Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã chỉ trích Mỹ không hành động kịp thời khi Trung Quốc bắt đầu xây dựng các đảo nhân tạo ở Biển Đông, cho rằng đây là nguyên nhân khiến các căng thẳng đang diễn ra trong khu vực.
Reuters ngày 23/3 đưa tin, Tổng thống Duterte nói rằng Mỹ bị ràng buộc bảo vệ Philippines theo một hiệp ước giữa hai nước, nhưng lại không hành động gì khi Trung Quốc bắt đầu các hoạt động xây đảo nhân tạo ở Biển Đông.
“Tại sao không phải là Mỹ, quốc gia duy nhất có thể hành động ở đó, và sao nước này lại muốn hải quân của tôi đến đó? Đó sẽ là một thảm sát đối với các binh sĩ của chúng tôi”, ông Duterte phát biểu trước các luật sư.
“Tại sao họ không tới đó trước tiên khi Trung Quốc bắt đầu xây dựng các công trình? Tại sao họ không chỉ trích Trung Quốc? Sao họ không điều 5 tàu sân bay? Và họ đã đợi cho tới khi vấn đề này trở nên nghiêm trọng thành một vấn đề quốc tế, và giờ đây liên quan tới quá nhiều quốc gia”.
“Họ có thể đã chấm dứt được vấn đề ngay khi mới phát sinh nếu họ có hành động quyết liệt”, ông Duterte nhấn mạnh.
Những bình luận trên diễn ra giữa lúc có những lo ngại tại Philippines rằng Trung Quốc có thể xây dựng vài trạm quan sát môi trường ở Biển Đông, trong đó có tại bãi cạn Scarborough mà Bắc Kinh đã giành quyền kiểm soát từ Philippines vào năm 2012. Trung Quốc nói các thông tin này “không đúng”.
Ngoài ra, Tổng thống Duterte cũng nói rằng các cuộc tuần tra tự do hàng hải của Mỹ có nguy cơ dẫn tới sự tính toán sai lầm, có thể làm bùng phát xung đột, và cáo buộc chính trước đây của Mỹ gây sức ép để chống lại Trung Quốc mà không đảm bảo hỗ trợ quân sự.
Trong khi đó, Mỹ tuyên bố nước này muốn duy trì tự do hàng hải và hàng không ở vùng biển chiến lược, và các hành động của nước này ở Biển Đông không phải là sự khiêu khích.