Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm qua (26/10) đã tìm cách trấn an Nhật Bản rằng chuyến thăm vừa rồi của ông đến Trung Quốc chỉ là vì mục đích kinh tế chứ không phải an ninh đồng thời thề sẽ sát cánh bên Tokyo ở Biển Đông khi thời cơ đến.
Nhà lãnh đạo của Philippines thực hiện chuyến công du sang Nhật trong bối cảnh lo ngại của Washington leo thang từng ngày về chính sách đối ngoại khó hiểu của ông này. Trong thời gian qua, người ta liên tiếp chứng kiến ông Duterte công kích dữ dội đồng minh thân thiết là Trung Quốc đồng thời thể hiện nhiều dấu hiệu dịu giọng với láng giềng Trung Quốc.
Mới tuần trước, Tổng thống Duterte còn công khai tuyên bố giữa đất Trung Quốc rằng, ông này sẽ chia tay với Mỹ. Nhưng cũng rất nhanh sau đó, Nhà lãnh đạo Philippines lại khẳng định không cắt đứt quan hệ với đồng minh Mỹ mà chỉ là đang theo đuổi một chính sách đối ngoại độc lập.
Những phát biểu đầy khó hiểu và trước sau có vẻ không nhất quán của ông Duterte thực sự “gây đau đầu” cho Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trong bối cảnh Tokyo đang ra sức thắt chặt quan hệ với Washington đồng thời thúc đẩy thiết lập các mối quan hệ liên minh chặt chẽ với Manila cũng như các nước Đông Nam Á khác để làm đối trọng với một Trung Quốc đang nổi lên theo chiều hướng đáng lo ngại.
“Bạn biết đấy, tôi đã đến thăm Trung Quốc. Và tôi muốn bảo đảm với bạn rằng, tất cả chỉ liên quan đến vấn đề kinh tế. Chúng tôi không nói về vũ khí. Chúng tôi tránh nói về việc thiết lập các liên minh”, Tổng thống Duterte phát biểu trước cộng đồng doanh nghiệp Nhật Bản.
Sau đó, ông Duterte còn nói thêm rằng, ông sẽ sát cánh bên Nhật Bản trong vấn đề gây tranh cãi ở Biển Đông.
Miêu tả Nhật Bản là “một người bạn đặc biệt còn thân thiết hơn cả một người anh em”, Nhà lãnh đạo Duterte cho biết sau cuộc gặp với ông Abe rằng, Manila sẽ hợp tác chặt chẽ với Nhật Bản trong các vấn đề khu vực mà hai bên cùng có chung quan ngại và duy trì các giá trị dân chủ, pháp quyền cũng như giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông.
Ông Duterte tuyên bố: “Ngày hôm nay, chúng ta đã đạt được những bước đi đảm bảo mối quan hệ của chúng ta vẫn mạnh mẽ và sẽ tiếp tục tiến dài, tiến xa hơn trong những năm sắp tới”.