Quyết giải quyết dứt điểm tranh chấp lãnh thổ, hợp tác kinh tế, Nhật hy vọng tăng cường quan hệ với Nga giúp nước này đương đầu với Trung Quốc.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe
Giải quyết tranh chấp lãnh thổ tại quần đảo Nam Kuril/Vùng lãnh thổ phía bắc là một mục tiêu quan trọng của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe khi tham dự Diễn đàn kinh tế phương Đông (EEF) ở TP Vladivostok, Nga.
Hôm 3/9, trong bài phát biểu của mình, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã kêu gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin phối hợp giải quyết dứt điểm tranh chấp lãnh thổ hai bên kéo dài hơn bảy thập niên qua tại quần đảo Nam Kuril/Vùng lãnh thổ phía bắc.
Đáp lời Thủ tướng Abe, Tổng thống Putin nhấn mạnh Nga sẵn sàng có những động thái dứt khoát để giải quyết tranh chấp lãnh thổ với Nhật Bản.
Tranh chấp lãnh thổ quanh quần đảo Nam Kuril/Vùng lãnh thổ phía bắc gây ảnh hưởng đến quan hệ ngoại giao hai nước Nga-Nhật nhiều thập kỷ qua, ngăn chặn tiến trình ký kết hiệp định hòa bình giữa hai bên.
Trước đó, ngày 2/9, ông Abe đã có buổi hội đàm với ông Putin và hai bên nhất trí tiến hành thêm kỳ họp thượng đỉnh vào cuối năm 2016 để đẩy nhanh tiến trình đàm phán ký kết hiệp định hòa bình.
“Để hướng đến tương lai quan hệ song phương với nhiều tiềm năng không giới hạn, tôi cam kết dốc hết sức mình cùng ông Putin tăng cường quan hệ Nhật Bản và Nga”, ông Abe nói.
Có thể nói, những động thái trên của hai nhà lãnh đạo Nga, Nhật đang cụ thể hóa cho những tuyên bố tại cuộc gặp ở khu nghỉ dưỡng Sochi – Nga hồi tháng 5 khi hai ông nhất trí tìm hướng tiếp cận mới để giải quyết tranh cãi liên quan đến chủ quyền quần đảo Nam Kuril do Moscow kiểm soát. Dù khả năng sớm đạt được đột phá là rất thấp nhưng rõ ràng cả Nga lẫn Nhật đều nêu cao thiện chí không để đàm phán gãy đổ.
Bên cạnh đó, liên quan đến kinh tế, Thủ tướng Abe đánh giá cao chiến lược phát triển kinh tế vùng Viễn Đông của Nga và cho rằng tiềm năng hợp tác giữa 2 nước tại đây là rất lớn.
“Sự tăng trưởng của châu Á – Thái Bình Dương đóng vai trò dẫn dắt nền kinh tế toàn cầu. Là láng giềng của Nga, Nhật Bản sẽ quảng bá mạnh mẽ quan hệ hợp tác hai nước tại khu vực”, ông nói.
Thủ tướng Abe cũng quyết định thiết lập một vị trí mới trong nội các chuyên trách hoạt động phát triển hợp tác kinh tế với Nga, đặc biệt trong 2 lĩnh vực năng lượng và công nghệ.
Cũng trong cuộc gặp, lãnh đạo hai nước đã nhất trí chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ diễn ra vào ngày 15/12 tại thành phố Yamaguchi – quê hương của Thủ tướng Shinzo Abe.
Giới phân tích nhận định ông Abe hy vọng việc làm sâu sắc hơn quan hệ kinh tế với Nga sẽ góp phần cải thiện quan hệ song phương dù tranh chấp chủ quyền vẫn chưa được giải quyết.
Trong khi đó, theo Reuters, Nhật hy vọng việc tăng cường quan hệ với Nga sẽ giúp nước này đương đầu với Trung Quốc cũng như tiếp cận nguồn tài nguyên phong phú của Nga.
Quan hệ Nhật Bản-Trung Quốc căng thẳng kéo dài nhiều năm liên quan đến vấn đề chủ quyền ở Senkaku/Điếu Ngư, đặc biệt, trong tháng 8 vừa qua, Bắc Kinh liên tục gây hấn trên biển Hoa Đông khi xua tàu hải cảnh và tàu cá xâm nhập lãnh hải Nhật Bản.