Tranh chấp 4 hòn đảo mà Nhật gọi là Lãnh thổ phương Bắc là nút thắt trong quan hệ Nga – Nhật hơn 70 năm qua.
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe muốn đàm phán với Nga về việc cùng quản lý quần đảo tranh chấp Kuril. Ảnh: alchetron.
Nhật Bản đang xem xét đề nghị với Nga cùng quản lý quần đảo tranh chấp hiện do Moscow kiểm soát, một động thái được kỳ vọng giúp mở lối cho bế tắc đã tồn tại 70 năm qua trong quan hệ hai nước.
Dẫn lời những nguồn tin giấu tên từ chính phủ Nhật lẫn Nga, nhật báoNikkei cho biết Thủ tướng Shinzo Abe hy vọng thuyết phục được Tổng thống Putin để bắt đầu đàm phán về đề nghị nói trên.
Tranh chấp quần đảo Kuril (theo cách gọi của Nga) hay Lãnh thổ phương Bắc (theo phía Nhật) phát sinh từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Theo đó, Nga tuyên bố mọi hòn đảo thuộc quần đảo Kuril đều thuộc lãnh thổ Nga còn Nhật Bản cho rằng 4 hòn xa nhất về phía nam là thuộc chủ quyền của họ.
Nhật Bản lâu này vốn giữ lập trường rằng vấn đề chủ quyền các đảo tranh chấp phải được giải quyết trước khi ký hiệp ước hòa bình. Tuy nhiên, một số chính trị gia cũng như chuyên gia cho rằng Thủ tướng Abe có thể đã thay đổi cách tiếp cận.
Tháng trước, phát biểu trước quốc hội, ông Abe nói: “Tôi sẽ giải quyết vấn đề chủ quyền, kết thúc tình trạng bất thường khi hiệp ước hòa bình vẫn không đạt được dù chiến tranh đã kết thúc cách đây 71 năm”. Thủ tướng Nhật cũng nói sẽ hướng đến các cơ hội hợp tác với Nga trong lĩnh vực kinh tế và năng lượng tại khu vực tranh chấp.
Theo Nikkei, trong 4 đảo tranh chấp, Tokyo mong muốn đàm phán lấy lại đảo Habomai và Shikotan đồng thời duy trì việc quản lý chung với Nga trên đảo Kunashiri và Etorofu.
Tranh chấp lãnh thổ khiến Nhật và Nga không thể ký hiệp ước hòa bình chính thức kết thúc tình trạng đối đầu trong Thế chiến 2. Do đó, về mặt lý thuyết hai nước vẫn đang trong tình trạng chiến tranh.