Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sáng 14/2 khẳng định thông tin Hiệp ước an ninh Mỹ-Nhật phù hợp áp dụng ở Senkaku/Điếu Ngư đã được viết vào tuyên bố chung hai nước mới đây.
Ảnh minh họa.
Kyodo News dẫn lời ông Abe phát biểu trước Hội nghị Ủy ban ngân sách Thượng viện Nhật, khẳng định: “Đây là lần đầu tiên việc quần đảo Senkaku/Điếu Ngư phù hợp áp dụng Điều 5 Hiệp ước an ninh được viết vào Tuyên bố chung giữa ông Abe và Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 10/2.”
“Từ nay về sau không cần phải xác nhận lại điều này nữa,” Thủ tướng Nhật nói. Ông nhấn mạnh ý nghĩa vượt thời đại mà Tuyên bố chung mang lại khi lần đầu đề cập vấn đề hợp tác song phương vì hòa bình ở biển Hoa Đông.
Điều 5 trong Hiệp ước an ninh song phương, được tái ký năm 2014 với nhiều điều khoản bổ sung cụ thể, quy định nếu lãnh thổ Nhật Bản bị xâm phạm bằng quân sự, Mỹ sẽ chi viện đồng minh căn cứ theo luật pháp liên bang.
Chính quyền cựu Tổng thống Obama cũng cam kết với Tokyo về việc đặt Senkaku/Điếu Ngư vào phạm vi áp dụng Hiệp ước, nhưng duy trì thái độ trung lập về tranh chấp chủ quyền giữa Trung-Nhật và kêu gọi hai nước đàm phán để giải quyết.
Bên cạnh thông điệp quan trọng về Điều 5, Tuyên bố chung cũng nhấn mạnh “phản đối bất kỳ hành động phá hoại đơn phương nào nhằm vào các đảo đá mà Nhật Bản đang kiểm soát”.
Ngày 13/2, phản ứng trước nội dung về Senkaku/Điếu Ngư trong Tuyên bố chung Mỹ-Nhật, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói:
“Đảo Điếu Ngư cùng các đảo phụ cận là lãnh thổ cố hữu của Trung Quốc. Bất kể là ai có nói gì, làm gì thì cũng không thay đổi được sự thực là đảo Điếu Ngư thuộc về Trung Quốc và không thể làm dao động ý chí, quyết tâm bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.”