“Duterte đã giữ thể diện cho chúng tôi, chúng tôi phải suy nghĩ lại về chính sách của mình. Chúng tôi phải đáp lại một cách lịch sự.”
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, ảnh: WSJ.
South China Morning Post ngày 1/10 dẫn nguồn tin Reuters cho biết, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte sẽ thăm chính thức Trung Quốc trong tháng này, động thái có thể “vẽ lại các liên minh ở Đông Nam Á”.
Ông Duterte có kế hoạch thăm Trung Quốc từ ngày 19 đến 21/10, hội đàm với cả ông Tập Cận Bình và ông Lý Khắc Cường. Nguồn tin ngoại giao và kinh doanh từ Manila cho biết, có khoảng 20 doanh nhân tháp tùng Tổng thống đi Trung Quốc.
Nhưng chìa khóa cho sự thành công của chuyến thăm sẽ nằm ở chỗ hai bên tiếp cận như thế nào đối với vấn đề Biển Đông, khi Bắc Kinh vẫn tiếp tục bác bỏ Phán quyết Trọng tài vụ kiện do Philippines khởi xướng.
Một nguồn tin giấu tên có quan hệ với giới lãnh đạo Trung Quốc cho biết: “Duterte đã giữ thể diện cho chúng tôi, chúng tôi phải suy nghĩ lại về chính sách của mình. Chúng tôi phải đáp lại một cách lịch sự.”
Nếu Trung Quốc để ngư dân Philippines tiếp cận ngư trường đầm phá trong bãi cạn Scarborough thì đó sẽ là một chiến thắng lớn cho ông Duterte vốn đang được ủng hộ rộng rãi trong nước.
Theo một cuộc khảo sát gần đây, bất chấp chỉ trích của truyền thông quốc tế và một số nước, tỉ lệ ủng hộ của Duterte trong nước cao kỷ lục, 92%.
Zha Daojiong, một giáo sư quan hệ quốc tế từ Đại học Bắc Kinh cho biết, một thỏa thuận mới về quyền truy cập cho Philippines vào Scarborough có thể đạt được trong chuyến thăm. Tuy nhiên đó sẽ là thỏa thuận miệng chứ không phải văn bản chính thức.
Ông Zha Daojiong giải thích, sở dĩ sẽ không có văn bản để Bắc Kinh tránh phải chính thức thừa nhận Phán quyết Trọng tài, trong đó tôn trọng quyền đánh cá của ngư dân cả hai nước ở Scarborough.
Bắc Kinh vẫn chưa chính thức xác nhận chuyến thăm của Duterte, nhưng Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói họ hoan nghênh chuyến thăm sớm diễn ra.