Tổng thống Rodrigo Duterte cho hay ông muốn làm “bạn” với Tổng thống đắc cử Donald Trump song vẫn nỗ lực giới hạn tầm ảnh hưởng kinh tế và quân sự của Mỹ với Philippines đồng thời mở ra cơ hội thân thiết với Trung Quốc.
AP đưa tin theo ông Duterte, mối quan hệ giữa Manila và Washington sẽ được cải thiện dưới thời lãnh đạo của Tổng thống đắc cử Donald Trump và lãnh đạo hai nước có thể là “bạn” của nhau.
“Tôi chắc chắn, chúng tôi sẽ không bất hòa. Tôi có thể là bạn với bất cứ ai đặc biệt là Tổng thống và tổng tư lệnh của một quốc gia”, ông Duterte nói.
Ông Duterte, người lâu nay được ví là “Trump phương Đông” cho rằng Tổng thống đắc cử Trump sẽ có quyết định đúng đắn giải quyết vấn đề người nhập cư trái phép sinh sống tại Mỹ mà trong đó người dân Philippines chiếm một tỷ lệ khá lớn.
“Ông Donald Trump là người cuồng tín còn tôi thì không”, Tổng thống Duterte bình luận trước câu hỏi của giới phóng viên về việc ông Trump đề xuất cấm người Hồi giáo di cư sang Mỹ và xây một bức tường ngăn biên giới giữa Mỹ và Mexico.
Tuy nhiên, nhiều vấn đề nóng có thể ảnh hưởng tới mối quan hệ “bạn bè” mà ông Duterte mong muốn thiết lập với tỷ phú Trump. Cụ thể, nếu ông Trump vẫn thi hành những lời hứa đã tuyên bố trong chiến dịch tranh cử như trục xuất người di cư, nền kinh tế Philippines sẽ chịu ảnh hưởng lớn. Trong khi đó, ông Duterte vẫn quyết giảm dần sự phụ thuộc cả về mặt kinh tế và quân sự với Mỹ để mở ra cơ hội tăng cường hợp tác với Trung Quốc.
Việc chính quyền của Tổng thống đắc cử Trump ngăn chặn làn sóng lao động nước ngoài sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới nguồn ngoại tệ mà người Philippines sinh sống tại Mỹ gửi về nước. Ngoài ra nỗ lực giới hạn các doanh nghiệp Mỹ xuất khẩu việc làm cũng sẽ tác động tới tăng trưởng của ngành công nghiệp dịch vụ tại Philippines. Hành động tăng cường sức mạnh quân sự của Mỹ ở Biển Đông cũng sẽ ảnh hưởng tới chính sách thỏa hiệp với Trung Quốc của Philippines.
Trong khi người tiền nhiệm của ông Duterte là Tổng thống Benigno Aquino đẩy mạnh các mối quan hệ quốc phòng với Mỹ đồng thời phản đối mạnh mẽ việc Bắc Kinh bành trướng trên Biển Đông thì ông Duterte lại có thái độ hòa nhã với Trung Quốc, quốc gia hứa hẹn đầu tư 24 tỷ USD vào Philippines.
Bức thư chức mừng gửi tới Tổng thống đắc cử Trump do Bộ trưởng thông tin Philippines Martin Andanar viết còn nhấn mạnh Tổng thống Duterte hy vọng hợp tác với chính phủ mới của Mỹ “nhằm tăng cường quan hệ Mỹ – Philippines trên các lĩnh vực như tôn trọng lẫn nhau, lợi ích song phương, chia sẻ các cam kết về lý tưởng dân chủ cũng như luật pháp”.
Trước ngày diễn ra bầu cử Tổng thống Mỹ 8/11, ông Duterte cũng đã bổ nhiệm ông Jose E.B. Antonio, người quen của ông Trump, giữ chức đại sứ đặc biệt của Philippines tại Mỹ.