Quan hệ Trung – Mỹ trở nên cực kỳ căng thẳng sau chỉ trích mới nhất về việc Bắc Kinh phô diễn quân sự ở Biển Đông của tổng thống đắc cử Donald Trump.
Trump chỉ trích Bắc Kinh thao túng tiền tệ và phô diễn quân sự tại Biển Đông
Sau sự kiện Tân Tổng thống Donald Trump điện đàm với nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, ngày 4/12, ông Trump đã cáo buộc Trung Quốc thao túng tiền tệ và phô diễn sức mạnh quân sự tại Biển Đông thì mối quan hệ giữa hai nước Trung – Mỹ có thể sẽ gia tăng căng thẳng và lộn xộn
Tỷ phú Donald Trump đã đặt ra hàng loạt câu hỏi: “Trung Quốc có hỏi chúng ta hay không về việc họ phá giá đồng nội tệ khiến các công ty Mỹ khó cạnh tranh, đánh thuế nặng các sản phẩm của chúng ta vào nước họ trong khi Mỹ không đánh thuế họ. Hay là xây dựng một tổ hợp quân sự đồ sộ ở giữa Biển Đông?”
Những lời chỉ trích của ông Trum đã nhắc nhở truyền thông Trung Quốc và phần lớn các học giả Trung Quốc, thậm chí cả nhiều quan chức chính phủ Trung Quốc rằng những dự đoán trước đây của họ về lập trường của Trump và chính sách đối ngoại với Trung Quốc của ông ta có phần lạc quan thái quá.
Đa số chính phủ của các quốc gia và cả chính phủ Trung Quốc không hiểu rõ Trump cũng như những chính sách ông ta sẽ thực hiện. Tuy nhiên, sự kiện điện đàm chắc chắn khiến họ thêm lo ngại về ông Trump.
Những ngày sau khi Donald Trump đắc cử, các chuyên gia chính sách đối ngoại của Trung Quốc nhận định và hy vọng chiến thắng này là cơ hội để giải quyết quan hệ căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh trong thời gian qua, nhưng họ đã lầm.
Việc Đài Loan điện đàm trực tiếp với Đài Loan hôm 2/12 , đặc biệt sau khi Trump đăng chỉ trích mới nhất về Bắc Kinh, thái độ trên của Trung Quốc đã thay đổi hoàn toàn, không thể giữ im lặng được nữa, Trung Quốc nổi cơn giận dữ.
“Dốt nát, khó chịu” là những từ dành cho ông Trump, “Nếu ông ta còn tiếp tục gọi Đài Loan là một quốc gia, chúng tôi sẽ cắt đứt quan hệ với ông ta”, hay một học giả Trung Quốc còn dọa: “Tôi không biết chính phủ sẽ làm gì nhưng nếu là tôi, tôi sẽ đóng cửa Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ”. Tất cả những ngôn từ này nói nên sự bực tức của Trung Quốc với Đài Loan
Nhiều học giả Trung Quốc cho rằng cuộc điện đàm với học giả Đài Loan thể hiện sự non kém, thiếu kinh nghiệm trong xử lý các vấn đề ngoại giao của Trump khi chưa có tiền lệ. Tuy nhiên, sau chỉ trích mới nhất của Trump, nhiều người đã nghĩ lại và cho rằng, động thái này của Trump đã được tính toán cẩn thận, nhằm báo hiệu cho Bắc Kinh biết Trump sẽ giữ thái độ cứng rắn với Trung Quốc.Trung Quốc thừa nhận thật sự bối rối bởi động thái này của Trump.
Các chuyên gia phân tích cũng không tin ông Trump sẽ thay đổi các chính sách của Mỹ với Đài Loan cho dù rất muốn, nhưng mặt khác ai cũng nghĩ rằng điều đó có thể xảy ra. Mỹ cũng tỏ thái độ rõ ràng với Trung Quốc về vấn đề Đài Loan. Tuy nhiên, thái độ cứng rắn liều lĩnh như vậy sẽ làm quan hệ hai nước “cực kỳ căng thẳng”
Đến giờ phút này, Trung Quốc coi Trump là “kẻ lá mặt lá trái”, “kẻ khó chơi”, “một kẻ khó lường trước”.
Về việc ông Trump đã lên tiếng cáo buộc Trung Quốc thao túng tiền tệ, phô diễn sức mạnh quân sự ở biển Đông. Đây không phải là lần đầu tiên, ông Trump chỉ trích và bày tỏ mối lo ngại về việc Trung Quốc phá giá đồng Nhân dân tệ hay gây nguy hiểm tại khu vực biển Đông. Ngay từ khi ông Trump tranh cử, vị tỷ phú người Mỹ cũng đưa ra những chỉ trích tương tự với Trung Quốc và cho rằng đó là việc làm đang “tàn phá” nước Mỹ.
“Họ đang tàn phá chúng ta. Họ tiếp tục để đồng tiền mất giá cho tới khi nào đạt được mục đích. Họ đang giảm giá đồng nhân dân tệ mạnh mẽ và đó sẽ là sự tàn phá dành cho chúng ta”, đài CNN dẫn lời ông Trump nhấn mạnh.
Dù chưa rõ nguồn cơn nào khiến ông Trump đột nhiên chỉ trích Trung Quốc như vậy, nhưng theo nhiều dự đoán, chính Bắc Kinh đã châm ngòi và chọc giận vị tỷ phú người Mỹ sau khi tỏ thái độ gay gắt về cuộc gặp giữa ông Trump và lãnh đạo Đài Loan.
Tuy nhiên Trung Quốc cũng tung ra hàng loạtngôn từ của tổng thống mới đắc cử. Mỹ Nào là, việc làm này không thể hiện gì ngoài sự thiếu kinh nghiệm xử lý các vấn đề ngoại giao trong quá trình chuyển giao quyền lực của ông Trump, thậm chí còn khẳng định, không cần thiết phải diễn giải thái quá về hành động không bình thường của ông Trump. Học giả Hàn Quốc còn cho rằng: “Họ coi Đài Loan là vấn đề cốt lõi trong quan hệ Mỹ – Trung… Tổng thống Mỹ đã chọc vào tổ ong bắp cày khi đụng tới việc này”
Trung Quốc đã nghĩ tới đóng cửa đại sứ quán nước này tại Washington và rút các phái đoàn ngoại giao và có thể cắt đứt quan hệ, mặc dù gay sau đó Nhà Trắng vẫn tái khẳng định việc ủng hộ chính sách “Một Trung Quốc”. “Không có thay đổi trong chính sách lâu dài của chúng tôi về các vấn đề xuyên eo biển. Chúng tôi vẫn cam kết vững chắc với chính sách “Một Trung Quốc” dựa trên 3 Thông cáo Chung và Đạo luật Quan hệ với Đài Loan. Lợi ích căn bản của chúng tôi nằm ở quan hệ xuyên eo biển Đài Loan hoà bình và ổn định”, bà Emily Horne, phát ngôn viên An ninh Quốc gia Mỹ tuyên bố.
Đã từ lâu, Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ được thống nhất, kể cả bằng vũ lực cũng không loại trừ. Bà Thái Anh Văn lên cầm quyền đã không công nhận chính sách “Một Trung Quốc”, điều này khiến Bắc Kinh cắt mọi liên lạc chính thức với chính quyền xứ Đài.
Để có thêm sức mạnh, bà Thái Anh Văn, nhà lãnh đạo Đài Loan nói với ông Trump là bà: “Hy vọng Mỹ có thể tiếp tục hỗ trợ Đài Loan trong các cơ hội tham gia và đóng góp trong các vấn đề quốc tế”. Đồng thời, Thái Anh Văn cũng gọi chiến thắng của Donald Trump trong cuộc bầu cử vừa rồi là “đáng ngưỡng mộ!”.
Mối quan hệ tay ba đang làm nóng lên trên diễn đàn quốc tế!