Từ Bộ trưởng, Phó Thủ tướng Trung Quốc đều đã có kế hoạch cho những chuyến thăm sang Philippines với các hợp đồng tỷ đô.
Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Chung Sơn và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, ảnh: guancha.cn.
Các lời hứa về nhiều dự án tỷ USD từ phía Trung Quốc
Ngày 8/3, báo Philstar đưa tin, ngày 7/3 tân Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc, ông Chung Sơn đã sang thăm chính thức Manila và dự phiên họp Ủy ban Hợp tác kinh tế và thương mại song phương (JCETC).
Một danh sách các dự án cơ sở hạ tầng ưu tiên sử dụng nguồn vốn vay Trung Quốc đã được thỏa thuận trong cuộc họp giữa ông Sơn với Bộ trưởng Thương mại Philippines Ramon Lopez.
Ông Lopez tiết lộ, có 3 dự án tổng trị giá 3,4 tỉ USD đã được Trung Quốc xác định ưu tiên cấp vốn trong năm nay, nhưng tại thời điểm này chưa có công ty cụ thể nào thực hiện các dự án này, Trung Quốc chỉ hứa cố gắng khởi động 3 dự án ưu tiên trong năm nay.
Trong hội đàm, ông Chung Sơn nhấn mạnh cần tăng cường kết nối trực tiếp “sáng kiến Một vành đai, một con đường” của Trung Quốc với tầm nhìn Philippines 2040.
Trung Quốc sẵn sàng mở rộng nhập khẩu các mặt hàng có sức cạnh tranh của Philippines, khuyến khích doanh nghiệp Trung Quốc sang Philippines đầu tư, tích cực tham gia các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng và các công trình cải thiện dân sinh Philippines.
Trung Quốc “ủng hộ toàn diện Philippines thực hiện tốt vai trò Chủ tịch luân phiên ASEAN năm 2017”, thúc đẩy đàm phán Hiệp định quan hệ đối tác toàn diện khu vực (RCEP) và cố gắng ký được trong năm nay.
Trong khi đó, ngày 10/3, tờ Người Quan Sát cho biết, tuần tới Phó Thủ tướng Trung Quốc Uông Dương sẽ sang thăm Philippines, với hợp đồng 1 tỉ USD nhập khẩu nông sản Philippines, bao gồm các mặt hàng cá, thịt gà – vịt, chuối, dứa và xoài.
Chuyến đi Manila của ông Chung Sơn tuần này một mặt là để thực hiện thỏa thuận song phương giữa Tổng thống Rodrigo Duterte với Chủ tịch Tập Cận Bình trong chuyến thăm Trung Quốc tháng 10/2016, mặt khác là để dọn đường cho ông Uông Dương sang Manila tuần tới.
Đây là cuộc họp đầu tiên được nối lại sau 5 năm gián đoạn vì những căng thẳng giữa hai nước trên Biển Đông, đặc biệt kể từ vụ Trung Quốc chiếm quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough từ Philippines tháng 4/2012.
Điều đáng nói là thái độ của các nhà lãnh đạo Trung Quốc thay đổi nhanh chóng chỉ trong vòng 1 tháng trở lại đây. Bởi vì trước đó, phái đoàn Trung Quốc do Bộ trưởng Thương mại Cao Hổ Thành dẫn đầu đã bất ngờ hủy chuyến thăm chính thức Philippines vào ngày 23/2 nhằm thỏa thuận về 40 dự án trị giá hàng tỉ USD.
Sự lấp lửng trong chính sách của Philippines
Trong một diễn biến liên quan, Philstar ngày 10/3 đưa tin, phát biểu với báo chí tại Hội nghị Quốc phòng – an ninh năm 2017 do Học viện Quốc phòng quốc gia tổ chức tại Trại Aguinaldo, thành phố Qeazon, Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana cho biết: “Manila đặc biệt quan tâm đến các động thái mới nhất của Trung Quốc trên các vùng biển xung quanh Philippines”.
Đồng thời, đã ra lệnh cho hải quân, nếu còn phát hiện các tàu khảo sát Trung Quốc ở rãnh Benham, phải xua đuổi chúng khỏi vùng đặc quyền kinh tế hợp pháp của Philippines.
“Bạn biết đấy, chúng ta phải phản đối bởi vì chúng tôi phải thể hiện cho những người trong chúng ta vẫn còn hoài nghi, không biết những vùng biển ấy có phải thuộc về chúng ta hay không, rằng: Trung Quốc đang cố gắng tìm cách tiêu hao lực lượng, làm kiệt sức chúng tôi để sau này, một vài năm qua đi, các thế hệ Philippines mới ra đời sẽ chấp nhận rằng, Biển Đông và rãnh Benham thuộc về họ”, ông Delfin Lorenzana chỉ rõ.
Bởi vậy dù có “nhàm tai” thì Philippines vẫn luôn luôn phải sử dụng con đường ngoại giao để đấu tranh bảo vệ lãnh thổ, quyền lợi của mình, dù chỉ là những phản đối ngoại giao lặp đi lặp lại.
Cùng ngày, tờ South China Morning Post xuất bản tại Hồng Kông dẫn lời ông Lorenzana nói, gần đây Tổng thống Duterte đã bảo ông: một khi Trung Quốc bắt đầu thăm dò, kéo giàn khoan ra Scarborough, ông ấy sẽ “nói chuyện” phải quấy với Trung Quốc.
Không chỉ nhìn thấy bản chất vấn đề, Tổng thống Rodrigo Duterte và cộng sự đã có những nước cờ sáng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích của mình gắn liền với hòa bình, ổn định và luật pháp quốc tế ở Biển Đông, nhưng không để Philippines biến thành con tốt trên bàn cờ giữa Bắc Kinh và Washington.
Ông Delfin Lorenzana đã không ngại nhìn thẳng, xác định rõ mối quan hệ này: Bắc Kinh “vừa là bạn, vừa là mối đe dọa” đối với Manila.