Sau khi New Delhi tiếp đón một phái đoàn ngoại giao Đài Loan hôm 13/2, Bắc Kinh đã lên tiếng yêu cầu Ấn Độ tôn trọng chính sách “một Trung Quốc” và không thiết lập liên lạc chính thức với Đài Loan.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) đưa tin theo phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Geng Shung, Bắc Kinh đã gửi lời phản đối chính thức tới New Delhi về việc không thiết lập các kênh đối thoại chính thức với Đài Loan.
Cũng theo ông Geng, Bắc Kinh luôn phản đối việc xây dựng quan hệ chính thức giữa Đài Loan và các nước có mối quan hệ ngoại giao với Trung Quốc. Ông Geng còn nhấn mạnh Trung Quốc phản đối mọi đề xuất liên quan tới việc thắt chặt quan hệ Ấn Độ – Đài Loan và cảnh báo New Delhi cần tôn trọng chính sách “một Trung Quốc”.
Trên thực tế, lâu nay, Ấn Độ vẫn chưa thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan. Do đó, tại Đài Loan, Ấn Độ cho xây dựng một tổ chức mang tên Hiệp hội Ấn Độ – Đài Bắc. Còn ở Ấn Độ, Đài Loan có Trung tâm văn hóa kinh tế Đài Bắc, đặt trụ sở ở New Delhi.
Hôm 13/2, một phái đoàn ngoại giao Đài Loan gồm 3 thành viên do bà Kuan Bi-Ling làm trưởng đoàn, đã tới thăm Ấn Độ trong chuyến công tác kéo dài 3 ngày.
Việc đón tiếp phái đoàn Đài Loan cho thấy bước dịch chuyển trong chính sách đối ngoại của Ấn Độ. Bởi hồi tháng 5/2016. Ấn Độ được cho từ bỏ kế hoạch cử phái đoàn đại diện sang dự lễ nhậm chức của nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn. Do đó, chuyến thăm của phái đoàn Đài Loan là dấu hiệu cho thấy New Delhi và Đài Bắc đang cố gắng tăng cường các thỏa thuận chính trị mà không phá vỡ những nguyên tắc liên quan tới chính sách “một Trung Quốc”.
Trước đó, vào tháng 9/2015, bà Thái từng tuyên bố Ấn Độ sẽ là tâm điểm trong tiến trình Đài Loan thắt chặt quan hệ với các nước.
“ASEAN và Ấn Độ đang trở thành hai tổ chức kinh tế lớn nhất thế giới. Việc tăng cường các mối quan hệ sẽ giúp Đài Loan mở rộng hợp tác kinh tế và thương mại. Trong tương lai, đây sẽ nhiệm vụ chính mà chúng ta cần theo đuổi”, bà Thái nói.
Phản ứng sau chuyến thăm của phái đoàn Đài Loan, hôm 15/2, một bài báo trên Thời báo Hoàn Cầu nhấn mạnh Ấn Độ “đang đùa với lửa”. Ngoài ra, Ấn Độ sẽ phải chịu hậu quả nếu thay đổi quan điểm với chính sách “một Trung Quốc” và mở rộng quan hệ với Đài Loan.
“Đúng thời điểm, tân Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố tôn trọng chính sách một Trung Quốc, thì Ấn Độ lại khiêu khích. Lâu nay, Ấn Độ vẫn muốn dùng vấn đề Đài Loan và Biển Đông để mặc cả với Trung Quốc. Dùng Đài Loan để thách thức Trung Quốc đồng nghĩa với việc Ấn Độ đang đùa với lửa”, tác giả bài viết trên tờ Thời báo Hoàn Cầu, ông Yu Ning nhận định.
Cũng theo bài viết trên, nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn đang kích động Ấn Độ đồng thời tạo áp lực với Trung Quốc đại lục bằng cách xích lại gần New Delhi. Ngoài ra, bà Thái cũng đang thi hành “chính sách hướng về phía nam” nhằm cải thiện khả năng hợp tác kinh tế và thương mại ở khu vực Đông Nam Á, Nam Á và Ấn Độ Dương.
Hôm 9/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lần đầu tiên tiến hành điện đàm với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình. Trong cuộc đối thoại này, ông Trump nhấn mạnh ông sẽ tuân thủ quy tắc ngoại giao giữa Trung Quốc và Đài Loan. Cụ thể, ông Trump đồng thuận “trước yêu cầu của nhà lãnh đạo Tập Cận Bình” về việc tôn trọng chính sách “một Trung Quốc” vốn coi Đài Loan là một tỉnh ly khai của Trung Quốc.
Trước đó, trong tháng 12/2016, ông Trump đã chọc giận Trung Quốc khi tiến hành điện đàm với nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn. Đây là cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ – Đài Loan kể từ khi Washington và Bắc Kinh thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức vào năm 1979. Sau đó, ông Trump còn đặt ra câu hỏi liệu Mỹ có nên duy trì cam kết tôn trọng chính sách “một Trung Quốc”. Trong khi, Bắc Kinh luôn coi đây là Đài Loan là vấn đề nhạy cảm và nền tảng cho quan hệ Mỹ – Trung. Chính quyền Bắc Kinh cũng không ngần ngại cảnh báo ông Trump sẽ tạo ra căng thẳng giữa hai nước nếu thay đổi quan điểm ngoại giao với Đài Loan.