Chỉ cần một đơn hàng dành cho Boeing, Bắc Kinh đã có thể khoá Trump, vô hiệu hoá các biện pháp của Trump…
Boeing có thể trở thành rào cản giúp kinh tế Trung Quốc tránh được sự trừng phạt của chính quyền Trum.
Bloomberg ngày 16/12 dẫn lời Phó Chủ tịch hãng sản xuất may bay Boeing của Mỹ, ông Ray Conner cho biết, Trung Quốc đã đặt mua 25% số máy bay mà Boeing sản xuất được, trong số đó 30% là máy bay Boeing 737, qua đó mỗi năm giúp tạo ra 150.000 việc làm tại Mỹ.
Theo ông Ray Conner thì: “Rõ ràng đơn đặt hàng này là rất đáng kể với gần 76.000 nhân viên Boeing, những người thiết kế, lắp ráp và hỗ trợ cho sản xuất máy bay thương mại của chúng tôi. Trung Quốc là vô cùng quan trọng cho sự thành công của Boeing, nhà xuất khẩu lớn của Mỹ”.
Năm 2015, trong chuyến thăm Mỹ, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đi thăm một nhà máy của Boeing gần Seattle, trung tâm sản xuất máy bay thương mại và đã công bố một đơn đặt hàng cho Boeing là 300 của máy bay phản lực với trị giá lên đến 38 tỷ USD.
Hồi tháng 9/2016, đại diện Boeing đã cho biết, trong hai thập kỷ tới Trung Quốc cần tới 6.810 máy bay với trị giá 1.025 tỷ USD, tạo ra thị trường hàng không nghìn tỷ USD đầu tiên trên thế giới, thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp giải trí và dịch vụ du lịch, theo Bloomberg.
Rõ ràng đơn hàng khổng lồ mà Trung Quốc gửi tới Boeing là một giấc mơ giữa ban ngày với hãng sản xuất máy thương mại lớn nhất nhì thế giới này. Tuy nhiên, phía sau giấc mơ ấy là một chiến lược quan trọng của Bắc Kinh đối với Washington, không chỉ nhằm vô hiệu hoá chính sách của chính quyền Trump mà có thể là con bài mặc cả với EU.
Tại sao lại nhận định như vậy?
Đơn đặt hàng của Trung Quốc giúp tạo ra lượng việc làm rất lớn – mục tiêu quan trọng nhất của Trump
Có thể thấy rằng, tạo công ăn việc làm cho người dân Mỹ là một trong nhưng vấn đề quan trọng nhất trong chương trình tranh cử của ứng viên Donald Trump. Đặc biệt ông Trump cho biết sẽ lấy lại việc làm cho người Mỹ từ Trung Quốc – “kẻ cướp việc làm” lớn nhất của người Mỹ.
Các biện pháp hành xử, thậm chí là trừng phạt đối với kinh tế Trung Quốc đã được Trump cảnh báo với Bắc Kinh. Nếu chính quyền Trump thực hiện các biện pháp phòng vệ đối với Trung Quốc, thì trong ngắn hạn các doanh nghiệp Trung Quốc sẽ chịu thiệt hại rất lớn.
Rõ ràng, Bắc Kinh không chịu “ngồi chờ chết” và việc gửi đơn đặt hàng khổng lồ tới Boeing là một trong những nước đi quá tuyệt với có thể khống chế, thậm chí vô hiệu hoá các biện pháp trừng phạt mà chính quyền Trump dự định áp dụng với kinh tế Trung Quốc.
Chỉ một đơn đặt hàng của Trung Quốc gửi tới Boeing mà một năm đã tạo ra tới 150.000 việc làm cho người Mỹ, điều đó chẳng khác nào Bắc Kinh đã tạo ra một công cụ quan trọng, giúp Trump hiện thực hoá lời hứa khi tranh cử – tạo việc làm cho người dân Mỹ.
Cần biết rằng trong cả hai nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Obama đã tạo ra thêm 15 triệu việc làm cho người dân Mỹ, nghĩa là mỗi năm nước Mỹ có thêm khoảng 1.875.000 việc làm dưới thời chính quyền Tổng thống Obama.
Như vậy, riêng đơn hàng của Trung Quốc gửi tới hãng Boeing đã tạo ra khối lượng công ăn việc làm cho người Mỹ gần bắng 10% lượng việc làm chính quyển Tổng thống Obama giúp tạo ra cho nước Mỹ. Đây là một con số khổng lồ cho một đơn hàng và chính quyền Trump không thể mạo hiểm với các biện pháp trừng phạt của mình.
“Các ý kiến từ Boeing cho rằng quan hệ thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có nguy cơ phải đối mặt với những rủi ro từ các đe dọa của Tổng thống đắc cử Donald Trump qua việc có thể áp các mức thuế trừng phạt đối với Trung Quốc. Khi đó sẽ có một cuộc chiến tranh thương mại khiến Boeing mất một thị trường 1.000 tỷ USD trong 20 năm tới”, theo Bloomberg.
Nếu biết rằng năm 2014, tổng giá trị xuất khẩu của Mỹ vào Trung Quốc là 134 tỷ USD, thì có thể thấy việc Boeing có thể mất thị trường máy bay thương mại lên đến 50 tỷ USD/năm sẽ thiệt hại lớn như thế nào với kinh tế Mỹ. Do vậy, tân Tổng thống Trump không dễ thực hiện các biện pháp của mình đối với Trung Quốc – Trump đã bị khoá tay nên không dễ ra tay.
Cá nhân người viết cho rằng việc gửi đơn đặt hàng khổng lồ tới Boeing chỉ làm giảm đi nguy cơ kinh tế Trung Quốc có thể nhận đòn trừng phạt của Trump, nghĩa là có thể ngăn chặn hay làm giảm tốc độ mũi tên độc mà Trump đang hướng về Trung Quốc.
Như vậy, hướng bay của mũi tên vẫn không thay đổi và đó là điều mà Bắc Kinh không thể “ăn ngon ngủ yên” vì các biện pháp trừng phạt vẫn có thể được áp dụng bất cứ lúc nào. Do đó, làm chệch hướng bay mũi tên của Trump mới là mục đích phía sau đơn hàng khổng lồ này.
Có thể thấy rằng, hiện nay đối thủ lớn nhất của Boeing là nhà sản xuất máy bay khổng lồ Airbus của Châu Âu. Việc Boeing có được thị trường hứa hẹn ngàn tỷ sẽ là một thách thức với Airbus và có thể nhận diện Bắc Kinh sẽ biến thách thức giữa Boeing và Airbus thành lực đẩy làm chệch hưỡng mũi tên của Trump hướng về Trung Quốc.
Khi Bắc Kinh gửi đơn hàng cho Boeing và gợi mở kế hoạch phát triển thị trường hàng không dân dụng của Trung Quốc thì cũng đồng thời gửi lời cảnh báo tới Washington về thiệt hại cho kinh tế Mỹ nếu doanh nghiệp Trung Quốc bị trừng phạt.
Không khó đoán rằng thị trường máy bay thương mại của Trung Quốc sẽ được dành cho Airbus ngay tức khắc, nếu chính quyền Trump chính thức áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế Trung Quốc như đã từng cảnh báo.
Nếu điều đó xảy ra thì kinh tế Trung Quốc chỉ thiệt đơn, còn kinh tế Mỹ sẽ thiệt kép. Bởi lẽ, hiện nay trong “bộ ba 10.000 tỷ USD : Mỹ – EU – Trung Quốc” thì Mỹ đều đang nằm ở tình trạng “cơm không lành, canh không ngọt” với cả hai đối thủ còn lại.
Điều may mắn là Trung Quốc và EU vẫn chưa hình thành “liên minh chống Mỹ” vì Brussels còn gây khó dễ trong việc trao quy chế thị trường tự do đầy đủ cho nền kinh tế Trung Quốc. Do vậy, giữa hai đối thủ còn có rào cản đảm bảo an toàn cho kinh tế Mỹ.
Tuy nhiên, nếu chính quyền Trump thực hiện các biện pháp trừng phạt Trung Quốc thì việc Bắc Kinh bắt tay với Brussels chống lại Washington là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Và việc phá rào cản an toàn cho nước Mỹ sẽ bắt đầu từ việc Bắc Kinh chuyển những đơn hàng dự định dành cho Boeing sang cho đối thủ Airbus.
“Thị trường hàng không của Trung Quốc sẽ liên tục phát triển, vì vậy chúng tôi nhìn thấy số lượng việc làm của Mỹ tại Boeing và trong suốt chuỗi cung ứng của chúng tôi tiếp tục phát triển rất tốt”, Bloomberg dẫn lời Phó Chủ tịch hãng Boeing Ray Conner.
Song “kế hoạch tăng thuế của Trump đối với quốc gia có kim thương mại lớn nhất với Mỹ sẽ có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Đảng Cộng sản Trung Quốc đã có bài xã luận kêu gọi ăn miếng trả miếng, trả đũa việc tăng thuế của Trump. Và đơn đặt hàng dành cho Boeing sẽ được dành cho Airbus”, theo Bloomberg.
Như vậy là, chỉ cần một đơn hàng dành cho Boeing, Bắc Kinh đã có thể khoá Trump, vô hiệu hoá các biện pháp của Trump. Không những thế, Bắc Kinh còn có thể khai thác hiệu ứng từ đơn hàng khổng lồ này để biến thành những công cụ phục vụ cho mục đích lâu dài của mình – đó là chiếm thế chủ động trong “bộ ba 10.000 tỷ USD : Mỹ – EU – Trung Quốc”.