Nếu ai còn nghi ngờ gì về việc Trump sẽ xây một bức tường nếu đắc cử, thì điều đó đã được giải đáp ngay ở cuộc tranh luận trực tiếp hôm 26/9.
Người ủng hộ Donald Trump mang theo khẩu hiệu tranh cử của ông: Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại. (Ảnh: AFP)
Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) cho hay, ứng viên đảng Cộng hòa đã lôi Trung Quốc vào cuộc chỉ 7 giây sau khi ông bắt đầu màn trả lời của mình.
“Công ăn việc làm đang chạy khỏi nước Mỹ… Nếu các bạn nhìn vào những gì Trung Quốc đang làm với Mỹ. Họ giảm giá trị đồng nội tệ và chẳng có ai trong chính phủ chúng ta chống lại họ,” ông Trump phát biểu.
Bất chấp thực tế rằng Trump dành nhiều thời gian để chỉ trích người Mexico và người theo đạo Hồi hơn là đề cập đến “mối đe dọa Trung Quốc” trong cuộc vận động bầu cử của mình, ông vẫn tỏ thái độ rất rõ là sẽ tăng thuế với hàng Trung Quốc xuất khẩu và trừng phạt Bắc Kinh vì “tội danh” thao túng tiền tệ lớn nhất thế giới.
Có nghĩa là Trump sẽ xây một “bức tường thuế”, và so với nó thì bức tường mà tỉ phú New York muốn xây ở biên giới với Mexico chẳng đáng gì – SCMP bình luận.
Trump thậm chí từng viện dẫn Vạn lý Trường thành của Trung Quốc để minh chứng cho tính khả thi của “bức tường Mexico”. Nhưng các nhà phê bình nhanh chóng chỉ ra rằng người Trung Quốc phải mất nhiều thế kỷ để xây Trường thành, nhưng nó vẫn không giúp họ ngăn chặn hiệu quả các thế lực ở phương Bắc.
Ngoài ra, theo SCMP, 2/3 đất dọc biên giới Mỹ-Mexico thuộc về tư nhân hoặc tiểu bang. Vì vậy gần như chắc chắn sẽ không có một “Vạn lý Trường thành của Trump” trong nhiệm kỳ đầu tiên, và gần như không thể tồn tại một bức tường thực sự như thế.
“Bức tường Trung Quốc”: Rủi ro với nền kinh tế Mỹ?
Ứng viên Cộng hòa phải làm gì để xoa dịu những cử tri đã tung hô ông nhờ ý tưởng “bức tường Mexico”? Trung Quốc chính là câu trả lời.
Trump có thể tăng mạnh bức tường thuế bao vây Mexico và Trung Quốc. Nói cách khác, là phát động một cuộc chiến tranh về thương mại.
Tỉ phú bất động sản nhiều lần kêu gọi áp thuế 25-45% đối với hàng hóa Trung Quốc.
Kevin Lai, nhà kinh tế trưởng của Daiwa Asia, đã tính toán và thấy rằng mức thuế 45% áp dụng trên diện rộng sẽ “đánh tụt” mức tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc từ trên 6% xuống chỉ còn 4.8%.
Một nghiên cứu mới của Viện kinh tế quốc tế Peterson nhận định về ảnh hưởng của chính sách trên đối với nền kinh tế Mỹ, thấy rằng một “cuộc chiến thương mại toàn diện” sẽ đẩy nước này xuống mức tăng trưởng âm vào năm 2019, tỉ lệ thất nghiệp tăng lên 8.4% và 4 triệu việc làm ở lĩnh vực tư nhân sẽ “bốc hơi”.
Theo SCMP, luật pháp Mỹ cho tổng thống nước này quyền đơn phương áp đặt thuế trong trong trường hợp khẩn cấp về kinh tế. Những hùng biện khi tranh cử của Trump rõ ràng đã được tô vẽ theo hướng này.
Phát biểu về chính sách kinh tế tại New York hồi tháng 9, Trump nhấn mạnh ý định trừng phạt Trung Quốc vì thao túng giá đồng nhân dân tệ.
“Chúng ta sẽ áp thuế lên bất kỳ nước nào thao túng giá đồng nội tệ để thu lợi nhuận từ Mỹ.”
Ông cũng nói sẽ áp thuế chống trợ cấp với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc nếu Bắc Kinh không ngừng hành động “trộm cắp tài sản trí tuệ”, đồng thời chỉ dẫn Đại diện Thương mại Mỹ tiến hành các vụ kiện kinh tế chống lại Trung Quốc nếu vi phạm bất kỳ quy định nào của Tổ chức thương mại thế giới (WTO).
Tất nhiên, theo sau đó sẽ là đòn trả đũa của Bắc Kinh.
Chỉ trích Trung Quốc là phần không thể thiếu đối với mọi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ và năm nay cũng vậy.
SCMP nhận định, bà Clinton có thể làm “chậm đà” của Trump đôi chút sau phiên tranh luận trực tiếp đầu tiên, nhưng một chiến thắng vào tháng 11 cho ứng viên đảng Cộng hòa vẫn là một khả năng rất lớn.
Phần lớn các nhà kinh tế học đồng tình rằng chiến tranh thương mại sẽ đẩy giá tiêu dùng lên cao.
Báo cáo hồi tháng 5 của Quỹ quốc gia về Chính sách Mỹ đánh giá nếu hàng rào thuế quan của Trump được áp cho Trung Quốc, Mexico và Nhật Bản, chi phí cơ bản của một gia đình kiểu mẫu ở Mỹ sẽ tăng thêm 11.000 USD sau 5 năm.
Những người ủng hộ Trump có thể tha thứ cho ông vì không xây bức tường Mexico, nhưng điều tương tự có xảy ra khi họ phải móc hầu bao cho “bức tường Trung Quốc”? – SCMP đặt ra câu hỏi.