sát, việc Tòa án Tối cao Trung Quốc nhập cuộc được xem là một hành động trong chiến lược của Bắc Kinh, dùng luật pháp quốc gia để chống lại luật lệ quốc tế.
Tòa Tối cao Trung Quốc yêu cầu hệ thống tòa án nhân dân tích cực thực thi quyền tài phán trong vùng biển chủ quyền của Trung Quốc, hỗ trợ hệ thống hành pháp “quản lý biển một cách hợp pháp” nhằm “bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và lợi ích của Trung Quốc”.
Giới chuyên gia cho rằng quyết định của Tòa Tối cao Trung Quốc nhằm ít nhất ba mục tiêu: (1) Gia tăng sự hứng khởi cho ngư dân Trung Quốc trong việc tham gia cuộc “chiến tranh nhân dân ngoài biển”, (2) Gieo rắc sợ hãi đối với ngư dân nước ngoài, “dọn dẹp sạch sẽ Biển Ðông” và (3) Củng cố yêu sách của Trung Quốc về chủ quyền tại Biển Ðông.
Song song với việc “phối hợp luật pháp Trung Quốc với luật pháp quốc tế” để “dọn dẹp sạch sẽ Biển Ðông”, quân đội Trung Quốc vừa phát động cuộc “chiến tranh nhân dân ngoài biển”.
Mới đây, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, Thường Vạn Toàn, kêu gọi ngư dân nước này chuẩn bị chiến tranh nhân dân trên biển.
Từ khi tuyên bố đòi chủ quyền đối với khoảng 80% diện tích Biển Ðông, Trung Quốc bắt đầu xây dựng các đội “dân quân biển”.
Theo đó, ngư dân Trung Quốc được huấn luyện quân sự, chính quyền Trung Quốc vũ trang cả cho cá nhân ngư dân lẫn các tàu đánh cá, trợ cấp chi phí, hỗ trợ dịch vụ, thiết lập hệ thống liên lạc với hải quân, hải cảnh để ngư dân Trung Quốc vừa đánh bắt, vừa phối hợp tuần tra bảo vệ yêu sách của Trung Quốc về chủ quyền tại Biển Ðông.
Giới phân tích cho rằng cuộc “chiến tranh nhân dân ngoài biển” do quân đội Trung Quốc phát động với sự tham gia của dân quân biển chắc chắn là nhằm quấy nhiễu, gây lúng túng cho lực lượng hải quân của các quốc gia khác khi thực hiện những cuộc tuần tra bảo vệ quyền tự do lưu thông ở Biển Ðông.
Tuy mức độ hung hăng của những tuyên bố, chỉ trích, thậm chí cảnh cáo về việc sẽ “trả đũa thích đáng” các máy bay, chiến hạm nước ngoài tuần tra bảo vệ quyền tư do lưu thông ở Biển Ðông của giới lãnh đạo và các viên chức ngoại giao, quốc phòng của Trung Quốc đã tăng rất cao trong thời gian qua song hiệu quả răn đe lại giảm đáng kể.
Bằng chứng mới nhất cho thấy nghịch lý, Trung Quốc càng hung hăng thì càng có thêm nhiều phản ứng bất lợi cho Trung Quốc từ phía cộng đồng quốc tế là Pháp tuyên bố sẽ điều động máy bay, chiến hạm tuần tra để bảo vệ quyền tự do lưu thông ở Biển Ðông.
Ngoài tuyên bố, sẽ tổ chức tuần tra bảo vệ quyền tự do lưu thông tại Biển Ðông, ông Jean-Yves Le Drian, Bộ trưởng Quốc Phòng Pháp, còn kêu gọi 27 quốc gia trong Liên minh châu Âu sớm tổ chức các hải đội đa quốc gia để tuần tra chung ở Biển Ðông. Ông nhấn mạnh, nếu EU muốn duy trì trật tự thế giới, loại bỏ các rủi ro đối với quyền tự do lưu thông thì chính khối này phải tham gia bảo vệ quyền đó.
Ông Le Drian lập lại điều mà chính phủ Pháp từng khẳng định rằng quyền tự do lưu thông là điều có ý nghĩa sống còn đối với mọi nền kinh tế và khẳng định nếu cộng đồng quốc tế để mất quyền tự do lưu thông tại Biển Ðông thì có thể sẽ xuất hiện những rắc rối tương tự như ở Bắc Băng Dương hoặc Ðịa Trung Hải.