Trung Quốc có thể đã khai thác trái phép đất cát của Philippines để sử dụng vào việc bồi đắp và xây dựng đảo nhân tạo phi pháp ở Biển Đông.
Thông tin này được Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay tiết lộ trong một buổi báo cáo trước Thượng viện ngày 24.8, theo tờ Rappler. Đây là lần đầu tiên Philippines lên tiếng về hoạt động được chính giới nước này mô tả là “cướp đất theo nghĩa đen” của Trung Quốc.
Tại buổi báo cáo, thượng nghị sĩ Richard Gordon cho biết ông muốn được xác nhận thông tin về việc “cả một quả núi” đang được đào tại tỉnh Zambales của Philippines để phục vụ hoạt động bồi đắp của Trung Quốc.
Đáp lại, ông Yasay nói: “Có những bằng chứng cho thấy điều đó”. Theo Ngoại trưởng Philippines, thông tin này được thu thập dựa trên phát hiện của cộng đồng tình báo quốc tế, các cơ quan an ninh Philippines và Lực lượng đặc nhiệm biển Tây Philippines (Tây Philippines là tên mà Manila dùng để gọi Biển Đông). Tuy nhiên, ông không tiết lộ địa điểm và thời gian cụ thể Trung Quốc tiến hành khai thác cát trái phép từ “lãnh thổ Philippines”.
Trung Quốc đang đẩy mạnh xây dựng đảo nhân tạo tại Biển Đông với ý đồ thiết lập sự kiểm soát trên thực tế đối với khu vực tranh chấp tại vùng biển có tầm quan trọng chiến lược này. Các hoạt động xây dựng đảo của Bắc Kinh đã diễn ra khá lâu trước khi Tòa trọng tài ở The Hague (Hà Lan) công bố phán quyết bác bỏ yêu sách “đường lưỡi bò” phi lý của Trung Quốc đầu tháng trước.
Tại buổi báo cáo, Ngoại trưởng Yasay cho biết hiện vẫn chưa có kết luận chính thức về cáo buộc Trung Quốc “lấy trộm” cát của Philippines, do vậy ông kêu gọi Thượng viện mở cuộc điều tra về vấn đề trên. “Nếu cáo buộc được xác nhận, Philippines sẽ hành động về vấn đề này”, trang tin GMA News dẫn lời ông Yasay nhấn mạnh.
Cũng tại buổi báo cáo trên, Ngoại trưởng Yasay còn cho biết “đã từng có những toan tính” dùng cát đen của Philippines cho các hoạt động bồi đắp tại bãi cạn Scarborough. Cụ thể, Trung Quốc đã nỗ lực điều tàu cùng các thiết bị cần thiết đến đó để tiến hành bồi đắp, nhưng “tất cả đã bị người Mỹ ngăn chặn”.
Theo Rappler, khi được ông Gordon hỏi về thái độ của Philippines khi Trung Quốc “lấy đi đất đai theo nghĩa đen”, chứ không chỉ là những tuyên bố chủ quyền, ông Yasay nói rằng quan điểm của Bộ Ngoại giao Philippines là hoạt động đó “vi phạm sự toàn vẹn lãnh thổ và quyền chủ quyền” của nước này. “Nếu họ làm điều đó, chúng ta có quyền bảo vệ lãnh thổ của mình trước sự xâm nhập đó”, nhà ngoại giao hàng đầu Philippines tuyên bố.
|
Ngoại trưởng Philippines còn cho biết “đã từng có những toan tính” dùng cát đen của Philippines cho các hoạt động bồi đắp tại Scarborough, bãi cạn Trung Quốc chiếm từ Philippines năm 2012 AFP |
Trước đó, có tin Trung Quốc có thể tiến hành bồi đắp tại Scarborough sau Hội nghị Nhóm 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới (G-20) do nước này làm chủ nhà. “Vì Hội nghị G-20 được tổ chức tại thành phố Hàng Châu vào tháng tới và hòa bình khu vực sẽ là chủ đề thảo luận chính của lãnh đạo các cường quốc nên Trung Quốc sẽ kiềm chế xúc tiến kế hoạch bồi đắp”, tờ South China Morning Post dẫn một nguồn thạo tin cho biết. Tuy nhiên, Bắc Kinh có thể sẽ chộp lấy cơ hội bồi đắp Scarborough trước cuộc bầu cử tổng thống tại Mỹ vào tháng 11.
Nguồn tin nêu rõ xây dựng tiền đồn ở Scarborough là “việc phải làm đối với Trung Quốc” do nó sẽ giúp mở rộng phạm vi hoạt động của không quân nước này tại khu vực thêm ít nhất 1.000 km.