Việc này nghiêm trọng hơn nhiều so với một lời đe dọa. Tất cả các lực lượng của chính phủ đã nhận được mệnh lệnh sẵn sàng đẩy lùi mọi hành động phá hoại.
Ông Sam Rainsy, ảnh: trust.org.
The Cambodia Daily ngày 17/9 đưa tin, tháng Tám năm 2013 lãnh đạo phe đối lập Campuchia CNRP nói với khoảng 10 ngàn người ủng hộ trong Công viên Tự do Phnom Penh rằng, đảng này sẽ tổ chức biểu tình liên tiếp, nếu đảng cầm quyền CPP không đồng ý tiến hành một cuộc điều tra công bằng về gian lận bầu cử.
Trước đó CNRP đã phát động các chiến dịch biểu tình đường phố ồn ào trước bầu cử. Khi CPP từ chối yêu cầu của phe đối lập, bất mãn đã bùng nổ thành các cuộc biểu tình lớn nhằm vào Thủ tướng Hun Sen.
Sam Rainsy khi đó nói với hàng ngàn người biểu tình: “Chúng ta sẽ đi bộ trên tất cả các đường phố và hét lên: Hun Sen hãy từ chức!” Hàng loạt cuộc biểu tình diễn ra vào tháng 12/2013, đỉnh cao là cuộc biểu tình của 50 ngàn người diễu qua các đường phố Phnom Penh ngày 22/12.
Đây là cuộc biểu tình chống chính phủ Campuchia lớn nhất trong 15 năm qua. Gần 3 năm sau, lãnh đạo đối lập CNRP lại một lần nữa đe dọa biểu tình hàng loạt.
Phát biểu trực tuyến từ Pháp, Sam Rainsy kêu gọi người ủng hộ CNRP đang tập trung tại trụ sở chính của đảng này: “Nếu bạn xem xét thấy điều này là đúng đắn, chúng ta phải tổ chức các cuộc biểu tình hàng loạt như năm 2013, 2014.”
Tuy nhiên hoàn cảnh nay đã khác xưa rất nhiều. Năm 2013 Sam Rainsy được ân xá và về nước trước bầu cử Quốc hội, bây giờ một lần nữa phải sống lưu vong ở Pháp để tránh một bản án.
Cấp phó của ông, Kem Sokha thì đang phải cố thủ tại trụ sở CNRP sau khi bị Tòa án Phnom Penh tuyên phạt 5 tháng tù vì không chịu ra hầu tòa.
Trong khi năm 2013 chính phủ Campuchia chấp nhận đối thoại với phe đối lập, thì bây giờ tuyên bố rõ ràng rằng, không thể để lịch sử lặp lại. Giáo sư Sophal Ear từ Los Angeles bình luận:
“Lịch sử đã xảy ra. Bây giờ mọi người có thể rút ra bài học từ nó. Các cơ quan chức năng sẽ không cho phép bất cứ điều gì giống như những gì đã xảy ra năm 2013 lặp lại.
Họ sẽ phản ứng thái quá trong mọi khả năng để tỏ ra mình mạnh như thế nào. Họ có thể không cho phép bất kỳ điều gì tương tự như năm 2013 xảy ra một lần nữa.”
Đêm thứ Hai 12/9, ông Hun Sen xuất hiện trên trang Facebook cá nhân trong bộ quân phục nai nịt gọn gàng với một lời cảnh báo:
“Việc này nghiêm trọng hơn nhiều so với một lời đe dọa. Tất cả các lực lượng của chính phủ đã nhận được mệnh lệnh sẵn sàng đẩy lùi mọi hành động phá hoại an ninh quốc gia. Tôi có quyền nói như thế, vì đó là quyền hạn của Thủ tướng.”
Vài giờ sau, hàng chục xe tải quân sự chở theo binh lính vũ trang đầy đủ được triển khai bên ngoài trụ sở CNRP. Xuồng cao tốc gắn súng máy cũng được lệnh ém quân sát bờ sông phía sau tòa nhà này.
Nhà phân tích chính trị Ou Virak nhận định: Người kêu gọi biểu tình hàng loạt thì ngồi yên ổn ở Paris, không có ai cầm đầu thì tối đa những người ủng hộ CNRP chỉ “hỗ trợ về tinh thần” chứ ít ai dám xuống phố.