Bắc Kinh đang tìm cách kiểm tra khả năng thống trị của Hoa Kỳ ở Biển Đông, cũng như tăng vai trò toàn cầu của Trung Quốc.
Tàu sân bay Liêu Ninh, Trung Quốc cùng chiến hạm hộ tống tập trận trên biển, ảnh minh họa: Reuters.
Reuters ngày 26/2 đưa tin, hải quân Trung Quốc có khả năng được nhận thêm nguồn kinh phí mới đáng kể trong cơ cấu ngân sách quốc phòng sắp tới vì Bắc Kinh đang tìm cách kiểm tra khả năng thống trị của Hoa Kỳ ở Biển Đông, cũng như tăng vai trò toàn cầu của Trung Quốc.
Những tháng gần đây, hải quân Trung Quốc đã và đang đóng vai trò ngày càng nổi bật với một Phó Đô đốc là ngôi sao đang lên được bổ nhiệm Tư lệnh Hải quân, với lần đầu tiên điều tàu sân bay Liêu Ninh lượn vòng quanh Đài Loan và các chiến hạm mới xuất hiện ở những vùng biển xa xôi.
Bây giờ Tổng thống Mỹ Donald Trump đang hứa hẹn tăng ngân sách cho hải quân, trong khi cách tiếp cận với những vấn đề liên quan đến Trung Quốc không thể đoán trước, nhất là Biển Đông, Đài Loan và Hoa Đông.
Do đó, Bắc Kinh cảm thấy cần phải đẩy mạnh thu hẹp khoảng cách với hải quân Hoa Kỳ. Một nhà ngoại giao châu Á tại Bắc Kinh nói với Reuters:
“Đây là cơ hội trong khủng hoảng. Trung Quốc lo sợ cuối cùng rồi Trump sẽ chống lại họ. Ông ấy không thể đoán trước và điều đó đã sẵn sàng”.
Bắc Kinh không đưa ra con số chi tiết chi bao nhiêu cho hải quân, trong khi số ngân sách dành cho quốc phòng năm 2016 là 139 tỉ USD có khả năng chưa phản ánh hết thực tế.
Trong tháng 3 tới sẽ diễn ra kỳ họp “lưỡng hội” thường niên, Chính hiệp trung ương và Quốc hội, nơi ngân sách quốc phòng sẽ được công bố.
Ông Richard Bitzinger, thành viên cao cấp và là điều phối viên Chương trình Nghiên cứu biến đổi quân sự Trường Nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam ơ Singapore nhận định:
“Chắc chắn, hải quân Trung Quốc đã thực sự được hưởng rất nhiều trong cơ cấu ngân sách quốc phòng 15 năm qua. Chúng tôi không biết chính xác họ được chi bao nhiêu, nhưng chỉ cần tính toán đơn giản từ số lượng và tính chất các chiến hạm họ sắp đưa ra là có thể thấy”.
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, trong năm 2016 Trung Quốc tung ra 18 chiến hạm mới là các tàu khu trục mang tên lửa, tàu hộ tống và tàu mang tên lửa dẫn đường.
Từ Quang Dụ, một Thiếu tướng quân đội Trung Quốc nghỉ hưu nhận định, Trung Quốc đang tụt lại phía sau trong cuộc chạy đua sức mạnh trên biển với Hoa Kỳ. Bắc Kinh cần một cú hích.
Donald Trump đã tuyên bố sẽ tăng số chiến hạm trong biên chế hải quân Mỹ từ 290 chiếc hiện nay lên 350 chiếc.
Mục tiêu ngắn hạn của Trung Quốc là có lực lượng hải quân “hàng đầu” ở Biển Đông và Hoa Đông, trong khi mục tiêu trung hạn là vươn ra Ấn Độ Dương.
Trong tháng giêng, Phó Đô đốc Thẩm Kim Long, Tư lệnh Hạm đội Nam Hải và là một người thân cận với Chủ tịch Tập Cận Bình được bổ nhiệm Tư lệnh Hải quân Trung Quốc.