Đây là một câu hỏi đang hiện hữu trong đầu rất nhiều người dân Hoa Kỳ và là một xu hướng tìm kiếm phổ biến trên Google.
Nếu ông Trump quyết định dừng cuộc chơi, cơ hội có thể được trao cho Mike Pence.
Với những con số khảo sát không mấy lạc quan về chiến dịch tranh cử của ứng viên đảng Cộng hòa, “người khổng lồ” tìm kiếm trên internet này đã tiến hành điều tra về những cụm từ được tìm kiếm nhiều nhất từ đầu tháng 8 đến nay. Và câu hỏi về số phận của tỷ phú Trump nếu dừng cuộc đua Tổng thống khiến nhiều người tò mò nhất.
Thậm chí, ban biên tập của tờ Wall Street Journal còn “đổ thêm dầu vào lửa” khi xuất bản một bài báo kêu gọi ông Trump hãy khiến chiến dịch tranh cử của mình “trưởng thành hơn” hoặc trao lại vị trí ứng viên đảng Cộng hòa cho người đồng hành Mike Pence.
Vậy điều gì có thể xảy ra trước viễn cảnh ông Trump rời bỏ cuộc đua vào Nhà Trắng?
Trao lại vị trí ứng viên cho Mike Pence?
Nếu ông Trump chọn cách rút lui thì chắc chắn sẽ xảy ra một cuộc chuyển giao hỗn loạn. “Nhưng tôi không nghĩ rằng ông Trump sẽ dừng bước”, Alex Keyssar, nhà sử học chính trị của ĐH Harvard nhận định.
Tuy nhiên, ông Keyssar cũng thừa nhận rằng việc mọi người kêu gọi ông Trump nên dừng lại là điều chưa từng xảy ra trước đây, đặc biệt là ở giai đoạn nước rút như thế này. “Đây là lần đầu tiên một cuộc thảo luận như vậy xuất hiện”, ông nói.
Theo chuyên gia Charles Aull, nếu ông Trump quyết định dừng cuộc chơi, ông Pence có thể tự động được nhận lại vị trí ứng viên đảng Cộng hòa (GOP). Và GOP sẽ phải quyết định lại thông qua một tiến trình chính thức.
GOP sẽ thay thế Trump như thế nào?
Theo quy định của Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa, có thể thay thế vị trí ứng viên trống do “chết, suy đồi hay các lý do khác” bằng cách để tất cả 2.472 đại biểu tiến hành bỏ phiếu lại hoặc chỉ 168 thành viên cốt cán quyết định thông qua một cuộc bỏ phiếu đa số. Ở trường hợp thứ hai, mỗi thành viên sẽ được trao cho số phiếu cử tri tương ứng dựa trên dân số của bang mà họ đại diện.
Ông Aull cho rằng phương án thứ hai khả thi hơn vì việc tổ chức lại một cuộc đại hội ở thời điểm này đúng là “một cơn ác mộng”.
Ai sẽ thay thế ông Trump?
Nếu điều đó xảy ra, việc chọn ông Pence sẽ là lựa chọn ít gây tranh cãi nhất, bởi nhân vật này đã được ông Trump chấp thuận và lựa chọn tại đại hội đảng.
Theo ông Keyssar, sự lựa chọn này có thể giúp một số thành viên đảng Cộng hòa “thở phào” nhẹ nhõm, và khuyến khích các cử tri không muốn bỏ phiếu cho ứng viên của đảng sẽ quay trở lại bàn bỏ phiếu trong ngày bầu cử thay vì ngồi nhà.
Liệu có quá muộn để “tống khứ” Donald Trump?
Qúa trình tái lựa chọn có thể mất ít nhất là một vài tuần và thời gian thì đang đếm ngược đến ngày bầu cử. Hầu hết các bang đều có những hạn chót cho việc bỏ phiếu bầu Tổng thống để những người vắng mặt hôm bầu cử có thể lựa chọn ứng viên đúng đắn.
Điều này có nghĩa là nếu đảng Cộng hòa thay thế ông Trump, tên của ông có thể vẫn xuất hiện trên khu vực bỏ phiếu ở một số bang chứ không phải là ứng viên mới. Điều đó sẽ khiến các cử tri vô cùng bối rối, đặc biệt là những người muốn bầu cho ông Pence nhưng lại buộc phải bỏ phiếu cho ông Trump.
Một số hạn chót cho việc bỏ phiếu kín đã được thông qua và trong những tuần tới sẽ tiếp tục có thể nhiều bang khác. “Một số bang cần đưa ra hạn chót để mọi việc không trở nên lộn xộn. Nếu đến tầm cuối tháng 9 thì mọi thứ bắt đầu sẽ rất phức tạp và các nhà chức trách không muốn như vậy”, ông Aull cho biết.
Nếu đảng Cộng hòa thay thế Trump quá muộn?
Nếu đảng Cộng hòa giành được quyền quyết định từ các bang đã thông qua hạn chót thì đảng này sẽ phải đệ trình lên tòa án để đưa tên của ứng viên mới thay thế cho ông Trump tại các hòm bỏ phiếu. Viễn cảnh này thực sự là một trở ngại cho đảng Cộng hòa, vì vậy, nếu muốn thay thế ông Trump thì tố hơn hết là thực hiện càng sớm càng tốt.
Nếu tỷ phú Trump quyết định dừng cuộc chơi sau ngày bầu cử thì theo Hiến pháp Hoa Kỳ cũng có quy định cho trường hợp này. Hiến pháp sửa đổi lần thứ 20 nêu rõ: “Nếu một Tổng thống không được lựa chọn trước thời gian quy định để bắt đầu nhiệm kỳ, hoặc nếu vị Tổng thống được bầu không đủ tiêu chuẩn thì Phó Tổng thống được bầu sẽ có quyền như Tổng thống cho đến khi một Tổng thống khác đủ tiêu chuẩn lên thay”.
Trong trường hợp này, ông Trump có thể chọn người đồng hành Mike Pence lên nắm quyền thay mình nếu ông giành chiến thắng sau ngày bầu cử tháng 11 nhưng lại quyết định từ chức trước ngày nhậm chức chính thức.
Đảng Cộng hòa có thể sa thải Trump?
Theo chuyên gia Keyssa, đó là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Tất cả lời đề nghị cho đến nay đều là muốn ông Trump tự nguyện rút lui một cách lịch sự, song hầu hết các ứng viên Tổng thống sẽ không làm như vậy.
Nhưng có một số lượng nhỏ người dân Hoa Kỳ đang kêu gọi đảng Cộng hòa sử dụng quyền hành để thay thế một ứng viên khác, buộc ông Trump phải ra khỏi cuộc đua. Điều này khá khó nhưng cũng đang để chú ý.
Đảng Cộng hòa cũng có thể viết lại quy định để buộc ông Trump dừng lại nhưng việc này sẽ tốn khá nhiều thời gian. Và nếu ông Trump không sẵn sàng rời đi thì ông có thể kiện Hội nghị Toàn quốc đảng Cộng hòa nếu họ sử dụng cụm từ “cách khác” để tước vị trí ứng viên của ông. Như vậy, tòa án sẽ là người quyết định ai có thể là ứng viên đảng Cộng hòa.