Vì là đơn vị đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nên Formosa Đồng Nai phải chịu trách nhiệm chính trước sai phạm của công ty Chin Well.
Công ty Chin Well Fasteners Việt Nam đóng trong KCN Formosa Đồng Nai sai phạm trong việc xả thải.
Phải giám sát việc xả thải
Ngày 28/7, Công an tỉnh Đồng Nai cùng đoàn công tác thuộc Sở TN-MT, Viện MT-TN tổ chức kiểm tra đột xuất và phát hiện sai phạm trong xử lý chất thải của công ty Chin Well Fasteners VN.
Công ty này có 2 vi phạm lớn, đó là có 1 hệ thống đấu nối nước thải trực tiếp ra môi trường và chôn lấp bùn thải ngay trong khuôn viên.
Được biết, Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa (gọi tắt là Formosa Đồng Nai), thuê lại 300 ha đất của KCN Nhơn Trạch 3 do Công ty Tín Nghĩa làm chủ đầu tư với thời hạn là 50 năm. Công ty này đầu tư sản xuất kinh doanh 158 ha, còn 142 ha Formosa xây dựng cơ sở hạ tầng cho các doanh nghiệp thuê lại.
Hiện nay, trong số 142 ha có 16 doanh nghiệp thuê lại thì có công ty Chin Well Fasteners VN vừa bị công an bắt quả tang xả thải. Chin Well thuê của Formosa Đồng Nai 17 ha, hiện đã xây dựng được 10 ha.
Công ty Chin Well được xác định có hệ thống xử lý nước thải cục bộ. Tại đây, khi nước thải được xử lý đạt chuẩn sẽ được chuyển về khu xử lý của Hưng Nghiệp Formosa. Về chất thải rắn, Chin Well đã hợp đồng với các công ty có chức năng để vận chuyển và xử lý.
Trước sự việc trên, trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Công Thắng – Trưởng phòng quản lý đầu tư, Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc cho biết: “Formosa Đồng Nai về bản chất vẫn là một nhà đầu tư thứ cấp, sang thuê đất thông qua một đơn vị hạ tầng khác để xây dựng rồi cho thuê lại, nhưng vẫn phải đảm bảo đúng quy định về việc xả thải, đảm bảo yếu tố môi trường.
Theo tôi, phải làm rõ dự án đã đánh giá tác động môi trường (ĐTM) hay chưa, cơ quan nào đánh giá, họ có làm đúng theo yêu cầu của cơ quan chuyên môn, hay lại làm sai.
Nếu đúng quy trình là nước thải phải về đúng 1 điểm do Formosa Đồng Nai kiểm duyệt, nếu công ty đơn vị làm sai, thì đó là trách nhiệm của Formosa vì giám sát không sát sao, để các DN có kẽ hở làm hại môi trường”.
Bên cạnh đó, theo ông Thắng, vì Formosa là đơn vị đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nên có trách nhiệm giám sát việc xả thải.
Trong bản hợp đồng của Formosa Đồng Nai với 16 doanh nghiệp thuê lại cơ sở hạ tầng chắc chắn sẽ nêu rõ, nước thải xả ra là A, thì xả ra phải là A, còn nếu khác đi thì Formosa phải biết và xử lý.
“Các DN thứ cấp thuê lại phải làm theo đúng quy chuẩn khi ký kết, còn Formosa phải làm đến cùng, báo cáo với Sở TN&MT. Như vậy, nghĩa là Formosa Đồng Nai chịu trách nhiệm chính trước sai phạm của công ty Chin Well”, ông Thắng nhấn mạnh.
Rà soát toàn bộ các DN thứ cấp trong KCN
Trong khi đó, cũng đưa ra quan điểm về vấn đề này, một lãnh đạo sở Công thương Bắc Ninh – từng công tác tại ban quản lý các khu công nghiệp Bắc Ninh cũng cho biết: “Formosa là chủ đầu tư hạ tầng thì đương nhiên phải chịu trách nhiệm, nên phải có hệ thống xử lý nước thải chung của KCN.
Đảm bảo nước thải qua hàng rào của KCN thì phải là nước thải đã được xử lý, khi đã xả ra ngoài hàng rào KCN thì đó là trách nhiệm của công ty đầu tư hạ tầng, còn xả ra ngoài hàng rào DN thứ cấp thì đó là trách nhiệm của DN thứ cấp.
Trực tiếp xả thải thẳng ra ngoài hàng rào KCN thì công ty Formosa Đồng Nai đã vi phạm, vì trong KCN có hệ thống xả thải chung, không kiểm soát được DN thứ cấp.
Kể cả việc chôn bùn thải trong khuôn viên DN cũng không được phép, bởi toàn bộ chất thải trong KCN phải được chuyển ra khỏi KCN, để đưa cho các nhà xử lý có chức năng đảm nhận, không được phép chôn trong KCN, vì có trách nhiệm đảm bảo môi trường trong KCN cho cộng đồng các doanh nghiệp trong KCN đó”.
Chính vì cho thuê lại, nên Formosa Đồng Nai có trách nhiệm giám sát và cung cấp các dịch vụ, khi công ty có vi phạm thì họ chịu trách nhiệm chính.
Theo vị lãnh đạo trên, nhà nước cho thuê đất để kinh doanh, xây dựng hạ tầng, sau đó công ty lại cho DN khác thuê lại thì trách nhiệm, quan hệ giữa anh và nhà đầu tư thứ cấp trên cơ sở hợp đồng ngoài hợp đồng kinh tế, phải tuân thủ quy định của luật pháp về hoạt động KCN.
“Sau sự việc lần này, theo tôi, cũng cần rà soát lại toàn bộ 16 công ty cùng trong KCN Formosa Đồng Nai. Đây là trách nhiệm của Ban quản lý và các KCN của tỉnh Đồng Nai, xem hệ thống đấu nối hạ tầng có đúng theo yêu cầu quy hoạch phê duyệt hay không, thậm chí còn cấp vị trí điểm đấu nối về xử lý nước thải.
Như vậy nghĩa là BQL cũng có phần trách nhiệm trong việc này. Cần giám sát, kiểm tra hệ thống vận hành xử lý nước thải của các công ty này”, vị lãnh đạo trên kiến nghị.