Bộ trưởng quốc phòng và 2 thành viên nội các Philippines hôm 4-3 lên tàu sân bay Mỹ đang tuần tra biển Đông theo lời mời của hải quân Mỹ.
Tàu sân bay Mỹ USS Carl Vinson.
Theo người phát ngôn đại sứ quán Mỹ tại Philippines Molly Koscina, hải quân Mỹ đã mời Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana, Bộ trưởng Tài chính Carlos Dominguez và Bộ trưởng Tư pháp Vitaliano Aguirre II của Philippines thăm tàu sân bay USS Carl Vinson cùng với 3 quan chức an ninh Philippines khác.
Đại sứ Mỹ tại Manila Sung Kim, người cũng có mặt trên tàu USS Carl Vinson, đã cùng các quan chức Philippines theo dõi màn cất và hạ cánh của chiến đấu cơ F18 trên boong tàu, trước khi gặp gỡ một số chỉ huy hải quân Mỹ.
Tàu USS Carl Vinson – tải trọng 95.000 tấn – lúc đó đang thực hiện sứ mệnh tuần tra biển Đông.
Hải quân Mỹ hôm 3-3 cho biết hoạt động triển khai tàu sân bay nói trên tới biển Đông là nhằm bảo đảm tự do hàng hải và hàng không tại vùng biển quan trọng này. “Chúng tôi sẽ ở đây” – Chuẩn Đô đốc James Kilby nói với AP. “Chúng tôi sẽ tiếp tục chứng minh (biển Đông) là tuyến hàng hải nơi mọi tàu thuyền có thể đi lại và mọi người có thể tham gia hoạt động giao thương”.
Chuyến thăm của các quan chức Manila hôm 4-3 cho thấy cam kết giữa Philippines và quân đội Mỹ bất chấp Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte dọa “quay lưng” với đồng minh Washington để ngả về phía Nga và Trung Quốc. Bắc Kinh chưa đưa ra bình luận về chuyến thăm bất ngờ này.
USS Carl Vinson là tàu sân bay chạy năng lượng hạt nhân, chở được khoảng 5.500 nhân viên quân sự. Nó là một phần của nhóm tàu tấn công Mỹ gồm 12 tàu chiến và 9 phi đội máy bay.
Chuyến tuần tra trên diễn ra giữa lúc Trung Quốc gia tăng bồi lấp và cải tạo đất trái phép ở biển Đông, cũng như triển khai vũ khí và xây dựng đường băng trên các đảo phi pháp tại đó.
Ông Ernest Bower, cố vấn cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS, trụ sở ở Washington), bày tỏ quan ngại về ý đồ thực sự của Trung Quốc, như liệu nước này có ngăn cản tàu thuyền đi lại ở biển Đông hay không.
Ngoài ra, nhiều người thắc mắc liệu Mỹ có còn giữ vai trò là đối trọng của Trung Quốc tại biển Đông hay không dưới thời Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, ông Bower tin rằng các quan chức an ninh của ông Trump có thể duy trì lập trường cứng rắn về tranh chấp lãnh thổ.