Trong không khí kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ, ASEAN và Trung Quốc tránh đề cập những căng thẳng trên Biển Đông trong cuộc họp cấp cao sáng nay 7.9 tại Vientiane, Lào.
Các cuộc họp ASEAN ngày 7.9 ở Lào không còn nóng về vấn đề Biển Đông mà tập trung vào hợp tác kinh tế
Cuộc họp nằm trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN thứ 28 & 29 và các hội nghị liên quan diễn ra tại thủ đô Vientiane của Lào trong 3 ngày 6-8.9.
Đây là cuộc họp được chú ý nhất trong chương trình họp của các lãnh đạo ASEAN với lãnh đạo các quốc gia và tổ chức đối tác đối thoại trong ngày 7.9.
Phát biểu trước báo chí sau cuộc họp, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân cho hay cuộc họp diễn ra trong không khi “hòa nhã”, bởi “đúng vào thời điểm kỷ niệm 25 năm quan hệ”.
Ông Lưu cũng cho biết, tại cuộc họp Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã cam kết sẽ tăng cường hợp tác và hỗ trợ ASEAN, đặc biệt với 5 quốc gia thuộc tiểu vùng Mê Kông là Lào, Việt Nam, Campuchia, Thái Lan, Myanmar trong khuôn khổ Hợp tác Lan Thương – Mê Kông.
Tại tiểu vùng Mê Kông, từ nhiều năm qua, Mỹ và Nhật Bản đã tiến hành những chương trình hỗ trợ phát triển và kết nối các quốc gia trong khu vực như một chiến lược đối trọng với sự ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc tại đây.
Tình hình Biển Đông: Nóng và nguội
Bên thềm Hội nghị, báo chí đặc biệt quan tâm những động thái của Philippines sau phán quyết của Tòa trọng tài thường trực Liên Hiệp Quốc hồi tháng 7 năm nay đã ra phán quyết về vụ kiện của Philippines với Trung Quốc trong tranh chấp Biển Đông, bác bỏ các yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc.
Tuy nhiên, tân Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã khẳng định trước khi Hội nghị diễn ra rằng ông sẽ không đề cập vấn đề Biển Đông và phán quyết của Toà trọng tài trong các cuộc họp với lãnh đạo Trung Quốc, vì muốn “xây dựng thiện chí” với Bắc Kinh.
Dù vậy, trong một động thái khá bất ngờ, sáng sớm nay, chỉ vài giờ trước khi cuộc họp ASEAN – Trung Quốc ở Vientiane diễn ra, Bộ Quốc phòng Philippines tung ra những hình ảnh cho thấy tàu Trung Quốc hiện diện gần bãi cạn Scarborough mà Trung Quốc chiếm của Philippines hồi năm 2012.
Bị chất vấn về diễn biến mới nhất này, ông Lưu né trả lời vào trọng tâm mà chỉ nói: “Trung Quốc tin tưởng có thể làm việc với Phlippines để cải thiện mối quan hệ song phương” mà theo ông là “trơn tru trong vòng 30 năm qua và chỉ rắc rối trong vài năm gần đây” vì “những vấn đề mà ai cũng biết”. “Những vấn đề ai cũng biết” theo ý ông Lưu chính là vụ Manila kiện Bắc Kinh ra Tòa trọng tài.
Ông Lưu cũng nói thêm rằng quan hệ giữa Bắc Kinh với chính quyền của tân Tổng thống Duterte “khởi đầu tốt đẹp”.
Trọng tâm: Kinh tế
Trong khi đó, chia sẻ với báo chí đầu giờ chiều 7.9 sau phiên họp hẹp cấp cao ASEAN và cuộc họp ASEAN + 1 lần lượt với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, phó phát ngôn viên chính phủ Thái Lan Werachon Sukondhapatipak nói rằng các cuộc họp diễn ra trong không khí nhẹ nhàng.
“Tại các cuộc họp, không quốc gia nào nêu các vấn đề căng thẳng. Vấn đề Biển Đông không trở thành chủ đề nóng. Trọng tâm bây giờ là vấn đề hợp tác để phát triển kinh tế”, ông Sukondhapatipak nói.