Một quan chức Philippines cảnh báo Tổng thống Rodrigo Duterte nên hiểu tầm quan trọng của việc tuần tra chung với Hải quân Mỹ bởi chỉ có Mỹ mới ngăn chặn được Trung Quốc tiến vào vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.
Buổi lễ bế mạc cuộc tập trận chung được cho là “cuối cùng” giữa Mỹ và Philippines hôm 11/10.
Hôm 11/10, phát biểu trong buổi lễ bế mạc cuộc tập trận chung được cho là “cuối cùng” giữa Mỹ và Philippines như tuyên bố của Tổng thống Duterte, ông Antonio Carpio, Phó Chánh án Tòa án Tối cao Philippines đồng thời là một trong những nhân vật đại diện cho Manila tại Tòa Trọng tài Thường trực trong vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc nhấn mạnh: “Chỉ duy nhất một cường quốc trên trái đất có thể ngăn Trung Quốc tiến vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của chúng ta và đó là Mỹ”.
Cũng theo ông Carpio, “Chúng ta (Philippines) cần điều tàu thuyền tới tuần tra EEZ. Điều quan trọng là hải quân hai nước cần có hành động đảm bảo quyền tự do hàng hải trên Biển Đông”.
Trước đó, Tổng thống Duterte nhấn mạnh sẽ cho dừng toàn bộ hoạt động tuần tra chung trên Biển Đông với Mỹ. Song ông Carpio khẳng định cần phải giải thích rõ để Tổng thống Duterte hiểu được tầm quan trọng của việc tiếp tục hợp tác với Mỹ.
“Theo quy định của Hiến pháp, nhà nước phải bảo vệ EEZ. Hiến pháp cũng quy định các lực lượng vũ trang chịu trách nhiệm bảo vệ lãnh thổ quốc gia. Vậy ai là người đứng đầu các lực lượng vũ trang? Đó là Tổng thống”, Rappler dẫn lời ông Carpio.
“Cách duy nhất để bảo vệ EEZ là điều tàu tuần tra bởi nếu không các tàu thuyền nước ngoài sẽ xâm phạm khu vực EEZ của Philippines. Cách duy nhất để ngăn họ xâm phạm chỉ có thể là tuần tra ngoài ra không còn cách nào khác”, Phó chánh án Philippines nói thêm.
Cũng theo ông Carpio, nếu như không thực hiện tuần tra EEZ, vựa khí đốt Malampaya cũng sẽ bị đe dọa. Thậm chí, Philippines sẽ thiệt hại hàng tỷ peso nguồn thu từ đánh bắt cá vào tay những kẻ xâm phạm. “Tôi cho rằng nếu giải thích một cách thỏa đáng, ông ấy (Duterte) sẽ hiểu vấn đề”, ông Carpio nhấn mạnh.
Về phần mình, Tổng thống Duterte đã nhiều lần đe dọa cắt đứt quan hệ với Mỹ mặc dù trước đó, Washington – Manila đã ký kết Hiệp ước quốc phòng song phương với mục tiêu hỗ trợ lẫn nhau trong hoàn cảnh bị nước ngoài tấn công lãnh thổ.